Nakładki brajlowskie zostają. Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu wyborczego

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowelizację Kodeksu wyborczego. Został z niej usunięty, zaproponowany w pierwotnym projekcie, pomysł likwidacji nakładek brajlowskich na karty do głosowania. O tej kontrowersyjnej sprawie pisaliśmy na naszym portalu od samego początku.

Przypomnijmy: prezydencki projekt nowelizacji Kodeksu wyborczego, który trafił do Sejmu w lutym br., zakładał zniesienie jego artykułu 40a, gwarantującego wyborcom z niepełnosprawnością możliwość głosowania w każdych wyborach przy użyciu nakładek na karty do głosowania, sporządzonych w alfabecie Braille'a.

Ta propozycja zmian w wywołała protesty przedstawicieli środowiska osób niewidomych, którzy regularnie brali udział w posiedzeniach podkomisji i prezentowali swoje postulaty. Powstała również petycja do przedstawicieli władz państwowych z prośbą o utrzymanie nakładek brajlowskich.

Efektem ich działań, na bieżąco relacjonowanych i nagłaśnianych przez nasz portal, było ostateczne usunięcie kontrowersyjnego zapisu na etapie pracy w podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu wyborczego. Pomysłu likwidacji nakładek nie przywrócono w trakcie prac nad nowelizacją w Sejmie i Senacie, choć w Izbie Wyższej Parlamentu pojawiły się głosy popierające likwidację nakładek. Nie miały one jednak wpływu na sam tekst projektu, który 22 lipca 2015 r. został podpisany przez prezydenta.

Sukces środowiska

- Bardzo się cieszę, że sprawa nakładek brajlowskich na karty do głosowania szczęśliwie się zakończyła, że prezydent podpisał nowelizację Ustawy kodeks wyborczy, która zachowuje prawo osób niewidomych i głuchoniewidomych do oddawania głosu w sposób tajny – komentuje Grzegorz Kozłowski, przewodniczący Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym (TPG), który był jednym z najbardziej aktywnych uczestników działań na rzecz obrony nakładek. – Warto było się upomnieć o prawo, którego chciano nas pozbawić, warto było w rzeczowy, merytoryczny sposób argumentować i przekonywać do tego, że nikt nie powinien być traktowany jak obywatel drugiej kategorii, i to niezależnie od argumentacji ekonomicznej czy organizacyjnej. Cieszę się, że dzięki petycji, której podpisy były zbierane przez internet, uzyskaliśmy zrozumienie i poparcie nie tylko osób niewidomych, ale – co bardzo cenne – także spoza naszego środowiska – dodaje.

Przewodniczący TPG wyraził też zadowolenie z tego, że przedstawiciele środowiska osób z niepełnosprawnością mogli „pilnować” prac nad nowelizacją ustawy w sejmowych komisjach i podkomisjach. Jego zdaniem, słowa podziękowania należą się też redakcji naszego portalu Niepelnosprawni.pl, który relacjonował całą sprawę na bieżąco.

- Konkluzja na przyszłość: nie warto z góry rezygnować z zabiegania i walczenia o swoje prawa, trzeba to tylko robić mądrze, w sposób przemyślany, konsekwentnie, wspólnie z innymi zainteresowanymi – uważa Grzegorz Kozłowski. – I chciałbym mieć nadzieję, wręcz marzy mi się, aby głos obywateli upominających się o swoje prawa był podejmowany przez parlamentarzystów, aby ich inicjatywy nie były z miejsca odrzucane i lekceważone, ale by była podejmowana rzeczowa dyskusja i rozważane były wszelkie argumenty „za” i „przeciw” obywatelskim inicjatywom.

Pozostawienie nakładek brajlowskich w systemie głosowania, potwierdzone podpisem głowy państwa, można uznać za wielki sukces środowiska osób z niepełnosprawnością i dowodem na to, że wspólne działanie i aktywność obywatelska przynoszą pozytywne rezultaty.

Co zmienia nowelizacja?

Nakładki wyborcze więc zostają. Co jednak wprowadza nowelizacja Kodeksu wyborczego? Jak podaje strona internetowa prezydenta, część zmian Kodeksu wyborczego wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, co oznacza, że będą stosowanie już w najbliższych wyborach parlamentarnych. Najważniejsze z nich to:

• obowiązek zamieszczania na kartach do głosowania informacji o warunkach ważności głosu;
• wprowadzenie generalnej zasady, iż karta do głosowania jest jedną kartką zadrukowaną jednostronnie (w szczególnych przypadkach Państwowa Komisja Wyborcza będzie mogła odstąpić od tej zasady);
• zezwolenie mężom zaufania na rejestrację (z wykorzystaniem własnych urządzeń) czynności obwodowej komisji wyborczej – przed otwarciem i po zamknięciu lokalu komisji obwodowej;
• wprowadzenie obowiązku podawania we wszystkich protokołach z wyborów (Sejm, Senat, Parlament Europejski, wybory samorządowe) przyczyn nieważności głosów;
• wprowadzenie zakazu zasiadania w obwodowej komisji wyborczej, jeżeli kandydatem w wyborach jest osoba bliska członkowi komisji (jest małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego lub przysposobionego albo przyspasabiającym).

Z kolei od 1 stycznia 2016 r. wójtowie będą zobowiązani do przekazywania wyborcom (najpóźniej w 21. dniu przed dniem wyborów) w formie druku bezadresowego, umieszczanego w skrzynkach pocztowych, informacji o terminie wyborów, godzinach głosowania, sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu w danych wyborach oraz o możliwości głosowania korespondencyjnego lub przez pełnomocnika.

Przezroczysta urna wyborcza będzie natomiast stosowana w wyborach zarządzonych po 1 lipca 2016 r. Wzory urn ustali Państwowa Komisja Wyborcza, uwzględniając rodzaj i wielkość obwodów do głosowania.