II Orzecznictwo w KRUS

Rozdział publikacji: Co trzeba wiedzieć o KRUS

Podstawa prawna:
• Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 98 Nr 7 poz. 25 z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie orzecznictwa lekarskiego w Kasie Rolniczego Ubezpieczenie Społecznego (Dz. U. 05 Nr 6 poz. 46).

Orzekanie w KRUS dotyczy:

• oceny zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym)
• orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego.

Co bierze się pod uwagę, orzekając o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym?

1. Ważny jest przebieg procesów chorobowych i ich wpływ na organizm, a w sprawach o ustalenie prawa do renty rolniczej z powodu wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym lub choroby - ich związek z tym wypadkiem lub chorobą.
2. Sprawność psychofizyczna organizmu, stopień przystosowania organizmu do niepełnosprawności (np.: ubytki anatomiczne) i skutki choroby.
3. Wiek oraz rodzaj i zakres prac dotychczas wykonywanych w gospodarstwie rolnym.
4. Możliwość przywrócenia zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym przez leczenie i rehabilitację oraz zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, protezy i środki pomocnicze.

Orzekając, należy ustalić:

1. datę lub okres powstania całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
2. trwałość całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
3. wskazania do rehabilitacji leczniczej
4. związek całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym z wypadkiem przy pracy w gospodarstwie rolnym lub rolniczą chorobą zawodową
5. niezdolność do samodzielnej egzystencji. Za datę powstania całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym przyjmuje się dzień, w którym stan zdrowia pogorszył się w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do pracy w tym gospodarstwie rolnym.

UWAGA!
Jeśli pogorszenie stanu zdrowia nastąpiło w ciągu pewnego czasu, za datę powstania całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym przyjmuje się ostatni dzień tego okresu. Jeśli ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym nie da się ustalić, za datę powstania niepełnosprawności przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie.

Rodzaje orzeczeń

• Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
  - oznacza, że osoba ubezpieczona utraciła zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.
• Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji - oznacza, że osoba ubezpieczona utraciła zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, a stwierdzone naruszenie sprawności organizmu powoduje także niezdolność do samodzielnej egzystencji (co w praktyce oznacza konieczność sprawowania opieki nad nią przez inne osoby).

Orzeczenia dzielą się na okresowe i trwałe:

1. Okresowa, całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym - zostaje orzeczona wówczas, gdy stan zdrowia rokuje odzyskanie zdolności do pracy.
2. Trwała, całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym - zostaje orzeczona wówczas, gdy osoba ubezpieczona z powodu naruszenia sprawności organizmu utraciła zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Gdy trwale utracona została zdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale po przekwalifikowaniu się można nabyć zdolność do pracy w zawodzie pozarolniczym - orzeka się o celowości przekwalifikowania się.
Bierze się wówczas pod uwagę: posiadane kwalifikacje, zawód oraz możliwość dalszego wykonywania pracy zarobkowej oraz opinię psychologa i doradcy zawodowego.

Kto orzeka?

• Lekarz rzeczoznawca KRUS (I instancja) orzeka w postępowaniu orzeczniczym o niezdolności do pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym. Od orzeczenia lekarza rzeczoznawczy przysługuje prawo odwołania do komisji lekarskiej KRUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia wypisu z treści orzeczenia.
• Komisja lekarska KRUS (II instancja) orzeka w wyniku odwołania się od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy (odwołanie się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej wymienionej w wypisie z treści orzeczenia) lub w wyniku wniesienia zarzutu wadliwości orzeczenia lekarza orzecznika przez lekarza, regionalnego inspektora ds. orzecznictwa lekarskiego.

Komisja lekarska działa w 3-osobowym składzie; orzeczenie zapada zwykłą większością głosów.
Lekarz rzeczoznawca lub komisja lekarska KRUS wydaje orzeczenie na podstawie bezpośredniego badania osoby oraz analizy posiadanej dokumentacji dotychczasowego leczenia.

UWAGA!
Obie instancje mogą rozpatrzyć sprawę i wydać orzeczenie bez badania zainteresowanego, jeżeli posiadana dokumentacja jest wystarczająca do wydania orzeczenia, a stan tej osoby uniemożliwia stawienie się na komisji. Jeżeli stan zdrowia, stwierdzony odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, uniemożliwia stawienie się na badania, a skompletowana dokumentacja nie daje podstaw do rozpatrzenia sprawy, badanie powinno być przeprowadzone przez lekarza rzeczoznawcę KRUS w miejscu zamieszkania lub innym miejscu stałego lub okresowego pobytu osoby.
• Osobie ubezpieczonej przysługuje odwołanie od orzeczenia komisji lekarskiej KRUS do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Spis treści:

1. Wstęp
2. Orzecznictwo w KRUS
3. Orzecznictwo w KRUS a inne orzeczenia
4. Świadczenia emerytalno-rentowe rolników
5. Rehabilitacja lecznicza w systemie ubezpieczenia społecznego rolników

6. Niepełnosprawny rolnik – ulgi i uprawnienia – instytucje