Działalność gospodarcza i praca najemna

Zamierzam prowadzić własną działalność gospodarczą, czekam właśnie na decyzję o przyznanie środków. Zaczęłam również rozglądać się za inną pracą, gdyby działalność się nie powiodła. Mam orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i rentę socjalną. Czy prowadząc własną działalność, mogę pracować u innego pracodawcy np. na umowę zlecenie?

Joanna K. z woj. śląskiego

Prawnik Anita Siemaszko: Nie ma żadnych przeszkód, by, prowadząc własną działalność gospodarczą, pracować dla innego pracodawcy na umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Możesz także, prowadząc taką działalność, pracować na umowę o pracę. Musisz jednak uważać na ewentualne zagrożenia dla renty socjalnej, jakie może nieść prowadzenie działalności gospodarczej (przynajmniej do czasu zniesienia "pułapki rentowej” dla tej kategorii rencistów).

Samo prowadzenie działalności nie powoduje zawieszenia renty socjalnej. Ale żeby pobierać rentę socjalną, nie można uzyskiwać miesięcznie przychodu większego niż 30 proc. przeciętnego miesięcznego wyna-grodzenia za kwartał kalendarzowy.

Obecnie to 1039,90 zł. Za przychód w tym przypadku uznaje się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Co znaczy, że prowadzenie działalności ze standardowymi składkami od podstawy 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia zawsze zawiesza rentę socjalną.

Działalność ze składkami preferencyjnymi (od podstawy 30 proc. minimalnego wynagrodzenia) nie będzie powodowała zawieszenia renty. W zasadzie można więc próbować przez dwa pierwsze lata prowadzić działalność, o ile ma się uprawnienia do preferencyjnych składek.

Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, tj. m.in. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej i współpracy przy jej wykonywaniu. Prawo do renty socjalnej podlega zawieszeniu w przypadku, gdy osoba uprawniona osiągnęła przychód o łącznej kwocie przekraczającej 30 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS dla celów emerytalnych.

Przychód stanowiący 30 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – od 1 czerwca 2011 r. do 31 sierpnia – wynosi 1039,90 zł.

(Aktualne dane o zmieniającej się kwocie powodującej zawieszenie składki na stronach www.zus.pl.)

Z pewnością gdybyś podjęła działalność gospodarczą i opłacała „normalne składki”, rentę socjalną powinnaś zawiesić, ponieważ przychodem zawieszającym świadczenie rentowe jest kwota 2015,40 zł (60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2011 r.).

Jeżeli jednak spełniasz przesłanki do korzystania z preferencyjnych składek ZUS, to zawieszenie renty socjalnej nie będzie konieczne. Te preferencyjne zasady płacenia składek dotyczą osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które:
- rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005 r.,
- w ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,
- nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych osób w 2010 r. stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 415,80 zł (30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2011 r.; minimalne wynagrodzenie wynosi 1386 zł). Podstawa wymiaru „ulgowych” składek wynosi więc tylko 415,80 zł i jest niższa od 1039,90 zł, czyli przychodu, który powoduje zawieszenie renty socjalnej (od 1 czerwca 2011 r.), możesz więc podjąć działalność gospodarczą. Należy jednak pamiętać, że z tych niższych składek można korzystać maksymalnie przez 2 lata!