Kto zorganizuje wakacje?

Na polskim rynku turystycznym wciąż nie ma szerokiej gamy ofert przygotowanych z myślą o osobach niepełnosprawnych. Nie ma też specjalnych agencji i biur, które zajmowałyby się organizacją wypoczynku dla tej grupy osób.

Na zachodzie zauważono już jakiś czas temu, że niepełnosprawni turyści są liczną grupą, która jest w takim samym stopniu zainteresowana atrakcyjnymi formami wypoczynku, co osoby w pełni sprawne. W wielu krajach zaczęły funkcjonować agencje turystyczne specjalizujące się w ofertach dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. W Polsce wypoczynek osoby niepełnosprawnej wciąż kojarzony jest z turnusem rehabilitacyjnym, co także wynika z relatywnie niskich dochodów, jakie osiąga ta grupa społeczna, niedostosowania obiektów turystycznych i środków transportu. Dodatkowo Polacy nie przywykli jeszcze do widoku osób niepełnosprawnych w wakacyjnych kurortach.

Jedynym katalogiem ofert skierowanych do osób niepełnosprawnych, do jakiego udało nam się dotrzeć, jest niemieckojęzyczny folder TUI, którym posiłkują się agenci tego biura. Można w nim znaleźć informacje o przystosowanych hotelach. Zawiera on szczegółowe informacje dotyczące form dostosowania poszczególnych obiektów: podana jest ilość schodów oraz ich wysokość na całym terenie hotelu, szerokości drzwi (windy, drzwi pokojów, łazienek itd.) oraz wielkość wolnej przestrzeni umożliwiającej swobodne manewrowanie osobie na wózku w pokojach. Co ciekawe, w katalogu można też znaleźć adresy stacji dializ w wybranych kurortach na świecie, do których turyści - potrzebujący tego rodzaju pomocy - mogą się zgłaszać w trakcie wakacji.

Inne biura podróży, jeśli osoba niepełnosprawna jest zainteresowana wybraną ofertą,  sprawdzają na życzenie dany hotel pod kątem dostępności.

Sprawdź, czy brytyjscy niepełnosprawni turyści są w lepszej sytuacji oraz przeczytaj wywiady z przedstawicielami biur podróży w Polsce.

Zachęcamy do wspólnego rozwijania działu turystycznego. Jeśli podczas wakacji odwiedzisz miejsce warte polecenia zarówno w kraju, jak i za granicą, prześlij nam jego opis ze zdjęciem - może inni zechcą się tam wybrać w przyszłym roku.

Brytyjskie biura podróży mają coraz szerszą ofertę dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin.

Dla niepełnosprawnych Brytyjczyków dawno już minęły czasy, kiedy jedyną dostępną formą wypoczynku wakacyjnego były turnusy rehabilitacyjne. Okres letni, kiedy miliony ludzi wyjeżdżają na zasłużony wypoczynek, sprzyja przyglądaniu się, czy jak wygląda wakacyjna oferta dla osób niepełnosprawnych w Wielkiej Brytanii.

Na pierwszy rzut oka wszystko wygląda dobrze. Na poziomie prawa, obowiązująca w Wielkiej Brytanii ustawa dotycząca osób niepełnosprawnych (the Disability Dicrimination Act) stanowi, że już od października 2004 r. wszystkie instytucje komercyjne - w tym także hotele i kurorty, będą musiały być dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Również Ministerstwo Kultury, Mediów i Sportu (the Departament for Culture, Media and Sport) deklaruje, że kwestia dostępności cieszy się dużym zainteresowaniem rządu. Świadczyć mają o tym chociażby zmiany w przepisach, zgodnie z którymi dostosowanie obiektów ma uwzględniać nie tylko potrzeby osób mających problemy z poruszaniem się, ale także osób z niepełnosprawnością słuchu i wzroku.

W praktyce, zmiany pojawiają się stopniowo. Zorganizowane wyjazdy grupowe do centrów rehabilitacyjnych są nadal popularne, ale coraz więcej agencji turystycznych zdaje sobie sprawę z faktu, że osoby niepełnosprawne - w Wielkiej Brytanii co siódmy obywatel - stanowią dużą grupę docelową. Wiele agencji stara się, aby hotele, w których organizowane są wyjazdy były dostosowane do osób na wózkach inwalidzkich. A niektóre wyspecjalizowane firmy, takie jak ATS Travel oraz Enable Holidays, umożliwiły osobom niepełnosprawnym wyjazdy zagraniczne.

W Wielkiej Brytanii osoby niepełnosprawne mogą wybierać między wypoczynkiem w krajowych ośrodkach ukierunkowanych specjalnie na ich potrzeby, a zagranicznymi wczasami oferowanymi przez agencje turystyczne, które mogą pomóc w załatwieniu udogodnień u przewoźnika i jednocześnie nie zażądają za takie wczasy fortuny.

Bardzo obiecująco wygląda kierunek, w jakim rozwijają się specjalistyczne ośrodki wypoczynkowe. Wiele z nich dąży do tego, aby być przyjaznym miejscem nie tylko dla osób niepełnosprawnych, ale także dla członków ich rodzin. Takie organizacje jak Calvert Trust oferują aktywny wypoczynek dla osób niepełnosprawnych, ich rodzin i opiekunów. Wśród propozycji można znaleźć wspinaczkę oraz spływy kajakowe, organizatorzy zapewniają także odpowiedni sprzęt, umożliwiający uczestnictwo osób niesprawnych ruchowo.

Trevor Kent i jego syn Warwick, jeżdżą na wakacje do Exmoor, jednego z ośrodków prowadzonych przez Calvert Trust, już od siedmiu lat. Kent zwraca uwagę, że oferta ośrodka jest dla niego bardzo atrakcyjna, gdyż kładzie nacisk na rodzinny aspekt wypoczynku. Także jego synowie, którzy nie są osobami niepełnosprawnymi, bardzo lubią tam przyjeżdżać.

Brian Seaman, dyrektor organizacji "Tourism for All" (Turystyka dla Wszystkich), która promuje ideę dostępnej turystyki, twierdzi, że takie ośrodki są znakiem zmian idących w kierunku poszerzenia oferty wakacyjnej dla osób niepełnosprawnych. Najważniejszym aspektem tych zmian jest fakt, że osoby niepełnosprawne nie są "wyłączone" - wysyłane do "wakacyjnego getta" przeznaczonego specjalnie dla osób niepełnosprawnych. Teraz na wakacje może pojechać cała rodzina.

Jak dodaje dyrektor "Tourism for All" takie wyspecjalizowane ośrodki nie są odpowiednią alternatywą dla wszystkich osób niepełnosprawnych - niektórzy lubią mieć wszystko przygotowane i zorganizowane, inni wręcz przeciwnie. Brian Seaman dodaje także, że jedną z najważniejszych zmian, jakie zanotowano na brytyjskim rynku wakacyjnym, jest coraz większa dostępność wypoczynku mniej zorganizowanego - kampingi, domki letniskowe itd.

Coraz więcej opcji oznacza, że coraz więcej firm i hoteli ogłasza się w Internecie, reklamując swoje oferty jako dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. W rzeczywistości w większości wypadków rzetelność takich ofert można sprawdzić dopiero na miejscu. To może stanowić w wielu wypadkach poważny problem. Jak stwierdza Keith Purdon z firmy Enable Holidays, wiele osób stwierdza, że wakacje nie spełniły ich oczekiwań oraz że nie odpowiadały ofercie przedstawionej przez agencję turystyczną. Dlatego też, po takich doświadczeniach wiele osób w ogóle rezygnuje z wyjazdów.

Firma Enable Holidays stosuje system oceniania dostępności miejsc noclegowych. System ten został stworzony przez jedną z angielskich organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Jak zastrzega Keith Purdon, nie jest to system idealny, ale na pewno pomaga w wybraniu przez osoby niepełnosprawne najbardziej odpowiedniej dla siebie oferty.

Jednak nie wszystko wygląda jeszcze zupełnie dobrze. Dyrektor ATS Travel - firmy, która przygotowuje oferty wakacyjne specjalnie pod kątem osób niepełnosprawnych, zauważa, że w temacie dostępnej turystyki jest jeszcze wiele do zrobienia, zwłaszcza gdy chodzi o osoby z bardzo poważnymi niepełnosprawnościami. Jego zdaniem Wielka Brytania pozostaje w tej kwestii daleko w tyle za innymi krajami europejskimi.

Dyrektor "Tourism for All" zwraca także uwagę, że dostosowanie obiektów nie może ograniczać się jedynie do wybudowania podjazdu. Prawo będzie wymuszało zmiany, przede wszystkim w kierunku zwiększania dostępności budynków, jednak przy dokonywaniu zmian należy pamiętać, aby uwzględnione zostały wszystkie rodzaje i stopnie niepełnosprawności.

Rodzina Kentów także tego lata przyjedzie do Exmoor - nie tylko dlatego, że aż tak bardzo lubią spędzać tam czas, ale także dlatego, że obawiają się pojechać gdzie indziej licząc jedynie, że miejsce będzie dostępne. Jak stwierdza Trevor Kent, trudno jest znaleźć miejsce, które miałoby odpowiednią ofertę dla całej rodziny. Ich rodzina wraca do Exmoor, ponieważ wiedzą, że dostaną tam to, czego potrzebują. W międzyczasie jeździli także w inne miejsca, ale ostatecznie postawili na Exmoor.

Źródło: The Guardian, 21 lipca 2004 r.

*****************

"Tourism for All" - organizacja, której trzema głównymi celami jest dostarczenie osobom niepełnosprawnym informacji na temat dostępnej turystyki, zapewnienie wsparcia i fachowej wiedzy przedstawicielom branży turystycznej w celu tworzenia dostępnej bazy turystycznej oraz wpływanie na działania samorządów i rządu centralnego. Zrzesza organizacje pozarządowe, organizacje skupiające przedsiębiorców z branży turystycznej, samorządy lokalne, trzy ministerstwa mają status obserwatora.
Więcej na www.tourismforall.org.uk

Calvert Trust - jest organizacją non-profit działającą od 1981 r. Jej głównym celem jest zapewnienie osobom niepełnosprawny, ich rodzinom oraz przyjaciołom aktywnego wypoczynku. Calvert Trust prowadzi trzy ośrodki na terenie Wielkiej Brytanii, które są w pełni dostosowane do potrzeb osób z różnymi niepełnosprwnościami. Ośrodki oferują wycieczki górskie, wspinaczkę, spływy kajakowe, przejażdżki konne, paralotniarstwo, żeglarstwo, łucznictwo i wiele innych.
Więcej: www.calvert-trust.org.uk

Enable Holidays - agencja turystyczna, która specjalizuje się w przygotowywaniu ofert, które uwzględniają potrzeby osób mających problemy z poruszaniem się. Wszystkie oferty wakacyjne są oceniane na skali dostępności - od 1 do 3 - tak, aby każda osoba niepełnosprawna mogła wybrać propozycję najlepiej dostosowaną do jej stopnia niesprawności. Oferty oznaczone 1 to ośrodki lub hotele dostosowane stosunkowo najgorzej - z podjazdami, ale niedostosowanymi łazienkami i pokojami. Z kolei oferty, które uzyskały ocenę 3 są w pełni dostępne - umożliwiają osobom niepełnosprawnym samodzielne poruszanie się po całym terenie, mają także dostosowane łazienki, oraz pokoje pozwalające osobie poruszającej się na wózku na swobodne manewrowanie.
Biuro podróży Enable Holidays współpracuje z angielską organizacją działającą na rzecz osób niepełnosprawnych Scope.
Więcej: www.enableholidays.com

Czy niepełnosprawni jeżdżą na wakacje?

Rozmowa z Agnieszka Dybaś, przedstawicielem biura podróży TUI
 
Redakcja: Czy Państwa biuro ma przygotowane specjalne oferty wypoczynkowe dla osób niepełnosprawnych, a jeśli nie, to czy na życzenie klienta są Państwo w stanie sprawdzić, czy dany hotel jest dostępny oraz na czym polegają udogodnienia?

Agnieszka Dybaś: Tui Deutschland wydaje co roku katalog z ofertami dla osób niepełnosprawnych. Katalog ten wydany jest w języku niemieckim, jednak w każdym naszym biurze pracownicy bez problemu są w stanie przetłumaczyć ofertę na życzenie klienta. Na życzenie klienta katalog możemy przesłać poczta na wskazany adres oraz  sprawdzić, jakie udogodnienia dla osób niepełnosprawnych znajdują się w hotelach -  dotyczy to całej oferty TUI zarówno wylotów z Polski, jak również z Niemiec.

Jakiego rodzaju informacje można znaleźć w Państwa katalogu?

Do katalogu wybrane zostały hotele, które maja najwięcej udogodnień. Informacje w nim zawarte dotyczą przede wszystkim:
- rodzaj podjazdu
- szerokość drzwi
- specjalne łazienki
- możliwość wypożyczenia wózków
- różnice wzniesień

Czy mają Państwo możliwość udzielenia osobie niepełnosprawnej pomocy w załatwianiu formalności na lotnisku, związanych z transportem osoby niepełnosprawnej i czy z tego rodzaju pomocą związane są dodatkowe opłaty?

Każda osoba niepełnosprawna zostaje przez nas zgłoszona do przewoźnika.
W zależności od przewoźnika niektóre usługi są płatne - np. jeśli samolot nie podjeżdża do rękawa tylko wsiada się bezpośrednio z płyty lotniska, wówczas osoba niepełnosprawna, jeśli nie podróżuje z osoba towarzyszącą musi zostać wniesiona do samolotu przez pracownika lotniska.
Trudno jednak uogólniać, gdyż jest to uzależnione od poszczególnych przewoźników

Ile osób niepełnosprawnych rocznie korzysta z Państwa ofert?

Nie prowadzimy tego typu statystyk, więc nie umiem udzielić odpowiedzi. Z naszych obserwacji wynika, że rzadko osoby niepełnosprawne podróżują samotnie, raczej zawsze w towarzystwie. Mogę zapewnić, że każdemu klientowi postaramy się udzielić odpowiedzi na wszelkie pytania.

Agnieszka Dybaś-Jodzis, Kierownik Działu Incentive

TUI- Centrum Podróży
Ul. Wilcza 33, 00-544 Warszawa
tel.: 0*22 622 33 00
www.tui.pl/wilcza

***

Na nasze pytania odpowiedziała także pani Dorota Derewońko, przedstawiciel biura podróży Neckermann:

"Nie posiadamy specjalnych ofert pod kątem niepełnosprawności, ale nasza pełna oferta uwzględnia ten temat i jesteśmy w stanie sprawdzić jakie udogodnienia oferuje dany hotel (podjazdy, szerokie widy, szeroki drzwi wejściowe do pokoju etc.). możemy także pomóc osobie niepełnosprawnej w załatwianiu formalności związanych z transportem lotniczym - informacje przekazujemy do linii lotniczej, która zapewnia osobie potrzebującej pełną opiekę (np. specjalny wózek, czy wniesienie pasażera do samolotu).
Niestety tego typu dodatkowy serwis nie jest już za darmo. Opłaty średnio kształtują się od 30 i 50 USD w górę w zależności od kierunki i linii lotniczej i zostały wprowadzone z początkiem tego roku.
Niestety nie prowadzimy statystyk, mówiących ile osób niepełnosprawnych korzysta z naszych usług. Trudno mi podać liczbę osób, które korzystają z naszej oferty i są niepełnosprawne. W skali biura mamy takich klientów."

Wczasy - tylko dla odważnych

Dla wielu niepełnosprawnych wyjazd w góry czy nad morze to wciąż niespełnione marzenia. By gdzieś wyjechać, oprócz pieniędzy potrzebna jest jeszcze determinacja, odwaga, czasem przebojowość oraz gotowość rezygnacji z części własnego komfortu, by pokonać czyhające po drodze bariery.