Nowe zasady realizacji zleceń na sprzęt stomijny, czyli jak nie zgubić się w nowych przepisach?

Od 1 stycznia 2020 roku obowiązują nowe zasady wystawiania i realizacji zleceń na wyroby medyczne, w tym sprzęt stomijny, pieluchomajtki i cewniki. Elektroniczne potwierdzanie zleceń w NFZ, którego można dokonać w gabinecie lekarskim, ma oszczędzić niepełnosprawnym pacjentom oraz ich opiekunom dojazdów i często długiego oczekiwania w kolejkach w oddziałach NFZ. W praktyce, w niektórych placówkach wystawiane są nadal stare zlecenia, ponieważ przychodnie są jeszcze w trakcie przejścia na system nowych zleceń. Od 1 kwietnia br. korzystanie z nowego systemu będzie obowiązkowe. Co stomicy powinni wiedzieć, by nie zgubić się w przepisach?

Nowe zlecenie elektroniczne – podstawowe informacje

Pierwsze zlecenie pacjent otrzymuje wraz z wypisem ze szpitala. Zlecenie jest w postaci wydruku, na którym znajdują się m.in. dane adresowe, pesel, kod choroby, ilość i rodzaj wyrobów medycznych, termin ważności zlecenia i dane wystawcy. Od stycznia 2020 roku zlecenia mogą być potwierdzane już w trakcie wizyty u lekarza. W przypadku, gdy lekarz dysponuje dostępem do systemu i zlecenie pozytywnie przejdzie weryfikację online, na zleceniu znajdzie się także kod kreskowy, unikalny numer zlecenia oraz adnotacja, czy zlecenie udało się potwierdzić, jeśli natomiast lekarz nie ma dostępu do systemu lub Internetu, pacjent otrzyma zlecenie bez kodu kreskowego i numeru. Sposób wystawiania zlecenia jest uzależniony od możliwości technicznych jakimi dysponuje placówka medyczna wystawiająca zlecenie. Zlecenie może być nawet wystawione odręcznie i również będzie ważne, natomiast pacjent będzie z takim zleceniem musiał wykonać dodatkowe czynności.

Zlecenie, które pozytywnie przeszło weryfikację online oraz ma nadany unikalny numer identyfikujący i kod kreskowy, można od razu przekazać do sklepu medycznego. W innym przypadku konieczne jest uzyskanie akceptacji NFZ. Pacjent może osobiście odwiedzić najbliższy oddział NFZ lub przesłać zlecenie do NFZ, aby uzyskać akceptację. Zweryfikowane przez NFZ zlecenie zostanie odesłane na podany przez pacjenta adres.

Wizyta w NFZ również jest konieczna, jeśli zlecenie nie przeszło pozytywnie weryfikacji online lub wystawiono je ręcznie. Pacjent posiadający ważną kartę na zaopatrzenie w wyroby medyczne, do końca roku 2020 może otrzymać zlecenie wystawione odręcznie lub bez nadanego kodu kreskowego i będzie mógł zrealizować takie zlecenia bez konieczności przesyłania go do akceptacji NFZ.

Otrzymanie zlecenia po wyjściu ze szpitala

Sprzęt stomijny wydawany jest zawsze na pełne miesiące, nie ma znaczenia, czy pacjent opuszcza szpital pierwszego czy ostatniego dnia miesiąca. Jeśli wyjście zaplanowano pod koniec miesiąca, należy dopilnować jak najszybszego przekazania zlecenia do sklepu medycznego, aby odebrać sprzęt jeszcze na bieżący miesiąc. W przypadku nowych stomików, którzy jeszcze uczą się wymiany worków i płytek, każdy worek jest na wagę złota. Warto także wypróbować środki do pielęgnacji skóry wokół stomii i akcesoria zapewniające dyskrecję i komfort funkcjonowania ze stomią.

Sklepy medyczne, w których można zrealizować zlecenie

Zlecenie można zrealizować w sklepie medycznym, który ma podpisaną umowę z NFZ. Każdy oddział wojewódzki NFZ publikuje na swoich stronach listę sklepów medycznych ze wskazaniem, jakie grupy wyrobów medycznych mogą wydawać na refundację. Lista oddziałów wojewódzkich jest dostępna na stronie. Czasem zdarza się, że sprzęt stomijny można znaleźć w aptece, ale są to sytuacje niezmiernie rzadkie. Nawet jeśli przez pewien czas pacjent odbiera sprzęt w jednym miejscu, może w kolejnych miesiącach wybrać innego dostawcę lub inną markę, jak również mieszać marki sprzętu na tym samym zleceniu. Zmiana nie wiąże się z żadnymi kosztami i utratą prawa do refundacji jednakże trzeba jej dokonać w NFZ lub w gabinecie lekarskim.

Limity odbioru refundowanego sprzętu

Ustawodawca określił jednoznacznie, że dla każdego rodzaju stomii jest miesięczny limit kwotowy: kolostomia – 300 zł, ileostomia – 400 zł, urostomia – 480 zł. Przewidzianą limitem kwotę refundacji można przeznaczyć np. na woreczki, płytki lub środki do pielęgnacji stomii i skóry wokół niej. W dobrym sklepie medycznym istnieje możliwość skorzystania z podpowiedzi profesjonalistów, którzy mają doświadczenie ze względu na pracę z wieloma stomikami i szerokim spojrzeniem na różnorodność ich problemów.

Czas obowiązywania zlecenia

Od 1 stycznia 2020 r. zlecenia można wystawiać nawet na 12 miesięcy, ale to pacjent ze stomią decyduje na jaki okres chce odebrać sprzęt. Jednorazowo można odebrać nawet sześciomiesięczny limit. Jednak w przypadku osób rozpoczynających korzystanie ze sprzętu stomijnego lub problemów ze stomią, warto odbierać zlecenie w mniejszych częściach, gdyż raz wydany sprzęt medyczny nie podlega wymianie.

- Po wyłonieniu stomii pacjenci często przez kilka miesięcy testują różne rodzaje sprzętu, by dobrać zestaw najbardziej odpowiedni do własnych potrzeb. Z naszych doświadczeń wynika, że wybór optymalnego rozwiązania to kwestia czasu i zaznajomienia się z pielęgnacją stomii. Nasze placówki umożliwiają na przykład bezpłatne konsultacje z doświadczonymi pielęgniarkami stomijnymi, które doradzają jak prawidłowo pielęgnować stomię, ale tam gdzie pacjent sam dobiera sprzęt zwykle proces może zająć nawet kilka miesięcy – podkreśla Joanna Zakrzewska, pielęgniarka stomijna z Punktu Konsultacyjno-Szkoleniowego w Warszawie przy sklepie medycznym Med4Me Chałubińskiego 8.

Raz otwarte przez sklep zlecenie będzie natomiast czekało na decyzję odbioru kolejnego pakietu sprzętu i wówczas można zweryfikować czy sprzęt jest dobrany prawidłowo. Warto też pamiętać, że zlecenia nie można zrealizować wstecz. Jeśli pacjent zapomni odebrać limit na jakiś miesiąc, wówczas ten limit przepada.

Wymiana lub zwrot sprzętu

Wymiany sprzętu stomijnego odebranego w ramach refundacji można dokonać za pośrednictwem najbliższego oddziału NFZ. Pacjent powinien napisać pismo wyjaśniające z jakiego powodu chce dokonać wymiany. Dalsze kroki można podjąć po otrzymaniu informacji zwrotnej. Taka procedura wchodzi do praktyki razem z wprowadzeniem nowych zleceń.

Dodatkowe uprawnienia do odbioru sprzętu refundowanego

W obecnie obowiązujących przepisach należy pamiętać, że kod ZN nadal uprawnia do zwiększenia przysługującego limitu na sprzęt stomijny. Odbiór w ramach zwiększonego limitu możliwy jest tylko raz w miesiącu. W praktyce oznacza to, że podczas odbierania zlecenia musimy z góry ustalić z lekarzem nasze zapotrzebowanie na sprzęt stomijny, lekarz wystawiając zlecenie np. na 12 miesięcy z góry wpisze przysługujący nam miesięczny limit. Obecnie nie ma możliwości otrzymania dodatkowego zlecenia na sprzęt, nawet jeśli nam go zabraknie, pomimo uprawnień wynikających z kodu ZN.

Odbiór sprzętu może nastąpić raz w miesiącu, a zwiększyć ilość zapotrzebowania można ponownie, udając się do lekarza i prosząc o nowe zlecenie na okres, na który jeszcze nie pobraliśmy sprzętu, w takim wypadku stare niezrealizowane zlecenie ulega anulowaniu i zastępuje je nowe.

Więcej informacji dla stomików znajdziesz na stronie www.stomalife.pl.