Projekt „Muzea Otwarte” udostępni dziedzictwo pogranicza polsko-słowackiego

Projekt „Muzea Otwarte” realizowany jest przez instytucje muzealne w Polsce i na Słowacji. Stanowi on odpowiedź na potrzeby społeczne takie jak m.in. zwiększenie dostępności poprzez przystosowanie obiektów kulturalnych dla osób ze szczególnymi potrzebami i osób z niepełnosprawnościami oraz rozszerzenie oferty kulturalnej muzeów.

Celem jest udostępnienie ich oferty jak najszerszej grupie odbiorców. W  projekcie bierze udział 8 instytucji partnerskich: Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów (partner wiodący), Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec, Miejski Dom Kultury w Czechowicach-Dziedzicach, Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, Muzeum Tatrzańskie im. Chałubińskiego w Zakopanem, Muzeum Orawskie w Dolnym Kubinie, Lipowskie Muzeum, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu.

W ostatnich latach powstało wiele transgranicznych inicjatyw i projektów w obszarze turystyki kulturowej oraz wykorzystania potencjału dziedzictwa historycznego i kulturowego, zniesiono także wiele barier i ograniczeń. Niemniej jednak obecne i przyszłe wyzwania w obszarze muzealnictwa i wystawiennictwa na polsko-słowackim pograniczu pozostają ogromne.

Niedostateczne wykorzystanie potencjału

Jedną z głównych barier jest niedostateczne wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego oraz potencjału współpracy instytucji muzealnych i społeczności na obszarze objętym programem.Wciąż w wielu zakresach brakuje ciągłej transgranicznej komunikacji i współpracy. Problemem jest także niewystarczająca liczba instytucji muzealnych zaangażowanych w ochronę dziedzictwa Polski i Słowacji na obszarze objętym wsparciem, które ściśle z sobą współpracują.

Kolejnym problemem jest niewystarczająca dostępność fizyczna, programowa i technologiczna do obiektów objętych projektem, administrowanych przez muzea (w tym muzea typu skansenowskiego), a także otoczenia budynków z wolną, dotychczas niezabudowaną przestrzenią. Ograniczenie dostępności w sposób szczególny dotyczy grup i indywidualnych turystów z niepełnosprawnością ruchową oraz szczególnymi potrzebami, do których należą także m. in. rodzice i opiekunowie z dziećmi, osoby niewidome i słabowidzące, niesłyszące i słabosłyszące, osoby z autyzmem oraz z ADHD.

Wobec takich problemów intensywna i stała współpraca instytucji po obu stronach granicy staje się nieodzowna. Projekt odpowiada na zdiagnozowane problemy poprzez utworzenie trwałej współpracy transgranicznej w obrębie ochrony, promocji oraz udostępniania obiektów dziedzictwa pogranicza polsko-słowackiego. Utworzenie sieci wzmocni współpracę pomiędzy instytucjami na polsko-słowackim pograniczu oraz udostępni ofertę programową nowym odbiorcom. Projekt jest odpowiedzią na wyzwania i cele szczegółowe programu, w tym na zwiększenie poziomu zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego przez odwiedzających i mieszkańców.

Dostępność oferty

Jednym z głównych założeń projektu jest szeroko rozumiana dostępność oferty kulturalnej. Nacisk w projekcie położony jest m.in. na zwiększenie dostępności infrastrukturalnej obiektów Skansenu Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku. Jednym z działań jest realizacja edukacyjnego parku historii budownictwa ludowego i maszyn na pograniczu polsko-słowackim w części niezagospodarowanej skansenu. W tym jest wykonanie wewnętrznych ścieżek komunikacyjnych z różnymi naturalnymi podłożami, bramy wejściowej wraz z ogrodzeniem, ekspozycji wraz z eksponatami oraz zagospodarowanie terenu poprzez lokalizację urządzeń i elementów edukacyjnych oraz zieleni.

Kolejnym działaniem jest realizacja wystawy „Pogórzanie i sąsiedzi – stroje ludowe z regionów Polski i Słowacji” w translokowanej stodole, która swej formule i odbiorze dostosowana będzie do potrzeb różnych grup odbiorców – rodzin z dziećmi czy osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo zostaną wykonane: instalacje elektryczne, monitoring CCTV, audiodeskrypcja oraz tablice informacyjne.

Więcej informacji o projekcie na stronie internetowej.

Magazyn Integracja oraz portal Niepelnosprawni.pl objął projekt patronatem medialnym.

***

Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów realizuje projekt pod nazwą „Muzea Otwarte – rozszerzenie możliwości programowych instytucji kultury pogranicza polsko – słowackiego” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach PROGRAMU WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ INTERREG V-A POLSKA-SŁOWACJA 2014-2020, Oś Priorytetowa 1. Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza.