Utrzymanie prawidłowych zakresów ruchów w stawach

Utrzymanie prawidłowych zakresów ruchów w stawach

Jeżeli stawy, mięśnie, wiązadła i ścięgna nie są ćwiczone, będą one ulegały przykurczom i usztywnieniom. Należy utrzymywać pełen zakres ruchomości w stawach stosując różne ćwiczenia. Ćwiczenia te powinny być wykonywane w ruchu ciągłym i powoli, gdyż stosowanie szybkich ruchów może uszkadzać mięśnie, więzadła i stawy. W pozycji maksymalnego ruchu w danym kierunku najlepiej jest liczyć do 10. Należy zawsze poradzić się swojego fizjoterapeuty jak ocenić zakres ruchomości oraz jakie i z kim trzeba wykonywać ćwiczenia dla poprawienia i utrzymania ruchomości kończyn.

Ćwiczenia powinno zaczynać się od naj dalszego punktu i przechodzić ku środkowi ciała. Oto kilka podstawowych ćwiczeń:

Ćwiczenia stóp (Rys. 11)

1. Leżenie płasko na plecach z nogami wyprostowanymi.
2. Terapeuta chwyta piętę od dołu, opierając stopę na swoim przedramieniu, drugą ręką trzyma goleń tej samej kończyny z góry.
3. Pociągając za piętę i zginać grzbiet stopy w kierunku kolana.

Rotacja kończyn dolnych (Rys. 12)

1. Leżenie plasko na plecach z nogami wyprostowanymi relaksując się.
2. Terapeuta chwyta jedną ręką na górnej części uda i drugą ręką z tylu uda. Rąk nie umieszcza poniżej kolana, ażeby nie wywoływać napięcia w kolanie.
3. Delikatnie wykonuj ruchy rotacyjne do wewnątrz i na zewnątrz starając się wykonać ruchy w maksymalnym zakresie (10 pkt).

Zginanie bioder (Rys. 13 i 14)

1. Leżenie płasko na plecach z nogami wyprostowanymi relaksując się.
2. Terapeuta podnosi najpierw jedną, a potem drugą nogę w górę do pozycji pionowej trzymając ją na wysokości kolana.
3. Trzymając jedną rękę na kolanie a drugą poniżej łydki terapeuta napiera na nogę unosząc ją w kierunku klatki piersiowej i przytrzymując w tej pozycji licząc do dziesięciu.

Odwodzenie bioder (Rys. 15)

1. Połóż się płasko na plecach z obiema noga mi zgiętymi pionowo w górze (kolana zgięte ku górze, stopy płasko oparte na podłożu)
2. Terapeuta kładzie ręce na kolanach
3. Rozchylaj kolana na zewnątrz ruchem pogłębiającym, aż każda noga odchyli się od pionu o ok. 30 stopni lub więcej. W miarę przyzwyczajania się mięśni nóg do tego napinania kąt rozwarcia może być zwiększany.

Ćwiczenia tułowia (Rys. 16)

1. Leżenie płasko na plecach z nogami wyprostowanymi relaksując się.
2. Terapeuta unosi i zgina obie nogi w biodrach i kolanach w kierunku ku klatki piersiowej. Przypomina  to przybranie pozycji embrionalnej.

Ćwiczenia tułowia (Rys. 17)

1. Leżenie płasko na plecach z nogami wyprostowanymi relaksując się.
2. Terapeuta unosi i zgina obie nogi w kolanach, aż znajdą się w pozycji pionowej.
3. Trzymając oburącz rękoma po kolanami terapeuta rotuje jednocześnie obie kończyny w tę samą stronę maksymalnie, aby następnie zmienić kierunek. Na szczycie każdej rotacji tułowia przytrzymać licząc do 10.

Podano powyżej tylko kilka ćwiczeń. Mobilizować należy także i inne części narządu ruchu: szyję, kończyny górne. Nie zapominajmy o mobilizowaniu układu oddechowego i ćwiczeniach klatki piersiowej. Wykonywanie codziennych ćwiczeń korzystne jest z wielu względów. Jak już wspomniano zapobiega występowaniu przykurczom. Oprócz tego likwiduje w sposób zauważalny spastyczność i związane z tym powikłania. Oczywiście, w przypadkach znacznej spastyczności trudno mówić o rzetelnym wykonywaniu ćwiczeń. Przy mocnej spastyce należy uciekaćsię do korzystania z miorelaksantów typu: Baklofen, Myolastan, Sirdalud; zabiegów fizykoterapeutycznych czy uznanej na świecie metody wszczepienia pompy bakłofenowej. Pomocne w praktyce kinezyterapeutycznej jest stosowanie aparatów pasywnego ruchu tzw. artromotów. Aparaty te mogą wykonywać ćwiczenia w sposób zaprogramowany, powoli, z przerwami. Pracują bezdrżeniowo, bez hałasu, co jest nie bez znaczenia przy ćwiczeniach spastyków. Należą one do maszyn inteligentnych gdyż mogą przerwać
pracę napotykając odruchy spastyczne, dzięki czemu nie następują uszkodzenia ciała a także zabezpiecza to przed zniszczeniem urządzenia.