Informator PFRON. Więcej pracy, mniej barier

O 19 proc. wzrosła w ciągu czterech lat kwota dofinansowania do wynagrodzeń, o które starać się może pracodawca decydujący się zatrudnić osobę niepełnosprawną. Na wsparcie rynku pracy w tym sektorze – tylko w 2019 r. – przeznaczonych zostało 3,4 mld zł. W ten sposób Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) wspiera działalność ponad 34 tys. firm na terenie całego kraju.

Coraz więcej osób niepełnosprawnych w Polsce podejmuje pracę. To efekt działań prowadzonych przez PFRON wspólnie z samorządami, organizacjami pozarządowymi i przedsiębiorcami. Przykładem takich inicjatyw może być kampania „Aktywni Plus”, w ramach której organizowane są konferencje i briefingi dla osób zainteresowanych podjęciem pracy czy zatrudnieniem osoby niepełnosprawnej. Na „Aktywnych Plus” składają się programy takie, jak: „Absolwent” – kierowany do osób niepełnosprawnych kończących studia (z budżetem ponad 8 mln zł), czy „Stabilne zatrudnienie” – kierowany do osób niepełnosprawnych chcących znaleźć zatrudnienie w instytucjach państwowych (z budżetem 6,8 mln zł). W ramach programu „Stabilne zatrudnienie” 600 osób niepełnosprawnych będzie mogło odbyć staże w administracji państwowej lub publicznej.

Aktywność zawodową osób niepełnosprawnych wspieramy też poprzez program „Praca Integracja”, pozwalający na przygotowanie do zatrudnienia osób niepełnosprawnych u konkretnego przedsiębiorcy (budżet 7,3 mln zł). Partnerami programu są m.in.: Poczta Polska, Orlen, Enea i PKO BP. 

- Najważniejsze jest to, że dzięki otrzymanemu zatrudnieniu osoby niepełnosprawne czują się znów potrzebne i odzyskują chęć do życia. Jakiś czas temu odwiedziłam Zakład Aktywności Zawodowej „Dobry Start” w Łodzi, w którym osoby z niepełnosprawnością intelektualną zajmowały się odnawianiem mebli. Byłam pod ogromnym wrażeniem efektów ich pracy, tego, jak tworzyły piękne rzeczy. Na Podkarpaciu odwiedziłam Zakład Aktywności Zawodowej „Radość”, prowadzący świetną restaurację i zatrudniający w niej osoby niepełnosprawne. W pamięci utkwiła mi pracu- jąca tam dziewczyna z zespołem Downa, która była dumna z tego, że skończyła studia i znalazła zatrudnienie. Kiedy słyszę podobne historie, nie mam wątpliwości, że warto inwestować w ludzi i w przełamywanie barier – mówi Marlena Maląg, prezes zarządu PFRON.

Rehabilitacja kompleksowa

Ten innowacyjny model rehabilitacji zakłada łączenie w jednym miejscu wszystkich możliwych działań mających doprowadzić osoby niepełnosprawne do powrotu na rynek pracy oraz aktywnego życia. Uczestnicy programu, którego budżet wynosi ponad 85 mln zł, otrzymają pełne wsparcie z zakresu rehabilitacji medycznej, zawodowej i psychospołecznej. Jej realizacja będzie dostosowana do potrzeb danej osoby.

W Wągrowcu, Ustroniu, Grębiszewie i Nałęczowie powstały ośrodki realizujące zadania rehabilitacji kompleksowej. Osoby niepełnosprawne będą mogły tam pod okiem specjalistów poprawić stan zdrowia, ale też odzyskać wiarę w swoje możliwości, wybrać nowy zawód i zdobyć kwalifikacje niezbędne do jego wykonywania – by w końcu znaleźć pracę albo rozpocząć działalność gospodarczą.

- Budżet PFRON to ponad 5,5 mld zł. Pieniędzy zawsze mogłoby być więcej, ale bardzo staramy się, żeby ich dystrybucja była właściwa. Zarówno organizacje pozarządowe, jak i samorządy, pracodawcy - wszyscy razem - działamy tak, żeby pieniądze jak najlepiej wykorzystać. Przecież są to środki publiczne i powinny służyć dobru wspólnemu. Działamy na rzecz ludzi i wyłącznie z myślą o tych, którzy potrzebują wsparcia – podkreśla prezes Marlena Maląg.

Architektoniczny absurd

Marzeniem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest wyeliminowanie z przestrzeni publicznej wszystkich absurdów architektonicznych. 

- Zwracamy szczególną uwagę na domy i bloki, które powstały przed zmianą przepisów budowlanych w tym zakresie. Kuriozalne jest, że w wielu przypadkach, aby się dostać do windy, trzeba najpierw pokonać bariery w postaci schodów. Bardzo zależy nam na tym, aby skończyć z podobnymi przypadkami – mówi prezes PFRON.

Największe problemy, z jakimi spotykają się osoby niepełnosprawne, to najczęściej brak wind, podjazdów czy sygnalizacji dźwiękowej. 

- Zdajemy sobie sprawę, że w zakresie dostępności mamy jeszcze dużo do zrobienia. Pracujemy nad tym w ramach zainicjowanego przez premiera programu pod nazwą Dostępność Plus – dodaje prezes Marlena Maląg.

Sejm – niemal jednogłośnie, ponad podziałami – przyjął projekt Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. W ten sposób Polska stała się – po USA, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Norwegii i Finlandii – szóstym państwem na świecie, które systemowo będzie podejmować działania na rzecz dostępności. Warto podkreślić, że przyjęte przepisy prawa obejmują swoim działaniem nie tylko osoby niepełnosprawne, ale również matki z dziećmi i seniorów.

Łamanie barier mentalnych

Osoby niepełnosprawne są coraz bardziej widoczne w przestrzeni publicznej, dlatego łamanie barier mentalnych to zadanie, które wszyscy mamy do odrobienia i odrabiamy coraz lepiej. Osoby niepełnosprawne to niezwykli obywatele naszego kraju, od których możemy się uczyć determinacji, pokory i odwagi.

- Uczą nas też odpowiedzialności i tego, że trzeba wymagać od siebie. Moim mottem od wielu lat są słowa Jana Pawła II o tym, że musimy od siebie wymagać, nawet gdyby inni od nas nie wymagali. Niezapomniane są sceny jego spotkań z osobami niepełnosprawnymi. On umiał pokonywać wszelkie bariery i zawsze zwracał uwagę na potrzeby słabszych, dbał, by nikt nie czuł się wykluczony. Jego nauka i postawa to dla nas testament, który warto wypełniać. Społeczeństwo bez barier jest jednym z naszych priorytetów – podkreśla prezes Marlena Maląg. – Patrząc na to, jak się zmienia przestrzeń publiczna, ile barier architektonicznych zostało już zlikwidowanych w budynkach publicznych, jak coraz bardziej dbamy o podjazdy dla osób na wózkach, pętle indukcyjne dla osób niedosłyszących, specjalne aplikacje przy bankomatach dla osób niedowidzących czy zapewniamy obecność tłumacza języka migowego podczas różnego rodzaju konferencji organizowanych przez PFRON i ministerstwa, można powiedzieć, że staramy się stwarzać świat dostępny dla wszystkich. Mamy coraz większą świadomość tego, czym jest państwo, w którym każdy może czuć się bezpieczny.

Często powtarzam za św. Pawłem, że moc w słabości się doskonali. Od osób niepełnosprawnych możemy nauczyć się bardzo wiele. Kiedy widzę, z jaką motywacją  i pogodą ducha podchodzą do życia, to wiem, że wspólne działania mogą sprawić, że Polska jeszcze częściej niż dotąd będzie postrzegana jako lider wśród tych, którzy przez wiele lat musieli walczyć o lepszą przyszłość – zapewnia prezes zarządu PFRON.

Więcej informacji na stronie PFRON.