Warszawa: 3 grudnia premiera filmów zrealizowanych przez osoby z niepełnosprawnością. Wstęp wolny

3 grudnia 2019 r. w Kinie Muranów odbędzie się finał projektu „Dom od środka”, czyli premiera wyjątkowych filmów, zrealizowanych przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz osoby z doświadczeniem chorób i kryzysów psychicznych. Jest to 5. edycja projektu tworzonego przez Pracownię Filmową „Cotopaxi”. Wstęp wolny.

Ideą projektu „Dom od środka” jest włączanie grup marginalizowanych i wzmacnianie ich głosu. Pod pretekstem warsztatów filmowych Pracownia Filmowa „Cotopaxi” uczy osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz osoby z doświadczeniem chorób i kryzysów psychicznych wyrażania siebie, swoich obaw, talentów i możliwości. Jest to niezwykła forma terapii – twórczość bowiem wydobywa z ludzi niesamowity potencjał.

Przez kilka ostatnich miesięcy uczestnicy projektu szkolili się pod okiem doświadczonych trenerów i wolontariuszy. Dzięki nim poznali sprzęt filmowy, podstawy pracy na planie oraz proces tworzenia filmu, po czym – w kilkuosobowych grupach – przeszli do realizacji swoich własnych pomysłów.

Film „od kuchni”

- Są to zajęcia o robieniu filmów „od kuchni”. Poznajemy budowę kamery, jak się ją włącza, jak ją ustawić. A także jak filmować. Dowiadujemy się o planach np. o planie amerykańskim. Potrafimy już operować kamerą. Pracujemy nad tym, żeby „zainstalować” filmowaną osobę w świetle, z ładną kompozycją w tle. Uczymy się dodawać dźwięk, a także gry aktorskiej. Nauczyliśmy się już robić krótkie filmiki. A także i przede wszystkim – WSPÓŁPRACOWAĆ! – zdradza Ania, uczestniczka „Domu od środka 5”. 

W tym roku w projekcie wzięło udział 80 mieszkańców Środowiskowego Domu Samopomocy na Żoliborzu, Środowiskowego Domu Samopomocy „Pod Skrzydłami” na Ochocie, Bielańskiego Środowiskowego Domu Samopomocy, Środowiskowego Domu Samopomocy „Na Targówku” oraz Warsztatu Terapii Zajęciowej przy Stowarzyszeniu „Pomost”, a także członkowie grup nieformalnych. W ramach przedsięwzięcia początkujący twórcy przygotowali 7 filmów krótkometrażowych, które będzie można obejrzeć już 3 grudnia, podczas uroczystej premiery w Kinie Muranów. W swoich utworach uczestnicy „Domu od środka 5” opowiadają m.in. o swojej kondycji psychicznej, procesie zdrowienia, tolerancji. Dzielą się także marzeniami, impresjami na temat świata zewnętrznego czy refleksjami o tym, jak dobrze żyć z innymi ludźmi.

Pełnoprawni twórcy

Koordynatorzy i twórcy „Domu od środka” podkreślają, że najważniejszą kwestią jest dla nich to, aby etiudy nie były kolejnymi filmami podejmującymi temat niepełnosprawności. Celem przedsięwzięcia bowiem jest pokazanie osób z niepełnosprawnościami jako pełnoprawnych twórców, artystów, a nie tylko jako część fabuły lub biernych konsumentów sztuki. Dzięki projektowi wszyscy uczestnicy czują się równie ważni, twórczy i sprawczy. Premiera w Kinie Muranów jest natomiast okazją do świętowania zakończenia pracy warsztatowej oraz podzielenia się własnymi filmami z bliskimi i przyjaciółmi.

- Myślę, że sztuka dla osób z diagnozami różnych schorzeń czy niepełnosprawności może odgrywać taka samą rolę jak dla ludzi bez diagnoz. Różnica polega na dostępności do samej sztuki (mam na myśli sztukę filmową), szczególnie w charakterze wykraczającym poza bierny odbiór. Tworzenie filmów, mimo ogromnych zmian w zakresie mediów, cały czas kojarzy się z pewną elitarnością, zajęciem wymagającym szczególnego wtajemniczenia. To jest postrzeganie, z którym się nie zgadzamy – wyjaśnia Ada Gąska, koordynatorka projektów z Pracowni Filmowej „Cotopaxi”.

Otwarta platforma

Autorzy „Domu od środka” mają nadzieję, że projekt dalej będzie otwartą, włączającą platformą. Jednoczy ona bowiem osoby, których sposób postrzegania świata i ekspresja są często marginalizowane i nietraktowane jako równoprawne teksty kultury. Dzięki przedsięwzięciu osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz osoby z doświadczeniem chorób i kryzysów psychicznych mogą w twórczy sposób zaprezentować szerokiej grupie odbiorców swoje produkcje.

Organizatorzy „Domu od środka” posługują się techniką wideo uczestniczącego (PV), w której rola profesjonalistów ogranicza się jedynie do pomocy – wszystkie treści pochodzą bezpośrednio od uczestników. Dodatkowo, w 5. edycji projektu wprowadzony został nowy moduł – warsztaty montażowe, dzięki którym wiedza na temat realizacji produkcji filmowych jest przekazywana w pełnym cyklu, od pre- do postprodukcji.

- Czasami podczas pracy nad etiudami mamy jako edukatorki i edukatorzy wrażenie, że pewne kwestie (techniczne i fabularne) można byłoby rozwiązać inaczej, może bardziej poprawnie względem kanonu, ale staramy się zawsze walczyć z takim poczuciem. Często mówimy, że nasze warsztaty, choć w ich efekcie powstają filmy, to nie są warsztaty filmowe. Dla nas dużo ważniejsza jest szczerość i autentyczność przekazu od jego poprawności względem zasad sztuki filmowej – dodaje Ada Gąska.

Po prostu być...

Podobnego zdania jest uczestniczka projektu, Ania. Na pytanie o to, jak zostać gwiazdą filmową odpowiada: - Być. Po prostu być sobą, tak jak my…

• „Dom od środka 5”
• 3 grudnia (wtorek), g. 17:00
• Kino Muranów, ul. Andersa 5, Warszawa
• Wstęp wolny

Więcej informacji o wydarzeniu na FB.

Projekt „Dom od środka” został zainicjowany w 2014 roku. Pierwsza edycja cyklu otrzymała nagrodę jako najlepszy projekt z zakresu edukacji kulturalnej (Warszawska Nagroda Edukacji Kulturalnej) prowadzony w Warszawie w 2014 r. oraz była nominowana do nagrody S3KTOR (organizator m.st. Warszawa) jako jeden
z najlepszych projektów realizowanych w danym roku przez organizacje pozarządowe. „Dom od środka” jest dofinansowany ze środków Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: „Od zależności ku samodzielności”.

Więcej o samym projekcie na stronie internetowej.