Prawnik radzi: emerytura a WTZ

Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie, jakie przepisy regulują uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej. Chodzi mi o to, czy wiek i emerytura ograniczają udział w WTZ pomimo posiadania umiarkowanego stopnia niepełnosprawności?

Eugeniusz N.

Odpowiada Anita Siemaszko, prawniczka Integracji:

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w art. 10a.1. określa warsztat terapii zajęciowej jako wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówkę stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Warsztaty powstały jako miejsce przygotowujące osoby niepełnosprawne do podjęcia zatrudnienia w zakładach pracy chronionej lub na otwartym rynku pracy. Mimo braku przepisów jasno regulujących wiek uczestników, oferta WTZ kierowana jest przede wszystkim do osób w wieku aktywności zawodowej, nie emerytów. Warto wspomnieć, że terapię prowadzoną w warsztacie realizuje się na podstawie indywidualnego programu rehabilitacji uczestnika, który to program zawiera informacje dotyczące osoby niepełnosprawnej, planowanych działań wobec uczestnika i spodziewanych efektów tych działań.

W warsztacie działa rada programowa, która dokonuje okresowej oraz (nie rzadziej niż co 3 lata) kompleksowej oceny realizacji indywidualnego programu rehabilitacji uczestnika warsztatu i zajmuje stanowisko w kwestii osiągniętych przez niego postępów w rehabilitacji, uzasadniających:

• podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej lub na przystosowanym stanowisku pracy;
• potrzebę skierowania osoby niepełnosprawnej do ośrodka wsparcia, ze względu na brak postępów w rehabilitacji i złe rokowania co do możliwości osiągnięcia postępów uzasadniających podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej lub na rynku pracy po odbyciu dalszej rehabilitacji w warsztacie;
• przedłużenie uczestnictwa w terapii ze względu na pozytywne rokowania co do przyszłych postępów w rehabilitacji, umożliwiających podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej lub na rynku pracy, albo okresowy brak możliwości podjęcia zatrudnienia.

Warsztaty terapii zajęciowej podlegają także kontroli zewnętrznej i często we wnioskach pokontrolnych wskazuje się jako nieprawidłowość uczestnictwo emerytów w zajęciach WTZ.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2018, poz. 511);
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz.U. Nr 63, poz. 587).