Odszkodowanie za dyskryminację w zatrudnieniu

1 stycznia br. weszła w życie ustawa z 3 grudnia 2010 roku o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. W myśli nowej ustawy każdy pracodawca powinien tak zorganizować pracę podwładnych, aby wszyscy mogli ją wykonywać jak najsprawniej. Wszyscy – to znaczy m.in. uczestnicy szkoleń, stażyści i praktykanci, ale także osoby z niepełnosprawnością.

Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek wprowadzenia racjonalnych usprawnień, które wpłynęłyby korzystnie na efektywność pracy wykonywanej przez osoby z niepełnosprawnością. Racjonalnych, to znaczy takich, które nie spowodowałyby nieproporcjonalnie wysokich obciążeń finansowych dla firmy.

Karolina Kędziora, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego, tłumaczy, że często te „racjonalne usprawnienia” polegają na zmianie organizacji pracy w firmie czy przeniesieniu stanowiska pracy  osoby z niepełnosprawnością np. ruchową do pomieszczeń znajdujących się na parterze budynku.

Wydatki na ten cel mogą zostać uznane za proporcjonalne, jeśli będą w wystarczającym stopniu rekompensowane ze środków publicznych. Kędziora powołuje się na przykład asystenta osoby z niepełnosprawnością: jeśli niepełnosprawny pracownik łatwiej wykonywałby swoje obowiązki dzięki obecności takiego asystenta, to pracodawca powinien go zatrudnić. W takiej sytuacji pracodawca może bowiem otrzymać z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zwrot miesięcznych kosztów zatrudnienia osoby, która pomaga w pracy niepełnosprawnym pracownikom.  

Zgodnie z nową ustawą, wszyscy pracownicy (w tym stażyści i praktykanci) powinni zgłaszać pracodawcy potrzebę dostosowania dla nich stanowiska, o ile potrzeba ta wynika z ich stanu zdrowia lub rodzaju niepełnosprawności.

Nowe przepisy stanowią bardzo wyraźnie, że niedokonanie przez pracodawcę owych racjonalnych usprawnień będzie uznane za naruszenie zakazu dyskryminacji pracowników. W takim przypadku podwładni mogą ubiegać się o odszkodowanie w wysokości nie mniejszej niż minimalne wynagrodzenie za pracę (obecnie – 1368 zł) za naruszenie zasad równego traktowania w zatrudnieniu.