500 plus dla osób z niepełnosprawnością. Jest już projekt ustawy

Nowe świadczenie w wysokości 500 zł miesięcznie otrzymają osoby z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, których dochód (do którego nie wliczają się m.in. zasiłek pielęgnacyjny, alimenty na dzieci, jednorazowe zapomogi), nie przekracza kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli obecnie 1100 zł brutto.

10 lipca na stronie Sejmu ukazał się projekt Ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Teraz czeka go ścieżka legislacyjna w parlamencie.

Warunek: orzeczenie o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji

Nowe świadczenie uzupełniające ma przysługiwać osobom, które:

• ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
• albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji
• albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji
• albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Świadczenie także dla osób pobierających zasiłek pielęgnacyjny

Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom uprawnionym, które nie mają prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo suma pobieranych przez nie świadczeń nie przekracza kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – 1100 zł brutto.

„Projekt zakłada, iż świadczenie uzupełniające będzie zwolnione z opodatkowania, a jego wysokość nie będzie zaliczana do dochodów, od których odlicza się wydatki na cele rehabilitacyjne. W projekcie przewiduje się również niewliczanie kwoty świadczenia do dochodu, od którego ustala się prawo do dodatku mieszkaniowego, świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej przez małżonka, wstępnych i zstępnych osoby uprawnionej do świadczenia, do dochodu ustalanego na potrzeby ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych,  udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych” – wyjaśnia uzasadnienie do ustawy.

Jak czytamy w uzasadnieniu, przy badaniu prawa do świadczenia uzupełniającego będą brane pod uwagę wszystkie wypłacane danej osobie świadczenia ze środków publicznych np. emerytury, renty, zasiłki z pomocy społecznej, o charakterze innym niż jednorazowy, z wyłączeniem wszelkiego rodzaju przysługujących do wypłacanych świadczeń dodatków np. zasiłku pielęgnacyjnego czy ryczałtu energetycznego.

Liczba uprawnionych

Ocena skutków regulacji (OSR) szacuje, że uprawnieni do świadczeń emerytalno-rentowych z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji, to:

• ok. 120 tys. emerytów i rencistów z ZUS z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• ok. 110 tys. osób w wieku 75 i więcej lat pobierających dodatek pielęgnacyjny, które mogą wystąpić o orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• ok. 109 tys.emerytów i rencistów z KRUS,
• ok. 32,5 tys. rencistów socjalnych.

W związku z brakiem danych dotyczących osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym przyjęto, że będzie ich ok. 125 tys.

W terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a nieposiadające orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, będą mogły wystąpić z wnioskiem o wydanie tego orzeczenia wraz z wnioskiem o świadczenie uzupełniające.

Koszta

Jak podaje OSR, rządowy projekt ustawy nie został przedstawiony do konsultacji publicznych ze względów pragmatycznych, aby była szybsza możliwość przeprowadzenia projektu przez procedurę ustawodawczą, a pomoc szybciej trafiła do uprawnionych.

Z oceny skutków regulacji wynika, że wypłata świadczenia 500 zł dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji w 2019 r. będzie kosztować finanse publiczne 580 mln zł. W 2020 r. ta kwota wzrośnie do 2,66 mld zł, a w kolejnych latach wyniesie prawie 3 mld zł.

Świadczenie i koszty obsługi mają być finansowane ze środków Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Przewidziano także możliwość udzielenia pożyczki SFWON przez Fundusz Pracy oraz przekazywanie mu dotacji z budżetu państwa.

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński poinformował 10 lipca, że Sejm na najbliższym posiedzeniu 17 i 19 lipca zajmie się rządowym projektem ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.