Prawo pracy w szkole

Jako dyrektor szkoły zatrudniam dwóch nauczycieli z orzeczeniami o niepełnosprawności. Jak pogodzić uprawnienia pracownika niepełnosprawnego i uprawnienia pracodawcy? Karta Nauczyciela np. inaczej reguluje przerwy w pracy. Podobnie czas pracy – obowiązuje nas 40-godzinny tydzień pracy, z czego część ma być przygotowaniem się do lekcji.

Kazimierz G. z woj. pomorskiego

Prawnik Anita Siemaszko: Uprawnienia osób niepełnosprawnych regulują przepisy Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U z 2008 r. nr 14, poz. 92, z późn. zm.) oraz przepisy z innych dziedzin prawa. Ulgi i uprawnienia zależą od stopnia niepełnosprawności i rodzaju schorzenia. Podstawą ich przyznania jest orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności.

Osoby z niepełnosprawnością (wszystkich stopni) obejmują zatem:

- Zakaz zatrudniania w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych (nie odnosi się do pracowników, którym lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne lub w razie jego braku sprawujący opiekę wyrazi zgodę na pracę w pełnym wymiarze czasu pracy);
- Prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę lub wypoczynek: 15 min wliczane do czasu pracy;
- Prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym – w wym. do 21 dni roboczych, nie częściej niż raz w roku;
- Prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy;
- Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają dodatkowe pracownicze uprawnienia:

- Obniżony wymiar czasu pracy;
– Czas pracy osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Obowiązuje od dnia następującego po przedstawieniu pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności. Przepisu tego nie stosuje się, jeśli na wniosek osoby zatrudnionej lekarz przeprowadzający badania pracowników lub w razie jego braku sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę. Skrócenie czasu pracy odnosi się do tygodniowej normy, która dla nauczycieli wynosi 40 godzin (zgodnie z art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela). Przepisy Karty nie określają zasad obniżania wymiaru pensum. Przypadki, w jakich nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć można obniżyć tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, oraz warunki i tryb tego obniżenia może określić organ prowadzący placówkę (na podstawie art. 42a ust. 1 Karty Nauczyciela). Zachowana powinna zostać zasada, że obniżenie tygodniowego wymiaru godzin zajęć nie może spowodować zmniejszenia wynagrodzenia i ograniczenia innych uprawnień;
- Dodatkowy 10-dniowy urlop. UWAGA! Nauczycielom nie przysługuje dodatkowy urlop w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Przepisy ww. ustawy stanowią, że nie przysługuje on osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych (m.in. nauczycielom).