500 plus zamiast świadczenia pielęgnacyjnego dla tzw. matek EWK?

Senat odrzucił 28 maja 2019 r. projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych, który pozwalałby na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego między innymi tzw. matkom EWK w kwocie różnicy pomiędzy pobieraną emeryturą a świadczeniem pielęgnacyjnym.

Senat zajmował się tą sprawą wskutek złożonej petycji. W kwietniu debatowały nad nowelizacją senackie Komisje: Ustawodawcza oraz Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.

Senatorzy wprowadzili wtedy poprawkę do dyskutowanej ustawy, rozszerzającą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego – na tej samej zasadzie co EWK, w kwocie różnicy pomiędzy świadczeniem pielęgnacyjnym a pobieranym świadczeniem – na osoby z ustalonym prawem do:

• emerytury,
• renty,
• renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka,
• renty socjalnej,
• zasiłku stałego,
• nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• zasiłku przedemerytalnego,
• świadczenia przedemerytalnego

– o ile są one niższe niż świadczenie pielęgnacyjne, które obecnie wynosi 1583 zł netto. Przepisy miały wejść w życie od 1 stycznia 2020 r.

Chodzi o 35 tys. osób

Tzw. matki EWK, czy precyzyjniej: rodzice EWK, to osoby, które przed laty, w myśl obowiązujących wówczas przepisów, przeszły na emeryturę z racji opieki nad swoim niepełnosprawnym dzieckiem – kobiety po 20 latach pracy, a mężczyźni po 25 latach. W ostatnich latach wciąż rosła różnica pomiędzy wysokością pobieranego przez nich świadczenia a wysokością świadczenia pielęgnacyjnego, które obecnie przysługuje rodzicom, którzy rezygnują z pracy ze względu na opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością.

Na wtorkowym posiedzeniu Senatu przystąpiono do drugiego czytania projektu ustawy. Negatywne stanowisko wobec tego projektu przedstawił wiceminister pracy Stanisław Szwed.

- W 2018 r. emeryturę EWK pobierało 35 tys. osób. Komisja senacka poprzez nowe zapisy w tej propozycji w zdecydowany sposób rozszerzyła krąg uprawnionych i dzisiaj możemy powiedzieć, że liczba osób uprawnionych do tego wynosi 9 milionów 600 tysięcy – mówił wiceminister.

Zaznaczył, że  w projekcie nie są oszacowane koszty jego wdrożenia w tej rozszerzonej formule. Ministerstwo pracy tylko dla tzw. matek EWK oszacowało je wcześniej na 170 mln zł.

Akcent na dzieci

Senator Jan Rulewski podkreślił, że nowelizacja dotyczy tylko osób, które zrezygnowały z zatrudnienia lub osób, których dotyczy obowiązek alimentacji.

- Zatem nie można mówić, że to będzie dla każdego opiekuna, który opiekuje się osobą niepełnosprawną. Akcent, powtarzam, kładziemy na dzieci – na dzieci dotknięte koniecznością opieki – mówił senator. – Zachęta, chociażby w tej ustawie, dotycząca świadczenia typu 300-400 zł nie jest zapewne motywacją do tego, żeby taka osoba zwolniła się z pracy, a taki warunek tutaj jest.

- Nie wiemy nawet, jakie będą skutki tej decyzji, którą chcecie państwo tutaj zaproponować. Dlatego nasza ocena w takiej sytuacji, w przypadku tak zapisanego projektu, jest negatywna – argumentował wiceminister Szwed.

Rozwiązaniem 500 plus?

Stanisław Szwed podkreślił, że nie oznacza to braku zrozumienia tego problemu, o czym świadczy zaproponowane przez rząd ostatnio 500 zł dodatku dla osób z niepełnosprawnością.

- Czyli 500 zł dla opiekunów tych starszych osób niepełnosprawnych, czyli tych powyżej 18. roku życia, które mają nabytą niepełnosprawność i są niesamodzielne. To ich będzie dotyczyła ta nowa propozycja rządu. I to będzie kwota 500 zł. I to rozwiązanie też w jakiś sposób będzie dotykało tych kwestii, które tu dzisiaj poruszamy – zaznaczył.

Powiedział, że grupą już zdefiniowaną, która ma otrzymać to wsparcie, są renciści socjalni, których jest około, jak podkreślił, 260 tys.

- Inne grupy jeszcze nie są oszacowane. Nad tym pracujemy. Tak że tutaj nie mamy jeszcze zamkniętego katalogu, jeśli chodzi o kolejne grupy, których będzie dotyczyć to rozwiązanie 500 zł plus – powiedział Stanisław Szwed.