Procedura ubiegania się o pomoc finansową dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne

Pracodawcy mogą korzystać z licznych form wsparcia finansowego rekompensującego im podwyższone koszty zatrudniania osób niepełnosprawnych. Jedną z najbardziej dostępnych form jest dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych udzielane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Zasady i procedura zostały określone w art. 26a-c ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. nowelizującej ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2262) oraz wydanym na jej podstawie rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2003 r. w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 232, poz. 2330, ost.zm. z 30.12.2004r. -Dz.U.Nr 283, poz. 2835).
 
Komu przysługuje dofinansowanie

Dofinansowanie przysługuje pracodawcy:

• prowadzącemu zakład pracy chronionej
• zatrudniającemu mniej niż 25 pracowników lub co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającemu co najmniej 6% wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych
• nie wykazującemu zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON.

Na kogo przysługuje dofinansowanie

Dofinansowanie przysługuje do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego, umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, które uzyskują wynagrodzenie, nie osiągnęły jeszcze wieku emerytalnego i zostały ujęte w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych prowadzonej przez PFRON z wykorzystaniem nr PESEL, NIP oraz informacji przekazywanych drogą elektroniczną do Funduszu.
 
Jaka jest maksymalna wysokość pomocy udzielanej w formie dofinansowania do wynagrodzeń

Pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej mogą otrzymać dofinansowanie w wysokości:

• 130% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• 110% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
• 50% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Miesięczne dofinansowanie w wysokości 70% tych kwot, a 90% w przypadku zatrudniania pracowników dotkniętych chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub epilepsją, a także osób niewidomych przysługuje pracodawcy, który zatrudnia, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, mniej niż 25 pracowników oraz pracodawcy zatrudniającemu co najmniej 25 pracowników i osiągającemu wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%.

Kwotę dofinansowania ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika, przy czym nie powinna ona przekroczyć wynagrodzenia osiąganego przez osobę niepełnosprawną. Gdy pracownik jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy, w wymiarze czasu pracy nieprzekraczającym ogółem pełnego etatu, miesięczne dofinansowanie jest przyznawane poszczególnym pracodawcom w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy pracownika. Natomiast, gdy łączny wymiar czasu pracy danej osoby u wielu pracodawców przekroczy ogółem pełny wymiar czasu pracy (1 etat) w pierwszej kolejności dofinansowanie jest przyznawane temu pracodawcy, który wcześniej zatrudnił tę osobę.

Jak dokonać rejestracji do Systemu Obsługi Dofinansowań

Pracodawca ubiegający się o dofinansowanie do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników w pierwszej kolejności musi zarejestrować się w Funduszu, aby otrzymać identyfikator oraz hasło dostępu do programu informatycznego (dotyczy pracodawców zatrudniających powyżej 5 pracowników).
W tym celu pracodawca musi przesłać Funduszowi formularz zgłoszeniowy zawierający:

1. pełną i skróconą nazwę, numery REGON, NIP, PKD, adres wraz z identyfikatorem jednostek podziału terytorialnego właściwym dla siedziby pracodawcy, adres do korespondencji, imię, nazwisko, numery telefonu, faksu, poczty elektronicznej osoby odpowiedzialnej za kontakt z Funduszem,
2. aktualne zaświadczenie lub inne dokumenty potwierdzające powyższe dane wystawione nie wcześniej niż na 6 miesięcy przed dniem przesłania tych danych,
3. upoważnienie osoby przesyłającej dane, zaświadczenia lub dokumenty do występowania w imieniu pracodawcy.

Dokumenty mogą zostać przesłane przez pracodawcę do właściwego terenowo Oddziału PFRON lub złożone bezpośrednio w Oddziale. Rejestracji należy dokonać nie później niż na 30 dni przed dniem złożenia pierwszej informacji.

Fundusz jest obowiązany zarejestrować pracodawcę i przekazać mu identyfikator oraz hasło dostępu do programu informatycznego nie później niż na 14 dni przed dniem złożenia po raz pierwszy informacji o zatrudnianiu i wynagrodzeniach niepełnosprawnych pracowników.

Po zakończeniu formalności rejestracyjnych, pracodawca składa Zarządowi Funduszu:

• miesięczne informacje o wynagrodzeniach, zatrudnieniu i stopniach niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych 
• wniosek o wypłatę miesięcznego dofinansowania.

Wzory tych dokumentów są określone w załącznikach do powołanego na wstępie rozporządzenia Ministra GPiPS.

Od 1 maja 2004 r., po akcesji Polski do Unii Europejskiej, rozliczenia dofinansowania do wynagrodzeń (jako jednej z form pomocy publicznej dla przedsiębiorców zatrudniających osoby niepełnosprawne) można dokonywać według rzeczywistych kosztów lub w formie ryczałtu. Podstawy i zasady rozliczania określone są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 maja 2004r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy przedsiębiorcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne (Dz.U.Nr 114, poz.1194; ost.zm. obowiązująca od 15.12.2004r.- Dz.U.Nr 264, poz.2630).
  
Kontrola dokumentów, uzgadnianie salda i wypłata dofinansowania

Fundusz sprawdza dokumenty pracodawcy pod względem rachunkowym i formalnym, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości informuje o tym pracodawcę i wzywa do ich usunięcia w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.
Gdy ustalona przez Fundusz kwota dofinansowania równa jest kwocie wskazanej przez pracodawcę - Fundusz przesyła pracodawcy informację o wysokości salda przysługującego dofinansowania wraz z informacją o uzgodnieniu salda, po czym dokonuje wpłaty na rachunek bankowy pracodawcy wskazany w informacji.

Jeżeli kwoty dofinansowania wyliczone przez PFRON i pracodawcę są różne, Fundusz przesyła pracodawcy informację o ustalonej przez siebie kwocie dofinansowania wraz z dokładną informacją o sposobie ustalenia tej kwoty i wzywa pracodawcę do wyjaśnienia niezgodności w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

W przypadku nieuzgodnienia salda w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu złożenia wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania Fundusz, w oparciu o art. 26c ust.4a ustawy, ma obowiązek wydać decyzję o odmowie wypłaty dofinansowania. Od tej decyzji pracodawcy przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.
W przypadku stwierdzenia przez pracodawcę, że Fundusz wypłacił mu wyższą niż należna kwotę dofinansowania, jest obowiązany poinformować o tym Fundusz i dokonać zwrotu nadpłaconej kwoty wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych - w terminie 14 dni od ujawnienia faktu nadpłaty.

Jeżeli zaś dofinansowanie zostało wypłacone pracodawcy w wysokości niższej od należnej może on poinformować PFRON o różnicy między tymi kwotami i złożyć wniosek o jej wypłatę wraz z odsetkami, nie później niż na 14 dni przed dniem dokonania rocznego rozliczenia kwot dofinansowania.

Niepełnosprawny pracownik - co pracodawca wiedzieć powinien

Autor: Danuta Uchymiak