Dofinansowanie składek na ZUS osób niepełnosprawnych

Od 1 stycznia 2004 roku prawo do ubiegania się o pomoc w finansowaniu składek na ubezpieczenie społeczne zatrudnionych osób niepełnosprawnych przysługuje pracodawcom działającym na otwartym rynku pracy. O pomoc mogą się także ubiegać osoby niepełnosprawne, prowadzące działalność gospodarczą.

Zasady finansowania składek na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych określone zostały w art. 25 ustawy z dn. 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.97.123.776 z późn. zm.), zmienionym nowelizacjami z dn. 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.7.79) oraz z dn. 19 grudnia 2003 r. (Dz.U.03.228.2262).

Pomoc w finansowaniu składek polega na tym, że zamiast pracodawcy lub osoby niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą, którzy są zobowiązani do uiszczenia składek, rozliczenia z ZUS dokonuje budżet państwa lub Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

PFRON i budżet państwa finansują część należnych składek na ubezpieczenie społeczne na zasadach określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.98.137.887 z późn. zm.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje podmiot otrzymujący dofinansowanie o kwocie, odpowiadającej należnej składce na ubezpieczenie społeczne po stronie pracownika.
Podmiot musi pokryć niesfinansowaną przez budżet lub PFRON część składek.

Podmioty uprawnione do otrzymania dofinansowania składek

O otrzymanie dofinansowania składek na ubezpieczenie społeczne mogą ubiegać się:

• pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej (art.25 ust.3),
• pracodawcy zatrudniający mniej niż 25 osób (art.25 ust.2)
• pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy (etaty), pod warunkiem osiągnięcia przez nich 6-procentowego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych (art.25 ust.3a)
• osoby niepełnosprawne, które po raz pierwszy podejmują działalność gospodarczą (art.25 ust. 3b)

Wymiar, w jakim dofinansowane są składki zależy od przynależności do jednej z grup uprawnionych.

Chroniony rynek pracy

Pracodawcom działającym na chronionym rynku pracy przysługuje dofinansowanie składek osób niepełnosprawnych na ubezpieczenia:

• emerytalne (zarówno pracodawcy jak i pracownika)
• chorobowe (po stronie pracownika)
• rentowe i wypadkowe (po stronie pracodawcy).

Składki na ubezpieczenia pozostające po stronie pracownika finansuje PFRON. Budżet państwa pokrywa składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe po stronie pracodawcy, natomiast składka na ubezpieczenie rentowe finansowana jest ze środków PFRON.

Otwarty rynek pracy

Pracodawcy zatrudniający mniej niż 25 osób otrzymują dofinansowanie do składek osób niepełnosprawnych na ubezpieczenie emerytalne (pracownika i pracodawcy).
Dofinansowanie dotyczy osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Ubezpieczenie emerytalne ze strony pracownika pokrywane jest ze środków PFRON, natomiast ze strony pracodawcy z budżetu państwa.

Pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy (etaty), osiągający 6-procentowy wskaźnik zatrudnienia mogą korzystać z finansowania składek na ubezpieczenie emerytalne (pracownika i pracodawcy) osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym lub umiarkowanym.
Obie części składki, zarówno pracownika, jak i pracodawcy finansuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Od 1 stycznia 2004 r. pracodawcom tym przysługuje prawo do finansowania przez PFRON składki na ubezpieczenie wypadkowe po stronie pracodawcy w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Osoby niepełnosprawne prowadzące działalność gospodarczą

Od 1 stycznia 2004 roku z finansowania składek ZUS mogą także korzystać osoby niepełnosprawne, które po raz pierwszy podejmują własną działalność gospodarczą.

Tym osobom PFRON sfinansuje:

• 75 proc. składek na ubezpieczenie emerytalne w odniesieniu do osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• 50 proc. składek na ubezpieczenie emerytalne w odniesieniu do osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
• 50 proc. składek na ubezpieczenie wypadkowe w odniesieniu do osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Jak uzyskać pomoc w finansowaniu składek?

Podmioty ubiegające się o pomoc powinny wystąpić w wnioskiem o finansowanie składek.
Wniosek należy złożyć jednocześnie z deklaracją ubezpieczeniową składek.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn. 30 grudnia 2003 r. (Dz.U.04.1.3), zmieniającym rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów, należy zaznaczyć odpowiedni kod w pozycji 03. bloku III druku DRA (deklaracji rozliczeniowej).
Wniosek o objęcie taką formą pomocy składa się na okres roku. Po upływie rocznego okresu pracodawcy oraz osoby niepełnosprawne prowadzące działalność gospodarczą wraz z deklaracją składek na ubezpieczenie społeczne mogą złożyć kolejny wniosek.

Opracowanie: Joanna Pertkiewicz
Źródło: Gazeta Prawna, 17(1126), 26 stycznia 2004 r.