Lista Mocy 1918-2018. Marcin Kornak

1968–2014
działacz społeczny, publicysta, poeta

Jako 15-latek, po nieudanym skoku do wody, został sparaliżowany. Poruszał się na wózku. W 1992 r., gdy w Polsce dochodziło do coraz większej liczby incydentów o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym, założył pierwszą Grupę Antynazistowską, a cztery lata później – Stowarzyszenie Nigdy Więcej – największą w Polsce organizację monitorującą zajścia o podłożu rasistowskim, ksenofobicznym i faszystowskim, a także prowadzącą kampanie społeczne na rzecz tolerancji i wielokulturowości. Został redaktorem naczelnym związanego ze stowarzyszeniem magazynu „Nigdy Więcej” i koordynatorem kampanii społecznych, m.in. akcji Wykopmy Rasizm ze Stadionów. Podczas Euro 2012 stowarzyszenie koordynowało z ramienia Europejskiej Federacji Piłkarskiej program Respect Diversity, pokazujący, że futbol jednoczy ludzi bez względu na różnice między nimi. Program był skierowany m.in. do nauczycieli i trenerów.

Znanym symbolem walki z ksenofobią stał się czarno-biały odcisk dłoni – logo kolejnej zainicjowanej przez Marcina Kornaka akcji – Muzyka Przeciwko Rasizmowi. W koncertach w ramach akcji wystąpiły m.in. zespoły: Hey, Lao Che, Dezerter, Big Cyc, Izrael, Kapela ze Wsi Warszawa, Pidżama Porno. Pod szyldem akcji ukazało się kilka płyt. Stowarzyszenie Nigdy Więcej jest wydawcą dwóch: Muzyka przeciwko rasizmowi i Jedna rasa – ludzka rasa.

„Najbardziej denerwuje mnie obojętność, uległość. To, że ktoś [!] widząc tego typu zjawiska, przechodzi obok nich obojętnie, że nie denerwują go grafiki rasistowskie, swastyki na murach (...) – mówił Marcin Kornak. – Dobrze napisane prawo jest nieegzekwowane, a sprawcy czują się bezkarni”.

Najważniejszym efektem działań Marcina Kornaka są kolejne tomy Brunatnej Księgi (za jego życia ukazały się trzy) – kroniki incydentów na tle rasistowskim i ksenofobicznym oraz przestępstw popełnionych przez neofaszystów i działaczy skrajnej prawicy w latach 1987–2016. Zebrane materiały potwierdzają, że zdarzenia, które w opinii publicznej stanowią margines życia społecznego, działy się na terenie całego kraju. Informacje w Księdze pochodzą od korespondentów stowarzyszenia i przedstawicieli organizacji mniejszościowych, a także z artykułów, audycji, książek, internetu i raportów członków organizacji.

Marcin Kornak był też poetą, autorem książek, tekstów utworów rockowych i komentatorem życia publicznego.

„Czy jest możliwy świat bez barier? – zastanawiał się. – Nie jestem na tyle naiwny, by w to uwierzyć. Rzeczywistość składa się z elementów fajnych i niefajnych. Marzy mi się taka Polska czy taki świat, w którym te drugie elementy zepchnięte są na margines, a wszyscy mają do nich czytelny stosunek. Uważają, że to jest niedobre i należy się tego wystrzegać.«Rzeczpospolita przyjaciół» – to byłoby fajne”.