Nagroda ONZ dla niepełnosprawnego Chińczyka

Deng Pufang, syn byłego chińskiego przywódcy, Denga Xiaopinga, otrzymał ONZ-owską Nagrodę w Dziedzinie Praw Człowieka.

Deng Pufang, który cierpi na paraplegię, został wyróżniony za swoją pracę na rzecz osób niepełnosprawnych. Jest założycielem i dyrektorem Chińskiej Federacji Osób Niepełnosprawnych, organizacji stworzonej w 1988 roku w celu ochrony praw osób niepełnosprawnych. Jest wieloletnim działaczem na rzecz promocji praw tego środowiska w Chinach i na całym świecie.

W efekcie jego działań znacząco poprawiły się standard życia i status osób niepełnosprawnych w Chinach. Do największych jego osiągnięć można także zaliczyć utworzenie Chińskiego Funduszu Pomocy dla Osób Niepełnosprawnych w 1984 roku, który obecnie pomaga ponad 15. milionom osób niepełnosprawnych z niskimi dochodami w Chinach oraz wprowadzenie w życie pierwszego chińskiego prawa mającego na celu ochronę i promocję praw osób niepełnosprawnych. Efektem obowiązywania tego prawa była między innymi poprawa w zakresie dostępu dla osób niepełnosprawnych do edukacji, zatrudnienia i opieki zdrowotnej. Dzięki działalności Denga Pufanga na forum ONZ, międzynarodowa opinia publiczna zwróciła większą uwagę na problem przestrzegania praw osób niepełnosprawnych w Chinach.

Deng jest niepełnosprawny od 1968 r., gdyż w trakcie skoku przez okno, do którego został zmuszony podczas Chińskiej Rewolucji Kulturalnej, doznał urazu rdzenia kręgowego.

ONZ-owska Nagroda w Dziedzinie Praw Człowieka jest nagrodą przyznawaną osobom indywidualnym i organizacjom w uznaniu za ich wkład w promocję i ochronę praw i podstawowych wolności człowieka. Nagrody są przyznawane przez Sekretarza Generalnego ONZ na forum Zgromadzenia Ogólnego co 5 lat.
Tegoroczne nagrody zostały przyznane na posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego w siedzibie ONZ w Nowym Yorku z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka - 10 grudnia 2003 r.

Nagrody otrzymali także:

• Enriqueta Estela Barnes de Carlotto - przewodnicząca Asociación Abuelas de Plaza de Mayo (Stowarzyszenie Babć z Plaza de Mayo), organizacji która zajmuje się problemami "zaginięć" dzieci w Argentynie.
• Organizacja Mano River Women's Peace Network (MARWOPNET) (Pokojowa Sieć Kobiet z obszaru Mano River) z Zachodniej Afryki, sieć organizacji kobiecych z Sierra Leone, Liberii i Gwinei, która powstała jako odpowiedź na pogorszenie bezpieczeństwa w rejonie Afryki Zachodniej. 
• Family Protection Project Management Team, organizacja z Jordanu zajmująca się problemem przemocy domowej, a także promocją z praw człowieka i równości płci. 
• Shulamith Koenig z USA, Dyrektor Zarządzający organizacją People's Movement for Human Rights Education (Ruch na Rzecz Edukacji Praw Człowieka).

Specjalną, przyznaną pośmiertnie, nagrodę otrzymał Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka, Sergio Vieira de Mello z Brazylii, który 19 sierpnia 2003 r. zginął wraz z 21 przedstawicielami ONZ w Bagdadzie w Iraku.

Deng Xiaoping to charyzmatyczny chiński przywódca, od 1920 roku członek Komunistycznej Partii Chin, weteran Długiego Marszu w 1935 roku. W 1954-1969 Sekretarz Generalny Komitetu Centralnego KPCh. W okresie rewolucji kulturalnej w 1966-1976 represjonowany i pozbawiony stanowisk partyjnych i rządowych. Po okresie zesłania na prowincję w celu  "reedukacji", dzięki poparciu Zhou Enlai, w 1973 wznowił działalność polityczną na stanowisku wicepremiera. W 1976 roku w wyniku czystek po śmierci Zhou znów odsunięty od władzy. Od 1978 czołowy polityk Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL). Po obaleniu "bandy czworga" Deng Xiaoping doprowadził do przejęcia władzy przez przeciwników Mao, odsuwając wybranego wcześniej następcę, Hua Guofenga. W latach 80-siątych Dang zdominował zarówno partię jak i rząd, wprowadzając różne reformy ekonomiczne, mające na celu decentralizację chińskiej ekonomii i otwarcie kraju na gospodarkę międzynarodową. W 1989 roku podjął decyzję o użyciu sił wojskowych w celu stłumienia wystąpień na placu Tiananmen. Po tym wydarzeniu zrezygnował z czynnego życia politycznego. Cierpiał na chorobę Parkinsona. Zmarł w 1997 w wieku 93 lat.

Autor: Joanna Pertkiewicz
Źródło: ONZ