Rusza „mały ZUS”. Przedsiębiorcy zapłacą mniej

Od 1 stycznia 2019 r. przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z nowej ulgi, tzw. małego ZUS. Osoby, które prowadzą działalność na niewielką skalę, będą mogły opłacać składki na ubezpieczenia społeczne w niższej wysokości. To propozycja dla tych, którzy prowadzili działalność gospodarczą w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni.

Z nowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie można skorzystać nie wcześniej niż po ustaniu „preferencyjnych składek”. Jeśli ktoś opłacał składki preferencyjne to nie może skorzystać z „małego ZUS-u” – ponieważ również przy „małej działalności” najniższa podstawa ustalona w stosunku do przychodów z poprzedniego roku nie może być niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku.

Co dla przedsiębiorcy oznacza „mały ZUS”?

Przedsiębiorca, którego przychody za ubiegły rok z działalności gospodarczej, prowadzonej przez cały ten rok, nie przekroczą trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. jest to 63.000,00 zł), będzie mógł opłacać obniżone – proporcjonalnie do przychodu składki na ubezpieczenia społeczne. „Mały ZUS”, dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba będzie opłacać w pełnej wysokości. Jeśli w poprzednim roku przedsiębiorca nie prowadził działalności przez cały rok (np. zawiesił ją albo zamknął i ponownie rozpoczął), przy obliczaniu progu przychodu – musi zastosować proporcję.

Kto może skorzystać z nowej ulgi?

Z „małego ZUS” może skorzystać osoba, która:

• jest przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG (również wspólnikiem spółki cywilnej),
• w poprzednim roku kalendarzowym nie miały do niej zastosowania przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystała ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług,
• przychody, które osiągnęła z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy, nie przekroczą progu uprawniającego do korzystania z ulgi,
• nie spełnia warunków do płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (od podstawy wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia),
• prowadziła działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym,
• nie wykorzystała 36-miesięcznego limitu (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z „małego ZUS",
• nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym czynności wchodzące w zakres działalności.

Ważne! Z „małego ZUS" nie może skorzystać przedsiębiorca, który w poprzednim roku prowadził także inną pozarolniczą działalność jako:

• twórca, artysta,
• osoba wykonująca wolny zawód,
• wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.,
• osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.

Mały ZUS przez 36 miesięcy

Z „małego ZUS” będzie można korzystać przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Osoba, która spełnia warunki ustawowe i chce opłacać składki na nowych zasadach zobowiązana jest złożyć w terminie 7 dni dokumenty ZUS ZUA/ZUS ZZA z odpowiednimi kodami tytułu ubezpieczenia. Przedsiębiorca będzie mógł zrezygnować z tego uprawnienia w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa. Rezygnacja będzie nieodwołalna. Tym samym do końca roku kalendarzowego przedsiębiorca będzie zobowiązany ustalać podstawę wymiaru składek zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych (czyli od kwoty nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok).

Za rezygnację z uprawnienia należy także uważać: niedokonanie przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zgłoszenia z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia od dnia zaistnienia zmiany, w terminie 7 dni zgodnie z art 36 ust. 13 i 14 ustawy o sus, niezależnie czy podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu czy tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Dniem zaistnienia zmiany jest odpowiednio:

• pierwszy stycznia danego roku kalendarzowego,
• pierwszy dzień rozpoczęcia lub wznowienia działalności w danym roku kalendarzowym,
• pierwszy dzień spełniania warunków do ustalania podstawy wymiaru składek zgodnie
  z art. 18c ust. 1-3 ustawy o sus (np. pierwszy dzień zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, czy też pierwszy dzień zaprzestania korzystania z „preferencyjnych składek”).

Nie jest możliwy „powrót” do korzystania z „małego ZUS” przez osobę, która korzystała z tej ulgi, a następnie złożyła dokumenty z innym niż przewidziany dla „małego ZUS” kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05.

Przedsiębiorca, który dopiero rozpoczął działalność, nie będzie mógł od razu skorzystać z „małego ZUS", ponieważ warunkiem płacenia niższych składek jest prowadzenie działalności gospodarczej przynajmniej przez 60 dni w poprzednim roku. Po rozpoczęciu działalności może jednak skorzystać z innych ulg – ulgi na start i/lub preferencyjnych składek ZUS. Korzystanie z nich wiąże się z mniejszą liczbą formalności.