Rząd realizuje „Traktat z Marrakeszu”. Ułatwi to dostęp m.in. do gazet i książek

Rada Ministrów zaproponowała regulacje, których celem będzie zniesienie przeszkód uniemożliwiających osobom niewidomym, słabowidzącym i z innymi niepełnosprawnościami dostęp do opublikowanych utworów drukowanych. Łatwiejsza ma być transgraniczna wymiana kopii utworów i innych przedmiotów objętych prawem pokrewnym  w odpowiednich dla nich formatach (chodzi np. o druk w alfabecie Braille’a, duży druk, książki elektroniczne i książki mówione ze specjalną nawigacją, audiodeskrypcję i transmisje radiowe).

Reguluje to przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o ochronie baz danych, przedłożony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Wyjątek w prawie autorskim

Respektowanie tych zasad zapewni wdrożenie dyrektywy 2017/1564, której celem jest dostosowanie prawa unijnego do zobowiązań wynikających z „Traktatu z Marrakeszu”, zakładającego ułatwienie dostępu do druku oraz transgranicznej wymiany książek i innych materiałów drukowanych w formatach umożliwiających dostęp do nich osobom z niepełnosprawnością na całym świecie.

Traktat zobowiązuje też do określenia wyjątków i ograniczeń w odniesieniu do praw autorskich i praw pokrewnych na potrzeby osób z wymienionymi niepełnosprawnościami w celu zapewnienia transgranicznej wymiany kopii książek w specjalnych formatach między państwami będącymi jego stronami.

Dzięki zmianom wprowadzonym do naszego prawa, wszyscy beneficjenci i organizacje o charakterze niezarobkowym zajmujące się zaspokajaniem potrzeb osób ze wskazanymi niepełnosprawnościami będą mogły powoływać się na obowiązkowy i zharmonizowany wyjątek w prawie autorskim i prawach pokrewnych w obrębie Unii Europejskiej. Ułatwi to transgraniczną wymianę kopii utworów w formatach umożliwiających dostęp do nich osobom z niepełnosprawnością. W praktyce chodzi o zwiększenie dostępności np. książek, czasopism, gazet, magazynów, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, także wydanych w formie dźwiękowej.

Książki słabo dostępne

Z prowadzonych badań wynika, że dostępność książek w formatach umożliwiających dostęp do nich osobom z niepełnosprawnościami wynosi między 7 a 20 proc. (dane z lat 2011-2013), mimo że technologia cyfrowa znacznie ułatwia publikowanie w formatach odpowiadających ich potrzebom.

Nowe regulacje mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.