Być w porządku wobec środowiska. Pół roku segregowania bez przeszkód

- Ta naklejka pozwala mi na coś, czego nie mogłem zrobić wcześniej z powodu niepełnosprawności. Pozwala mi chronić środowisko – mówi niewidomy bohater spotu „Segreguję – nie widzę przeszkód”. Mija sześć miesięcy odkąd na pojemnikach na odpady pojawiły się naklejki w alfabecie Braille’a. W całej Polsce oznaczono do tej pory 2 tys. miejsc. Naklejki są bezpłatnie dystrybuowane w ramach programu ENERIS pn. „Segreguję – nie widzę przeszkód”.

Uczelnie, urzędy, wspólnoty mieszkaniowe, organizacje pozarządowe, ale przede wszystkim osoby indywidualne z całej Polski od pół roku mają do dyspozycji proste narzędzie pomagające w  segregowaniu odpadów osobom niewidomym. Tylko przez sześć miesięcy trwania programu „Segreguję – nie widzę przeszkód” dzięki wypukłym naklejkom w alfabecie Braille’a zostały oznaczone pojemniki na różne frakcje odpadów w około 40 miejscowościach. Oznaczenia można spotkać zarówno w dużych miastach takich jak Warszawa, Wrocław, Łódź, Kraków, Poznań, jak i w niewielkich miejscowościach – Miasteczku Krajeńskim, Rydzynie, Darłowie. Mapa miejsc, w  których znajdują się pojemniki oznaczone naklejkami dostępna jest na stronie internetowej grupa-eneris.pl/naklejki.

Zmiany zachowań wsparte zmianami prawnymi

Inicjatywa ENERIS spotkała się z zainteresowaniem posłów i senatorów. Pod koniec lutego br. program „Segreguję – nie widzę przeszkód” był tematem posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych. W konsekwencji środowisko osób niewidzących i słabowidzących złożyło petycję w sprawie dostosowania wymogów zbiórki selektywnej do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzięki poparciu Parlamentarnego Zespołu postulat ma szansę stać się impulsem do zmian w prawie odpadowym.

W chwili obecnej trwają konsultacje pomiędzy Komisją ds. Petycji a Ministerstwem Środowiska w sprawie formy w jakiej miałyby wejść w życie nowe regulacje. Znaczenie projektu dla promocji praw człowieka, na które zwrócili uwagę parlamentarzyści, zostało również podkreślone w najnowszym raporcie Forum Odpowiedzialnego Biznesu, będącym zbiorem najlepszych dobrych praktyk polskiego biznesu.

Od potrzeby do rozwiązania

Program „Segreguję – nie widzę przeszkód” jest pierwszą tego typu inicjatywą nie tylko w Polsce, ale również w Europie. Jej autorem jest ENERIS, firma z branży komunalnej, która wyszła z inicjatywą stworzenia oznaczeń na pojemniki zgodnych z zasadami projektowania uniwersalnego, czyli przyjaznego dla wszystkich, niezależnie od stanu zdrowia.

Inspiracją do zainicjowania projektu był problem zgłoszony przez środowisko osób z niepełnosprawnością wzroku. Od początku był konsultowany z tym środowiskiem m.in. z Towarzystwem Opieki nad Ociemniałymi w Laskach oraz ze specjalistami z „Niewidzialnej Wystawy”. Efektem wspólnej pracy są naklejki na pojemniki na różne rodzaje odpadów (zgodnie z podziałem wchodzącym w życie od lipca br.): bioodpady, papier, szkło, plastik, baterie i odpady zmieszane. Każda z frakcji jest jednoznacznie opisana w alfabecie Braille’a, posiada czytelny piktogram i wersję kontrastową ułatwiającą odbiór osobom niedowidzącym i starszym.

- Cieszy nas odzew, z jakim spotkał się program „Segreguję – nie widzę przeszkód” – powiedziała Magdalena Sułek-Domańska, dyrektor ds. komunikacji ENERIS. – Niezwykle istotne jest, że na nasz apel odpowiada tak wiele różnych podmiotów, dzięki czemu możliwe jest zniesienie barier, na jakie napotykają osoby niewidome i słabowidzące, nie tylko w okolicach swoich domów, ale również poza nim – np. w instytucjach publicznych. Kolejnym krokiem będzie usunięcie tych barier w miejscach pracy, sklepach oraz innych punktach użyteczności publicznej.

Wciąż jest wiele do zrobienia

Za potrzebą zniesienia barier w segregacji odpadów przemawia nie tylko ogromne zainteresowanie, z jakim spotkał się program, ale również statystyki dotyczące liczebności grupy z ograniczeniami wzroku. Według danych GUS w Polsce mieszka prawie 2 miliony osób niewidomych i słabowidzących, co stanowi około 5 proc. polskiego społeczeństwa. Rocznie osoby te produkują 510 tys. ton odpadów, czyli więcej niż suma odpadów odbieranych w takich miastach jak Piła, Gorzów i Kielce razem wzięte. Wciąż przeważająca większość z nich napotyka więc każdego dnia trudności w segregacji odpadów.

Każda osoba zainteresowana wsparciem idei programu, w dalszym ciągu może się do niego przyłączyć. Naklejki są bezpłatnie dystrybuowane do indywidualnych mieszkańców, instytucji oraz organizacji publicznych, które zgłoszą zapotrzebowanie do Centralnego Biura Obsługi Klienta ENERIS, pisząc na adres mailowy ok@grupa-eneris.pl, bądź dzwoniąc pod numer telefonu 801 00 38 38.

Patronami programu „Segreguję – nie widzę przeszkód” są Pełnomocnik Rządu do Spraw Niepełnosprawnych i Polski Związek Niewidomych. Partnerami są Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach, Fundacja na Rzecz Osób Niewidomych oraz Słabowidzących VEGA oraz Niewidzialna Wystawa. Patronami medialnymi są magazyn „Integracja”, portal niepełnosprawni.pl, Przegląd Komunalny i kwartalnik RECYKLING.