Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną

W Szczecinie zakończyło się szkolenie pt. "Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością intelektualną".

Szkolenie zostało zainicjowane przez Polskie Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Szczecinie a zaakceptowane i dofinansowane przez Unię Europejską w ramach Małych Dotacji Phare Access 2000.

Projekt składał się z czterech obszarów: opracowania propozycji usługi - asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością intelektualną, opracowanie propozycji szkoleń, przeszkolenia grupy osób zdolnych do świadczenia asysty oraz przygotowania osób niepełnosprawnych intelektualnie oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych do korzystania z usług asystenta.

Wypracowanie modelu asystenta osoby z niepełnosprawnością intelektualną wymaga spełnienia określonych warunków.
Przede wszystkim asystenci muszą charakteryzować się określonymi cechami psychicznymi i osobowościowymi.

Lista cech i zachowań

Listę cech i zachowań preferowaną i ustaloną w ramach projektu przez osoby niepełnosprawne intelektualnie lub przez ich prawnych opiekunów można ująć w następujące kategorie:
• Umiejętność nawiązywania kontaktu z drugą osobą. Zauważanie i poszanowanie jej potrzeb, odczytywanie komunikatów, szczególnie niewerbalnych.
• Umiejętność słuchania i obserwowania,
• Umiejętność wchodzenia w relacje podmiotowe, stwarzanie sytuacji wyboru, dawanie szansy na podjęcie zadania,
• Umiejętność określenia minimalnego koniecznego wsparcia, nie narzucanie pomocy,
• Dyskrecja i lojalność,
• Otwartość i optymizm, radość ze wspólnego współistnienia.

Zakres wiedzy, którą powinien posiadać asystent:
• Udzielania pierwszej pomocy w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia,
• Umiejętność wyszukiwania i wskazywania placówek i instytucji, w których niesprawni intelektualnie mogą znaleźć pomoc,
• Udzielanie pomocy w trakcie korzystania z tych placówek,
• Umiejętność poruszania się w gąszczu przepisów prawnych.

Nieodłącznym ogniwem wprowadzenia usług asystenckich w przypadku osób niepełnosprawnych intelektualnie jest przygotowanie ich rodziców i opiekunów prawnych oraz ich samych do korzystania z pomocy asystenta. Dlatego istotnym działaniem Projektu było przygotowanie przyszłych odbiorców usług do pełnienia roli odbiorcy usługi.

W związku z tym grupę przyszłych odbiorców podzielono na trzy grupy, ze względu na zakres wsparcia jakiego potrzebowali:
• Osoby sprawne fizycznie, posiadające umiejętność podejmowania decyzji, samodzielne życiowo, z pełnym prawem obywatelskim, które wymagają doradztwa w skomplikowanych sprawach życiowych,
• Osoby, które są częściowo samodzielne, z umiarkowanymi ograniczeniami fizycznymi, z zaburzoną sferą podejmowania decyzji, które wymagają doradztwa i pomocy w rozwiązywaniu problemów życiowych, ale nie wymagają opieki bezpośredniej,
• Osoby, które są niesamodzielne życiowo, którym brakuje umiejętności podejmowania decyzji, mają duże ograniczenia fizyczne, wymagają doradztwa i bezpośredniej pomocy.
Wszyscy uczestnicy Projektu mogli w naturalnych warunkach życiowych Pensjonatu Krótkiego Pobytu trenować umiejętność korzystania z pomocy asystenta osobistego.

Strategia Rozwoju Miasta Szczecina Uchwałą Rady Miasta w kwietniu 2002 r. w miejskim programie działań na rzecz osób niepełnosprawnych zapisała do realizacji projekt "Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej".

Wkrótce, po ustaleniu zasad współpracy z miastem, będzie można w Szczecinie korzystać z usług asystentów.

Źródło: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym,
ul. Rostocka 125, Szczecin, tel. 0*91 426 81 97

Opracowanie: Agnieszka Filipowicz (af)