Informator ZUS: zawieszenie/ zmniejszenie renty
W przypadku gdy osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy osiąga przychód z działalności objętej obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi, może mieć on wpływ na wysokość świadczenia. Może spowodować zawieszenie albo zmniejszenie renty. Poznaj zasady.
Działalność objęta obowiązkiem ubezpieczeń społecznych
Za działalność podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności.
Jest to w szczególności:
- praca wykonywana na podstawie stosunku pracy,
- praca nakładcza,
- praca wykonywana na podstawie umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpraca przy wykonywaniu jednej z tych umów,
- praca wykonywana na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz współpraca przy wykonywaniu tej umowy,
-
praca wykonywana na podstawie:
- umowy zlecenia,
- umowy agencyjnej,
- innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu,
- umowy o dzieło,
jeżeli umowę taką rencista zawarł z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z innym podmiotem) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
- prowadzenie pozarolniczej działalności oraz współpraca przy jej wykonywaniu,
- praca wykonywana w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
- odpłatne świadczenie pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania oraz
- pobieranie stypendium sportowego,
- sprawowanie mandatu posła Sejmu RP, posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora.
Od 1 stycznia 2015 r. na zawieszenie lub zmniejszenie renty z tytułu niezdolności do pracy wpływa także przychód osiągany przez osoby będące członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji.
O wysokości renty decyduje także przychód uzyskany z tytułu pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych (policja, straż pożarna itd.).
Ustalenie wysokości przychodu
Przychód osiągany przez rencistę z tytułu wykonywania dodatkowej pracy przyjmowany jest w wysokości stanowiącej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Szczególne zasady dotyczą ustalania przychodu osiąganego przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. W przypadku tych osób przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne.
Przy ustalaniu, czy przychód wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń, obowiązuje generalna zasada, zgodnie z którą przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu (roku), w którym został wypłacony lub przedstawiony do wypłaty.
Na zawieszenie lub zmniejszenie wysokości świadczeń wpływa także przychód osiągnięty za granicą.
Przychody, które nie podlegają rozliczeniu
Przychody uzyskane z innego tytułu niż zatrudnienie, służba lub inna praca zarobkowa albo pozarolnicza działalność pozostają bez wpływu na zawieszenie lub zmniejszenie wysokości świadczeń.
Obowiązki rencistów oraz płatników składek
Renciści oraz ich zatrudniający (płatnicy składek) muszą zawiadomić ZUS o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu.
Osoby po raz pierwszy ubiegające się o rentę informację taką umieszczają we wniosku o świadczenie. Natomiast osoby podejmujące dodatkową pracę zarobkową, a już uprawnione do świadczeń, zobowiązane są do przesłania oddziałowi ZUS stosownej informacji. Można tego dokonać na formularzu ZUS Rw-73 lub też w inny sposób. Istotne jest, aby z zawiadomienia tego wynikało, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i jaka jest wysokość przychodu.
Przekazanie ZUS-owi tego zawiadomienia ma bardzo istotne znaczenie dla późniejszego rozliczenia renty. Jego brak skutkuje rozliczeniem i dochodzeniem zwrotu nienależnych świadczeń za okres 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zostanie wydana decyzja o rozliczeniu renty.
Natomiast powiadomienie oddziału ZUS o podjęciu pracy i osiąganych zarobkach ogranicza możliwość dochodzenia zwrotu nienależnych świadczeń wyłącznie do jednego roku kalendarzowego poprzedzającego rok wydania decyzji o rozliczeniu.
Z obowiązku zawiadomienia o osiąganiu dodatkowych przychodów nie zwalnia świadczeniobiorcy fakt, że ZUS został powiadomiony o powyższych okolicznościach przez płatnika składek.
Zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości w ciągu roku
Jeżeli z zawiadomienia o wysokości przychodu, jaki zamierza osiągać rencista wynika, że przychód ten będzie osiągany w kwocie:
- nieprzekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, oddział ZUS wypłaca świadczenie w pełnej przysługującej wysokości,
- przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia, oddział ZUS wyda decyzję o zmniejszeniu wysokości świadczenia.
Aktualne tzw. progi zarobkowe można znaleźć na stronie www.zus.pl.
Rentę z tytułu niezdolności do pracy zmniejsza się o kwotę przekroczenia, tj. kwotę stanowiącą różnicę między osiąganym przychodem a progiem zarobkowym (określonym wskaźnikiem 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia).
Zmniejszenie świadczenia nie może jednak przekraczać tzw. maksymalnej kwoty zmniejszenia.
Zawieszenie prawa do renty następuje wówczas, gdy świadczeniobiorca przedłoży zawiadomienie o zamiarze osiągania przychodu w wysokości przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Świadczenie ustalone w wysokości wynikającej z zawiadomienia wypłacane jest do czasu, gdy rencista nie zmieni jego treści, a więc do czasu gdy nastąpi zmiana wysokości osiąganego przychodu.
Dokumentacja niezbędna do rozliczenia po zakończeniu roku
Niezależnie od obowiązku bieżącego powiadomienia ZUS o osiąganych przychodach konieczne jest rozliczenie z ZUS po zakończeniu roku. Dlatego każdy rencista, który w ciągu minionego roku kalendarzowego pozostawał w zatrudnieniu, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową albo prowadził pozarolniczą działalność, zobowiązany jest do nadesłania zaświadczenia (oświadczenia) o wysokości osiągniętego przychodu. Zaświadczenie to należy nadsyłać po zakończeniu roku, w terminie do ostatniego dnia lutego.
Na podstawie tego dokumentu ZUS dokona rozliczenia i ustali, czy świadczenie było wypłacane w prawidłowej, zaniżonej czy zawyżonej wysokości, przy czym w tym ostatnim przypadku będzie dochodził zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.
Brak zaświadczenia (oświadczenia) skutkuje rozliczeniem renty i dochodzeniem zwrotu nienależnych świadczeń za okres 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zostanie wydana decyzja o rozliczeniu.
Materiał przygotowany we współpracy z
Dodaj odpowiedź na komentarz
Polecamy
Co nowego
- Ostatni moment na wybór Sportowca Roku w #Guttmanny2024
- „Chciałbym, żeby pamięć o Piotrze Pawłowskim trwała i żeby był pamiętany jako bohater”. Prezydent wręczył nagrodę Wojciechowi Kowalczykowi
- Jak można zdobyć „Integrację”?
- Poza etykietkami... Odkrywanie wspólnej ludzkiej godności
- Toast na 30-lecie
Komentarz