Polski Język Migowy i kultura osób Głuchych w programie „Misja Integracja”

Na świecie jest ponad 200 języków migowych – inaczej porozumiewają się ze sobą Głusi Amerykanie, Holendrzy, Portugalczycy czy Włosi. Polscy niesłyszący też mają swoją własną mowę, którą coraz częściej wykorzystują w oficjalnych sytuacjach. Pracownia Polskiego Języka Migowego na Uniwersytecie Warszawskim od kilku lat bada i opisuje ten język, a także promuje kulturę osób Głuchych. O to, jak osoby niesłyszące wykorzystują przestrzeń w komunikacji i czy odnajdują się w świecie słyszących, dra Pawła Rutkowskiego pyta Piotr Pawłowski.

Głusi stanowią jedną z liczniejszych mniejszości językowych w Polsce. Bo Polski Język Migowy, którym się posługują to nie gesty naśladujące polszczyznę, ale osobny język: z własną gramatyką i słownictwem. Jak przekonuje dr Paweł Rutkowski, w PJM można „napisać” wiersz, „zaśpiewać” hymn Polski, czy wygłosić wykład podczas konferencji naukowej. Nadal jednak jest on postrzegany jako język „drugiej kategorii”, a od osób niesłyszących oczekuje się znajomości języka polskiego.   

Jak przekonuje dr Paweł Rutkowski, kultura Głuchych jest unikalna: mają własną poezją, savoir-vivre czy historię. Łączy ich też doświadczenie bycia Głuchym w słyszącym społeczeństwie.

W programie pokazujemy, jak tworzy się korpus Polskiego Języka Migowego. To olbrzymi zbiór tekstów zamiganych przez osoby niesłyszące, który jest analizowany i opisywany przez pracowników uniwersytetu. Informacje zebrane w ramach korpusu mogą być wykorzystane np. do stworzenia elektronicznych słowników Polskiego Języka Migowego.

Przyglądamy się również nagraniom materiałów do podręczników dla dzieci niesłyszących. To programy komputerowe, w których po najechaniu myszką na odpowiednią ikonę wyświetli się tłumaczenie na Polski Język Migowy. Pierwsze podręczniki już można pobrać ze strony naszelementarz.men.gov.pl, a na portalu niepełnosprawni.pl zobaczyć, jak toczą się prace nad podręcznikami do 5 klasy szkoły podstawowej.