Minister Edukacji Narodowej: Poprawimy sytuację dzieci ze specjalnymi potrzebami. Mamy na to pieniądze

Czy reforma systemu orzecznictwa zacznie się od szkolnictwa? Anna Zalewska, minister edukacji narodowej, zapowiedziała wprowadzenie Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) dla uczniów ze specjalnymi potrzebami. Pani minister, podczas Podsumowania Ogólnopolskiej Debaty o Edukacji, 27 czerwca 2016 r. w Toruniu, podkreśliła, że choć jest to ogromne wyzwanie, to fundusze na to są.

- Chcemy zmienić spojrzenie na dzieci ze specjalnymi potrzebami, ale też na dorosłych, tak jak przystało na ludzi żyjących w XXI wieku – mówiła minister Anna Zalewska. – Miarą cywilizacji każdego społeczeństwa jest to, jak traktuje dzieci i dorosłych ze specjalnymi potrzebami.

ICF wejdzie do szkół

Ta zmiana spojrzenia ma się dokonać poprzez modyfikację formy orzekania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

- Mamy na to pieniądze i będziemy wprowadzać diagnozę funkcjonalną jako podstawowy element wsparcia dziecka ze specjalnymi potrzebami, z wykorzystaniem Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) – mówiła minister Zalewska. – W dalszej perspektywie określimy katalog świadczeń i usług dostosowanych do potrzeb uczniów.

Oznaczałoby to, że kierowany przez nią resort jako pierwszy w Polsce wprowadzi do swoich działań klasyfikację ICF. Byłby to początek reformy systemu orzecznictwa, postulowanego przez środowisko osób z niepełnosprawnością i wskazywanego przez Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Co z 6 mld zł subwencji oświatowej?

Trudno sobie wyobrazić, by system taki istniał w izolacji i ICF ograniczał się jedynie do szkolnych murów. Zwłaszcza, że minister edukacji w bardzo praktyczny sposób uzasadniała potrzebę zmian, również pod kątem finansów państwa.

- Subwencja oświatowa dla 180 tys. dzieci ze specjalnymi potrzebami to rocznie 6 miliardów złotych, które zawsze są pokusą dla samorządów, które niekoniecznie chcą je wykorzystać dla szkolnictwa specjalnego – podkreślała. – Jeżeli opiszemy każdą potrzebę, zdefiniujemy i wyliczymy – a to ogromne wyzwanie, na miarę XXI wieku – wtedy nikt nie będzie miał prawa, by inaczej rozliczyć te pieniądze. Trzeba uszanować rodziców i uznać, że warto to zrobić dla dzieci – dodała.

Minister Zalewska powiedziała też, że kierowany przez nią resort chce powołać wiodące poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w których wdrażana będzie diagnoza funkcjonalna i diagnozowani będą uczniowie ze złożonymi dysfunkcjami. Mają tam być określane potrzeby w zakresie wsparcia uczniów, a także udzielane porady rodzicom, organizowane konsultacje i wsparcie dla terenowych poradni.

Przy okazji mówienia o działaniach wiodących poradni minister Anna Zalewska wyraziła chęć zmiany nazwy szkół i ośrodków – ze specjalnych na specjalistyczne.

Otworzyć szkolnictwo zawodowe

Nie zabrakło też tematyki szkolnictwa zawodowego. Zdaniem minister edukacji, brak właściwego przygotowania do zawodu, zwłaszcza uczniów z niepełnosprawnością w stopniu znacznym, wskazywany jest jako jedna z przyczyn braku ich aktywności zawodowej.

- Mówimy o integracji społecznej poprzez reorientacje zawodową na wcześniejszych etapach edukacji i współpracę z trenerami pracy oraz rozwijanie kompetencji społecznych uczniów ze specjalnymi potrzebami poprzez naukę zawodu u rzemieślników i w zakładach pracy – wymieniała minister Zalewska.

Do tej listy dodała też m.in. umożliwienie uczestniczenia uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w kwalifikacyjnych kursach zawodowych, tworzenie zawodów pomocniczych i dostosowanie egzaminów zawodów do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością.

Wraca ośmioletnia podstawówka

Ogólnopolska Debaty o Edukacji, która odbyła się 27 czerwca 2016 r. w Toruniu, podsumowała debaty regionalne.

Główną informacją na temat reformy edukacji, jaką podała minister Anna Zalewska, jest powrót od ośmioletniej podstawówki i czteroletniego liceum (oraz pięcioletniego technikum). Docelowo podstawówka, a dokładniej: szkoła powszechna, ma się składać z dwóch poziomów: podstawowego (klasy 1-4) i gimnazjalnego (klasy 5-8). Szkoły zawodowe zostaną zastąpione dwuetapowymi szkołami branżowymi. Do tego planowane są m.in. wsparcie czytelnictwa, zwiększenie liczby godzin historii i obowiązkowy wolontariat.

Pełne wystąpienie minister Anny Zalewskiej obejrzeć można (z tłumaczeniem w języku migowym) w serwisie YouTube.