Nowe przepisy zagrożą miejscom pracy? PFRON uspokaja

W związku z nowymi przepisami, część spośród 25 tys. przedsiębiorców korzystających z dofinansowania do zatrudniania osób z niepełnosprawnością może mieć już w tym roku duże kłopoty z uzyskaniem kolejnej tury wsparcia – twierdzą eksperci przedsiębiorstwa doradczego PwC. PFRON nie potwierdza tej tezy.

W życie weszły przepisy związane z badaniem kondycji ekonomicznej podmiotu ubiegającego się o wsparcie, uwzględniające kondycję podmiotów powiązanych. Obecnie zła kondycja jednego podmiotu w grupie może uniemożliwić otrzymanie dofinansowania wszystkim pozostałym. Wiele firm w Polsce może mieć problem z utrzymaniem miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnością – uważają eksperci PwC.

Niezależnie od liczby zatrudnionych pracowników, pracodawcy, którzy osiągają wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością przekraczający 6 proc., mogą liczyć na miesięczne dofinansowanie wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników. Środki wypłacane są przez Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych (PFRON), na wniosek złożony przez pracodawcę. Dziś na jednego pracownika z niepełnosprawnością można otrzymać dopłatę w wysokości od 450 zł do 1800 zł miesięcznie, w zależności od stopnia niepełnosprawności, plus dodatkowe 600 zł w przypadku występowania u zatrudnionego tzw. schorzeń specjalnych.

Jednym z warunków otrzymywania dofinansowania z PFRON jest dobra sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstwa, które wnioskuje o dopłaty oraz każdej spółki powiązanej z tym przedsiębiorcą.

Istotny stan każdej spółki

Dotychczas sytuacja ekonomiczna badana była tylko w stosunku do wnioskującego o wypłatę dofinansowania. W celu przeprowadzenia badania sytuacji ekonomicznej wszystkich podmiotów powiązanych, PFRON dopiero niedawno udostępnił na swojej stronie internetowej oświadczenia dotyczące statusu powiązania oraz sytuacji ekonomicznej wszystkich powiązanych podmiotów, realizując tym samym postanowienie Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r.

W związku z powyższym, wnioskujący o pomoc zobowiązani są do przesłania do PFRON sprawozdań finansowych za okres trzech ostatnich lat obrotowych, sporządzonych zgodnie z przepisami o rachunkowości, na podstawie których dokonywana jest ocena kondycji finansowej podmiotu. Z obowiązku tego zwolnione są podmioty ubiegające się o pomoc inną niż pomoc de minimis będące mikro- lub małymi przedsiębiorstwami. Oznacza to, że gdy przynajmniej jeden podmiot należący do grupy przedsiębiorstw powiązanych jest w trudnej sytuacji ekonomicznej, dofinansowanie z PFRON nie zostanie udzielone.

- Z praktyki wynika, że większość przedsiębiorców ubiegających się o dofinansowanie z PFRON w nowej rzeczywistości może mieć kłopot ze spełnieniem wymogów dotyczących kondycji ekonomicznej – mówi Grzegorz Ogórek, menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC. – Spółki w grupie spełniają różne funkcje i mają odmienne specyfiki działalności – może być tak, że spółka w niektórych miesiącach wykazuje stratę, ale mając zakontraktowane płatności w skali roku wykaże dodatni wynik.

Walka o 3 mld zł

Stanowisko Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) z listopada 2015 r. zdaje się potwierdzać, że w przypadku, gdy podmiot, stanowiący część jednego organizmu gospodarczego (na który może składać się kilka podmiotów odrębnych w sensie prawnym), wnioskuje o dofinansowanie z PFRON, wiąże się to z obowiązkiem dokonania oceny sytuacji ekonomicznej nie tylko wnioskodawcy, ale również wszystkich podmiotów powiązanych.

W praktyce przepisy dotyczące wykluczania z dofinansowania z PFRON podmiotów, w których grupie jest przedsiębiorstwo o słabszej kondycji, może wyeliminować możliwość uzyskania dofinansowania dla wielu przedsiębiorstw w Polsce. To zagadnienie będzie szczególnie dotyczyło dużych grup posiadających wiele spółek, które mogą działać w różnych obszarach. Wykluczenie z dofinansowań może mieć miejsce nawet w sytuacji, gdy słabsza sytuacja wynika np. z okresowego systemu rozliczeń z kontrahentami.

- W skali roku PFRON wypłaca na swoje cele statutowe, czyli dofinansowanie zatrudniania osób niepełnosprawnych, blisko 3 miliardy PLN – podkreśla Agnieszka Ginel, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC. – O te pieniądze obecnie ubiega się ponad 25000 przedsiębiorców, zatrudniających ćwierć miliona osób. Wiele przedsiębiorstw uwzględnia zatrudnianie osób niepełnosprawnych i związane z tym dofinansowanie jako istotny element modelu biznesowego. Wstrzymanie dofinansowań w tej sytuacji stawia pytania, czy każdy z tych pracodawców będzie w stanie samodzielnie utrzymać miejsca pracy pracowników niepełnoprawnych bez wsparcia ze strony państwa i czy dalej będzie chętnie zatrudniał osoby niepełnosprawne.

PFRON uspokaja

Michał Rydzewski, kierownik Działu Informacji i Promocji w Wydziale Komunikacji Społecznej PFRON, informuje jednak, że badanie powiązań i sytuacji finansowej przedsiębiorstw powiązanych może wpłynąć na brak możliwości uzyskania przez firmy dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych tylko wówczas, gdy z wnioskiem o udzielenie pomocy publicznej wystąpi beneficjent, który oświadczy, iż on lub firma z nim powiązana znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Sytuacja taka może również wystąpić wówczas, gdy zostaną przez PFRON powzięte informacje z innych, niż oświadczenia beneficjenta, źródeł o wystąpieniu ww. okoliczności.

- Mając na uwadze liczbę pracodawców, którzy ubiegają się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, od momentu rozpoczęcia analizy statusów prawnych podmiotów ubiegających się o wypłatę środków publicznych, nie zauważyliśmy zwiększonej liczby podmiotów, które zostały uznane za znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej ze względu na powiązania z innymi podmiotami, którym odmówiono wypłaty dofinansowania – podkreśla Michał Rydzewski.

Podkreśla, że PFRON nie dysponuje danymi, które potwierdzałyby tezę eksperta PwC, iż „większość przedsiębiorców ubiegających się o dofinansowanie z PFRON w nowej rzeczywistości może mieć kłopot ze spełnieniem wymogów dotyczących kondycji ekonomicznej”.

- Zauważyć należy, że autor nie poparł swojego twierdzenia jakimikolwiek danymi, posłużył się pojęciem „praktyki” – zaznacza Michał Rydzewski. – Odnosząc się do informacji, że „w skali roku PFRON wypłaca na swoje cele statutowe, czyli dofinansowanie zatrudniania osób niepełnosprawnych, blisko 3 miliardy PLN”, należy zwrócić uwagę, że jest to kwota, która przeznaczana jest tylko na jedno z zadań ustawowych, tj. dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. Według planu finansowego na rok 2016, Fundusz przeznacza na realizację wszystkich zadań wynikających z Ustawy o rehabilitacji kwotę prawie 4,5 miliardów złotych.