10 piosenek z dysfunkcjami w tle

W najnowszym teledysku Krzysztofa Cugowskiego pt. „Przebudzenie” pokazana jest m.in. historia Rafała Wilka, naszego czołowego paraolimpijczyka. Nie jest to jednak pierwszy klip, w którym występują osoby z niepełnosprawnością. Oto nasza 10!

1. Krzysztof Cugowski – „Przebudzienie”

„Najświeższy” teledysk na liście, bo swoją premierę miał 13 stycznia. Jednym z trojga bohaterów klipu jest Rafał Wilk, reprezentant Polski, dwukrotny złoty medalista Igrzysk Paraolimpijskich w Londynie 2012. Piosenka Krzysztofa Cugowskiego, lidera Budki Suflera, jest jak wiadro zimnej wody – przypomina o tym, że bycie wszechmogącym człowiekiem jest tylko snem i że nigdy nie wiemy, z jaką barierą: w postaci niepełnosprawności, choroby nowotworowej czy śmierci najbliższych przyjdzie nam walczyć. Więcej na temat teledysku przeczytasz na naszym portalu.

Krzysztof Cugowski nie jest jednak jedynym, który do wizualizacji przesłania muzyki wykorzystał niepełnosprawność.

2. X Ambassadors – „Renegades”

To przyjemna piosenka, która szybko wpada w ucho, a jednocześnie wykorzystuje jeden z najpopularniejszych motywów: sport osób z niepełnosprawnością. W klipie przedstawiono sportowców z niepełnosprawnością, którzy specjalizują się w różnych dyscyplinach.

Tuż przed samą piosenką w teledysku wypowiada się niewidoma kobieta, która od zawsze chciała być częścią sportowej rywalizacji i podnosić ciężary, jednak przez swoją niepełnosprawność nie wiedziała do końca, jak to zrobić. Drugim bohaterem jest młody niewidomy mężczyzna jadący z białą laską na deskorolce. Później można także zobaczyć, jak razem ze swoimi niewidomymi kolegami chodzą po górach. Trzecim bohaterem jest mężczyzna bez prawego przedramienia, uprawiający boks. Czwartym – mężczyzna bez rąk i nóg, będący zapaśnikiem oraz przemierzający góry na... kikutach.

Treningi, przygotowania i w końcu rozgrywki czterech osób przeplatają się ze sobą i z ujęciami grającego zespołu.

3. Luxtorpeda – „Hymn”

Hymn to jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów Luxtorpedy, który „daje energetycznego kopa” i zachęca do podejmowania wysiłków, by „wybudować szczęście”. Do zobrazowania słów piosenki także wykorzystano motyw z poprzedniego punktu, czyli: sport. Tym razem to mecz rugby na wózkach między drużynami Balian i Jokers.

W teledysku widzimy, jak rugbyści pędzą na połowę przeciwnej drużyny, zderzają się ze sobą wózkami czy wywracają się, a bolesność tych wywrotek widz niemalże odczuwa. Te ujęcia przeplatają się z zespołem Luxtorpeda, grającym na koncercie.

4. Metallica – „One”

Skoro jesteśmy już przy cięższych brzmieniach, to nie mogło zabraknąć kultowego zespołu Metallica. Ich utwór „One” z krążka „...And Justice for All”, wydanego w 1988 roku, przedstawia historię amerykańskiego żołnierza, który zaciągnął się do armii podczas I wojny światowej.

Na froncie przypadkowo wszedł na minę i wskutek tego stracił wszystkie kończyny, a także wzrok i słuch. W szpitalu, poruszając jedynie głową, wystukał alfabetem Morse'a prośbę o śmierć, na którą ostatecznie nie zgodzili się jego przełożeni. Rockowa ballada porusza trudne tematy bezsensowności i brutalności wojny, a także prośby o eutanazji i przeżywania dramatu jednostki po tragicznym wypadku.

5. Viktoria Modesta – „Prototype”

Zmieńmy jednak temat i nastrój. Teledysk do piosenki „Prototype” Viktorii Modesty był wyświetlany na Wielkiej Gali Integracji 2015, której wokalistka była gościem specjalnym. Warto przeczytaj nasz wywiad z Viktorią Modestą.

Viktoria stawia na fuzję technologii, sztuki i mody, co można zobaczyć w „Prototype”: futurystyczne i skąpe stroje, świecąca proteza nogi lub dizajnerska proteza w kształcie szpikulca. Sam wizerunek Modesty kłóci się ze stereotypem osoby z niepełnosprawnością – w teledysku widzimy ładną, szczupłą, pewną siebie i tajemniczą kobietę, która eksponuje piękno swojego ciała.

Temat seksualności został tutaj poruszony, by przełamać tabu. Naga Modesta, okryta jedynie swoimi długimi włosami, siedzi na łóżku razem z inną kobietą, zerkając na ubierającego się mężczyznę. Oprócz tego niedopowiedzenia, na pierwszym planie jest zaakcentowany brak nogi Modesty. Okazuje się, że z niepełnosprawnością można być i pewnym swoich wdzięków, i sexy.

6. Margaret – „Start a Fire”

Temat seksualności porusza też teledysk do piosenki „Start a Fire”, w wykonaniu polskiej wokalistki, Margaret. Oprócz dwóch starszych kobiet wymieniających między sobą czułości i pocałunki, jest też para: kobieta o kulach i pełnosprawny mężczyzna, którzy przez pół teledysku są niezdecydowani. Z jednej strony chcieliby się do siebie zbliżyć, z drugiej się wahają z przyczyn... prawdopodobnie niepełnosprawności bohaterki. Wszystko jednak kończy się współczesnym happy endem – para ostatecznie ląduje w łóżku, a ich scena miłosna finalizuje klip „Start a Fire”.

7. Amadou i Mariam – „Je pense à toi”

Niewidome małżeństwo Amadou i Mariam odwiedziło Polskę w 2009 roku. Oboje śpiewają po francusku w klimacie bluesa, funky i brzmień współczesnych.

We wspomnianym klipie afrykański duet przybliża nam emocje osób, przeżywających tęsknotę za miłością swojego życia. I choć teledysk dzieje się w afrykańskiej wiosce, gdzie wszędzie biega mnóstwo dzieci, a kobiety chodzą ubrane w kolorowie sukienki i turbany na głowie, można zauważyć wokalistkę Mariam, czytającą tekst (piosenki?) w brajlu, a emocje towarzyszące tej parze są ponadnarodowe i „ponadniepełnosprawnościowe”.

8. Rudimental – „Waiting All Night”

To także jeden z popularnych utworów, który swego czasu plasował się wysoko na listach przebojów. Teledysk do niego jest inspirowany tragicznymi wydarzeniami z życia gwiazdy BMX, Kurta Yaegera.

Na początku piosenki Kurt razem z kumplami szaleje na swoim BMX-ie, by chwilę później wyjechać z uliczki prosto pod koła ciężarówki. W wyniku wypadku amputowano mu nogę, miał też mnóstwo innych obrażeń, m.in. rozerwane na pół miednicę i pęcherz, siedem złamanych kręgów. W następnym ujęciu oglądamy go, jak leży nieprzytomny w szpitalnym łóżku. Ważną rolę w tym okresie odegrali jego przyjaciele. W filmie pokazane jest, jak dyżurują przy jego łóżku, a potem, prosto ze szpitala, zabierają go na imprezę urządzoną na jego cześć. Później asystują przy żmudnej rehabilitacji – od wózka przez protezę aż do powrotu na rower. Więcej o prawdziwej historii Kurta można przeczytać na naszym portalu.

9. Nick Vujicic – „Something More”

Wiedzieliście, że Nick Vujicic, jeden z najsłynniejszych mówców motywacyjnych na świecie, jest także wokalistą? W piosence „Something more” podnosi słuchaczy na duchu, szczególnie w cięższych momentach życia lub przy mocnym spadku sił i nastroju.

W klipie Nick zwraca uwagę na to, że nawet po rozpadzie związku, po odrzuceniu przez przyjaciół i w samotności, w tęsknocie bezdomnego za rodziną czy zmarłym mężu można znaleźć wolę do życia i dowiedzieć się, że „jest coś więcej”.

10. Jesper Odelberg – „Seks w dostosowanej toalecie”

Jesper Odelberg to popularny szwedzki komik z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD). Jeśli występuje przed publicznością – cokolwiek robi – musi być śmiesznie.

Mężczyzna przybliża niepełnosprawność Szwedom z pewnego dystansu, pokazując, że także z niepełnosprawności można się śmiać. Zwraca również uwagę, że sprawni czy niepełnosprawni – wszyscy ludzie mają takie same pragnienia, marzenia czy potrzeby. Jak w tytule jego piosenki – „Seks w dostosowanej toalecie”, której tekst w tłumaczeniu na język polski zamieszczamy poniżej:

Jesper Odelberg „Seks w dostosowanej toalecie”

Gdy ujrzałem Cię pierwszy raz,
pracowałaś w pobliskiej kawiarni.
Siedziałem tam i obserwowałem Cię z mojego wózka.
Gdy podałaś mi kawę,
uśmiechnęłaś się promiennie.
Pomyślałem - o Boże,
ale masz świetny tyłek.
Chciałem Cię przytulić,
tulić Cię przez całą noc.

Lecz nagle Twoja zmiana
dobiegła końca.
Chciałem zaproponować,
że Cię podwiozę,
ale Ty tylko uśmiechnęłaś się
do mnie i wyszłaś.
Wyglądałaś tak ładnie w płaszczu i kapeluszu.
Próbowałem za Tobą iść, ale padły mi akumulatory.
Czy straciłem miłość, bo mój wózek przestał działać?

Chcę Cię tulić nieustannie,
bo przy Tobie czuję się jak w niebie.
Jestem gorącym facetem na kółkach,
pojedź ze mną do rajskiego ogrodu.

Gdy byliśmy na randce w barze sushi,
wsadziłem Ci pałeczki w twarz.
Z Twych oczu leciała krew
i teraz umawiasz się z innymi facetami.

Ostatniej nocy śniłem,
że kochamy się w dostosowanej toalecie.
Za Twą miłość oddałbym moje lewe koło.
Kocham Cię, kocham Cię.

tłum. Dorota Landsberger

Znasz inne teledyski, w których bohaterami były osoby z niepełnosprawnością? Napisz nam o nich w komentarzu pod artykułem!