Praga

Prawdziwy rozkwit Pragi zaczął się na początku XN wieku, gdy królem Czech, a potem Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego został Karol IV. Pragnął, aby Praga stała się najwspanialszym miastem ówczesnej Europy i stolicą imperium. Pobudował wspaniałe zamki, pałace i katedry, ufundował wiele klasztorów i kościołów, założył pierwszy w Europie Środkowej uniwersytet, a także zgromadził olbrzymią kolekcję świętych relikwii, dzięki czemu do Pragi zaczęli tłumnie przybywać pielgrzymi. Niezwykła uroda Pragi pomimo różnych zakrętów historii wciąż rozkwitała przez kolejne wieki.

Fot.: Widok z ratusza miejskiego na fragment rynku Starego Miasta. Tu przez cały rok do późnych godzin nocnych toczy się życie

W ciągu ostatnich lat Praga przeżywa prawdziwy najazd, by nie powiedzieć desant turystów z całego świata. Dotyczy to zresztą całych dziesięciomilionowych Czech, które każdego roku odwiedza 103 mln ludzi. Aż 60 proc. z nich przyjeżdża zobaczyć Pragę, jedną z najpiękniejszych, a zarazem najmniej zaludnionych stolic Europy (w Pradze mieszka 1 mln 200 tys. ludzi). Tego sukcesu zazdroszczą stolicy Czech inne stolice, dotąd wiodące prym najchętniej odwiedzanych w Europie, a więc Rzym, Paryż, Londyn czy Madryt. Ale również mniejsze miasta, jak choćby nasz Kraków, który stara się uzyskać podobną popularność. Od naszych południowych sąsiadów inni uczą się, jak robić interes na turystyce. A ile można wynieść z tej nauki, mówią same liczby: w Czechach turyści zostawiają rocznie 2,2 mld dolarów. Polacy wydają tam dziennie średnio 26 dolarów, ale np. Japończycy już 183 dolary. Ponieważ każdego roku Pragę odwiedza także coraz więcej niepełnosprawnych, dostosowuje się coraz więcej obiektów. Ciekawostką jest fakt, że na terenie stolicy Czech niepełnosprawni mieszkają w swoistych skupiskach - w kilku dzielnicach, gdzie są najlepiej dostosowane sklepy, domy, urzędy, restauracje i inne obiekty.

Blisko na piechotę

Przemieszczanie się po Pradze własnym samochodem okazać się może czasochłonne, a wręcz kłopotliwe ze względu na dziesiątki jednokierunkowych ulic i uliczek, a także zakaz poruszania się w ścisłym centrum miasta. Jeśli własny samochód pozostanie naszym podstawowym transportem, kierowca koniecznie powinien zaopatrzyć się w dobrą mapę samochodową Pragi. Dla osób niepełnosprawnych wyznaczono w mieście miejsca na 122 parkingach. Na szczęście centrum jest niewielkie, dzięki czemu można je obejrzeć, poruszając się na piechotę. Mankamentem dla osób poruszających się na wózkach są pełne kocich łbów uliczki, ale miasto zadbało o łagodne podjazdy na krawężnikach. Duża liczba spotkanych tu wózkowiczów świadczy, że są do pokonania. Najszybszym transportem w Pradze jest metro (trzy linie). Niestety, jeszcze nie wszystkie stacje dostosowano dla osób poruszających się na wózkach (patrz: informator). Na szczęście po mieście jeździ około 100 niskopodłogowych autobusów, w tym na dwóch liniach (1 i 3) specjalne autobusy wyposażone w wysuwane elektrycznie platformy dla wózkowiczów. Osoby niewidome, mieszkające w Pradze, najczęściej korzystają z tramwajów, ponieważ każdy z nich wyposażono w specjalny elektroniczny system informacyjny. Niewidomy nosi przy sobie niewielkie urządzenie przypominające pilota do wieży stereo. Gdy czeka na przystanku tramwajowym, sygnalizator ten głosowo podaje numer nadjeżdżającego tramwaju oraz kierunek jego trasy. Pozwala on również osobie niewidomej poinformować motorniczego, że chce wejść do tramwaju. Zakup urządzenia całkowicie finansuje rząd. Większość sygnalizacji świetlnych w mieście wyposażono w sygnał dźwiękowy dla niewidomych.

Tanie spanie i jedzenie

Noclegi w praskich hotelach są bardzo drogie, ceny zaczynają się od 2500 koron za pokój dwuosobowy. Dlatego największym powodzeniem wśród mniej zamożnych turystów cieszą się prywatne pokoje i pensjonaty, w których cena w zależności od pory roku i oddalenia od centrum waha się od 300 do 600 koron za noc od osoby. Na dworcu kolejowym znajduje się kilka biur pośredniczących w wynajmowaniu takich pokoi, ale najlepszą ofertę ma biuro Fisl (tel. +42 0 608 23 20 44). Ono także jako jedyne oferuje pokoje dla osób poruszających się na wózkach. Można oczywiście z tego pośrednictwa zrezygnować i telefonicznie bądź przez Internet dokonać rezerwacji w dwóch specjalnych ośrodkach dla niepełnosprawnych w mieście (patrz informator). Ośrodki te oddalone są od centrum 5-10 min. jazdy metrem, oferując z reguły dwuosobowe pokoje dla maksymalnie 16-osobowych grup na wózkach. Oferują też specjalistyczną opiekę oraz pomieszczenia do rehabilitacji.
Jeśli w Pradze można na czymś zaoszczędzić, to zapewne na jedzeniu, gdyż jest ono jednym z najtańszych w porównaniu z innymi europejskimi stolicami. Za dobry obiad w wielu rozrzuconych po mieście małych restauracyjkach i knajpkach zapłacimy w przeliczeniu średnio 14 zł. Przed wejściem do wielu sklepów, pubów i restauracji z reguły spotyka się jeden schodek, na szczęście kilkucentymetrowy.

Serce miasta

Co w Pradze trzeba zobaczyć? Biorąc pod uwagę fakt, że Polacy przyjeżdżają tu średnio na 3-4 dni, zwiedzenie wszystkich atrakcji będzie niemożliwe. Trzeba wybrać te najciekawsze. Należy do nich na pewno serce Pragi, czyli Stare Miasto wraz z rynkiem, ratuszem staromiejskim, dzielnicą żydowską oraz mostem Karola.
Miejsca te tworzą niepowtarzalną atmosferę miasta dzięki dziesiątkom krętych wąskich uliczek, malowniczych kamienic, sklepów - gotyckich, barokowych i renesansowych - oraz kościołów. W Pradze jest ich niezliczona ilość(niektóre za zwiedzanie pobierają niewielkie opłaty, 30-40 koron), w wielu odbywają się koncerty muzyki klasycznej. Niestety, bilety nie są tanie (ok. 400 koron, 100 Kc= 11,5 zł), a do wejścia często zniechęcają schody. Warto jednak wybrać się choć na jeden taki koncert.
Muzyką tętni także most Karola. Swoje miejsce mają tu także karykaturzyści, mimowie i oczywiście straganiarze z pamiątkami. Dla niepełnosprawnych turystów chcących podziwiać panoramę Pragi władze miasta przystosowały staromiejski ratusz, z którego roztacza się piękny widok. By dostać się na szczyt, wózkowicze korzystają z trzech nowoczesnych wind. Na górze czeka ich jednak rozczarowanie - galeria widokowa otaczająca wieżę ratusza jest dla nich niedostępna. Mogą "podziwiać" jedynie dachy, kościelne dzwony i praskie niebo z zamkniętej części w środku wieży, przed galerią. To na szczęście jedna z nielicznych niemiłych niespodzianek - za 30 koron.
Za zwiedzenie całego muzeum żydowskiego (kilka synagog i cmentarz) zapłacimy 500 koron, można też kupić bilety na poszczególne części. Wszystkie obiekty poza jedną synagogą są niestety niedostępne dla turystów poruszających się na wózkach.

Wyprawa na Hradczany

Żeby zobaczyć to, co na Hradczanach jest najciekawsze, w tym całą katedrę św. Wita, trzeba wykupić bilet. Od niedawna pobierana jest nawet opłata za wejście na Złotą Uliczkę (40 koron). Za 220 koron zobaczymy wszystko oprócz galerii, gdzie bilety trzeba kupić oddzielnie.
Hradczany są dość dobrze dostosowane i przyjazne niepełnosprawnym. Największym problemem jest dotarcie na miejsce osoby poruszającej się na wózku. Z komunikacji miejskiej wchodzi w grę jedynie autobus linii 3. Najbliższy Hradczan jego przystanek znajduje się powyżej stacji metra Hradćanska (ta stacja jest niestety niedostosowana). Stamtąd pozostaje około 15 minut pieszej wędrówki.
Wracając z Hradczan, warto wybrać inną trasę. Możemy zejść w dół ulicą Nerudovą prowadzącą do centrum. Na tej malowniczej uliczce znajdują się dziesiątki domów będących dawniej maleńkimi warsztatami, sklepikami i gospodami z wiszącymi heraldycznymi godłami i emblematami, w których są obecnie knajpki i piwiarnie. Kiedy najlepiej wybrać się do Pragi? Miasto największe oblężenie przeżywa w czasie wakacji oraz polskiego "długiego weekendu" majowego. Jeśli chcemy uniknąć spotkań z tysiącami rodaków niemal na każdym kroku i mieć Pragę naprawdę dla siebie, lepiej wybrać się w innym terminie. Najlepszy, moim zdaniem, będzie kwiecień i maj lub sierpień i wrzesień.

Góra królów

Zamek praski i Hradczany to najchętniej odwiedzane miejsca I Pragi. Na tym niewielkim obszarze znajduje się sporo atrakcji - kościół Świętego Krzyża, Katedra św. Wita, klasztor i bazylika św. Jerzego, Pałac Królewski, Pałac Lobkoviców oraz dwie galerie - obrazów i sztuki czeskiej. Od 1918 roku Hradczany były siedzibą prezydentów Czechosłowacji, obecnie mieści się tu kancelaria prezydenta Vaclava Havla. Największe jednak wrażenie robi katedra św. Wita, widoczna niemal z każdego miejsca miasta, w której przechowywane są relikwie i insygnia królów czeskich.
Tu znajduje się też krypta z grobami królewskimi. Budowę katedry rozpoczętą w 1344 roku ostatecznie zakończono dopiero w... XX wieku. Przez tak wiele lat ciągle ją rozbudowywano, dodawano nowe elementy, pracowali przy niej architekci z Francji, ówczesnej Szwabii i Czech. Dlatego nie dziwi tak duża rozmaitość stylów i elementów, w tym XX-wieczne piękne czeskie witraże.

Informator

Noclegi dla niepełnosprawnych
Tap, Praga 4, Na Pankraci 13/479,
Topolka, Praga 4, Na Topolce 1/1350
Cabin Camp (domki kempingowe), ul. Bukova u Novych Hradu 21
Wszystkie obiekty mają wspólny numer telefonu: +42 0 61 211 583 oraz e-mail: jus@braillnet.cz

Informacje dla niepełnosprawnych

Praska Organizacja Osób Poruszających się na Wózkach, ul Benediktska 6, Praha 1, tel: -+42 O 24 827 210, 24 826 078.
Można tu zamówić transport busem (opłata 30 koron)
Dostosowane stacje metra
Linia A (zielona) - Dejvicka
Unia B (żółta) - Zlicin, Stodulky, Luka, tuziny, Hurka, Vysocanska, Hloubetin, Rajska zahrada, Gemy Most
Linia C (czerwona) - Nadrazi Holesovice, Hlavni nadrazi, Muzeum, Vysehrad

Tanie bilety

"Integracja", nr 5/2002, str. 28 - 31.