Zakopane

Pracę pani Renaty uhonorowano i nagrodą w naszym konkursie "Turystyka bez barier" w kategorii: Region. Jury doceniło skrupulatność oraz determinację, z jaką Autorka, poruszająca się na wózku inwalidzkim, zebrała informacje o dostępności słynnego kurortu. A nie była to prosta sprawa...

Przy całym swoim uroku, miasto, niestety, odstrasza barierami architektonicznymi. Ze względu na znaczne różnice w wysokościach, samodzielne poruszanie się wózkiem inwalidzkim po Zakopanem wymaga dużego wysiłku. Na szczęście nie zwracam uwagi na niewielkie przeszkody, gdyż poruszam się na wózku sportowym, niemniej zwiedzanie obiektów zabytkowych jest wielkim problemem. Komunikacja autobusowa (PKS) oferuje jedynie 2 autobusy niskopodłogowe, które kursują na różnych trasach.
Turyści na wózkach przybywający do Zakopanego nie mają wyboru, jeśli chodzi o ofertę hoteli. Mogą oczywiście zatrzymać się w luksusowym hotelu "Kasprowy", który ma pokoje przystosowane dla niepełnosprawnych. Usytuowany jest poza centrum miasta, około 4 km od dworca kolejowego, na stoku Gubałówki. Niestety, za wynajęcie 2-osobowego pokoju trzeba tu zapłacić, bagatela, 380 zł za dobę...

Co ty wiesz o Zakopanem...

Zakopane jest centrum tatrzańskiej turystyki, najwyżej położonym miastem w Polsce, a w jego granicach administracyjnych znajduje się część Tatr (z najwyższym punktem, jakim jest wierzchołek Świnicy - 2301 m n.p.m., a także Gubałówką - 1120 m n.p.m.).

Centralną ulicą Zakopanego są Krupówki, na całej długości wyłączone z ruchu samochodowego. Tu znajduje się centrum handlowe i usługowe. W centrum miasta położona jest wielka łąka - Równia Krupowa (z asfaltowymi ścieżkami), stanowiąca idealny trakt spacerowy.
Ulica Kościeliska - jedna z najstarszych w mieście - uważana za zakopiańską "Starówkę" - po obydwu stronach zachwyca drewnianą architekturą, pochodzącą jeszcze z połowy XIX wieku.
Wśród znajdujących się przy niej obiektów wymienić należy: Stary Kościół, Kaplicę Gąsieniców, Stary Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, dom, w którym działa restauracja "U Wnuka", oraz zespół kilku niegdysiejszych chałup góralskich. Przy tej ulicy znajduje się też "Koliba" - pierwsza willa wybudowana według projektu Stanisława Witkiewicza, w stworzonym przez niego stylu zakopiańskim.

Każdy znajdzie coś dla siebie

Do stałych imprez odbywających się w Zakopanem należą: Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich "Tatrzańska Jesień" - prezentująca folklor górali podhalańskich; Dni Muzyki Karola Szymanowskiego organizowane od 1977 roku, prelekcje i wystawy sztuki; Marcowe Wieczory Kameralne oraz comiesięczne koncerty z cyklu "wieczory w Atmie"; a także zimowy narciarski Memoriał im. Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny.
Nadzieją napawa fakt, że w Zakopanem powoli likwidowane są bariery architektoniczne, obniżane są chodniki, budowane pochylnie. Właściciele restauracji, sklepów i wielu instytucji zaczęli dostrzegać wśród osób niepełnosprawnych swych potencjalnych klientów. Skorzystałam z tego.
W swoim opracowaniu prezentuję przede wszystkim obiekty, które odwiedziłam.

Informator

Portal zakopiański: www.zakopane.biz
Kierunkowy do Zakopanego: 0*18
Centrum Informacji Turystycznej "Tatry Polskie" S.A.
ul. Kościuszki 17
tel. 202 12 11, 206 37 01
czynne: 8-20, niedz. 9-17
Wejście: 2 stopnie
Informacja Kolejowa: tel. 201 45 04
Informacja Autobusowa: tel. 201 4603
Dyżurny ruchu (PKS): 201 44 53
Urząd Miasta Zakopanego
ul. Kościuszki 13
tel. 201 40 31
Wejście: podjazd
wnętrze: dwa piętra, nie ma windy
toaleta: przystosowana dla osób niepełnosprawnych
Poczta Główna
ul. Krupówki 20
tel. 206 31 26,
Wejście: poziom zerowy

Teatry

Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza
ul. Chramcówki 15
tel./faks 206 82 97, 200 06 60
www.witkacy.zakopane.
Wejście:
Scena Witkacego (również kasa Teatru) - bardzo stromy podjazd z poręczą;
Scena Atanazego Bazakbala - 5 stopni.
Nie ma wyszczególnionych miejsc dla osób na wózkach. Wewnątrz jest kawiarnia - wejście z drugiej strony budynku - 5 stopni. Toaleta: można zmieścić się wózkiem, umywalki i suszarka do rąk zamocowane zbyt wysoko.

Kina

Kino Giewont
ul. Kościuszki 4
tel/faks 201 53 04
www.kinogiewont.z-ne.pl
Kilka metrów od Krupówek; parkowanie przy krawężniku, przy samych Krupówkach są 2 miejsca parkingowe dla samochodów osób niepełnosprawnych (bezpłatne)
Wejście: 2 stopnie + 1 stopień w drzwiach
nie ma wyznaczonych miejsc dla osób na wózkach inwalidzkich
Kino Sokół
ul. Orkana 2
tel./faks 201 40 40.
Wejście: bezbarierowe od strony wyjścia
nie ma wyznaczonych miejsc dla osób na wózkach inwalidzkich.

Muzea

Muzeum Tatrzańskie ma w Zakopanem oddziały: Galerię Władysława Hasiora, Galerię W. J. Kulczyckich, Muzeum Stylu Zakopiańskiego w "Kolibie", Muzeum Kornela Makuszyńskiego w willi "Opolanka", a poza miastem: Muzeum Powstania Chochołowskiego w Chochołowie, Zagrodę Sołtysów w Jurgowie, Zagrodę Korkoszów w Czarnej Górze, Dwór w Łopusznej i Chałupę Klamerusów w Łopusznej. W zbiorach są 17 923 pozycje inwentarzowe (najwięcej w dziale etnograficznym - przeszło 10,5 tys.). Biblioteka zgromadziła ok. 80 tys. woluminów.
Willa "Atma" Muzeum Karola Szymanowskiego (muzeum biograficzne).
Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie. Siedziba Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego
ul. Kasprusie 19
tel. 201 34 93.
Organizowane tu są koncerty i prelekcje o tematyce muzycznej. Muzeum mieści się na parterze willi i prezentuje podstawowe informacje (na fotografiach i planszach) o życiu i twórczości kompozytora, zawiera także rekonstrukcję pracowni Szymanowskiego.
Wejście: od ulicy 3 stopnie w dół, do budynku 3 stopnie w górę, wewnątrz progi.
Willa "Koliba" - Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza
Oddział Muzeum Tatrzańskiego,
ul. Kościeliska 18
tel. 201 36 02
Założeniem obecnej ekspozycji jest ukazanie typowych wnętrz stylu zakopiańskiego, z umeblowaniem z różnych okresów jego rozwoju, na tle dorobku twórcy stylu, Stanisława Witkiewicza.
Wejście: 8 stopni, na piętro prowadzą kręte, strome schody; wewnątrz budynku są progi. 
Muzeum i mauzoleum Jana Kasprowicza
Harenda 12
Siedziba Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza.
Wejście: 2 stopnie w dół, potem 3 stopnie w górę, a do budynku jeszcze 4 stopnie.

Galerie

Galeria Sztuki im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich
Oddział Muzeum Tatrzańskiego
ul. Koziniec 8
tel. 201 29 36
Ekspozycja: czasowe wystawy sztuki ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego, przemiennie z ekspozycjami kobierców wschodnich z kolekcji rodziny Kulczyckich i malarstwa Marka Żuławskiego. W Galerii często organizowane są koncerty kameralne, we współpracy z Towarzystwem Muzycznym im. Karola Szymanowskiego oraz Towarzystwem Edukacji Artystycznej.

Architektura sakralna

Stary Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej
ul. Kościeliska.
Wybudowany w 1847 r. przez górali zakopiańskich, drewniany, jednonawowy, zachowuje formę dzieła ludowego budownictwa. Wewnątrz trzy ołtarze wykonane przez Wojciecha Kułacha Wawrzyńcoka z Gliczarowa, ludowe XIX-wieczne rzeźby, Droga Krzyżowa na obrazkach malowanych na szkle.
Wejście: 2 stopnie i 2 wysokie progi wewnątrz.
Kaplica pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jaszczurówce
zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza. Jest zbudowana z drewna, ulokowana na skarpie na kamiennej podmurówce, z zewnątrz bogato zdobiona. Stanowi jeden z najpiękniejszych pomników sztuki i stylu zakopiańskiego w Polsce.
Wejście: z lewej strony budynku, 1 stopień w dół, 5 w górę i próg.
Parking: naprzeciw Jaszczurówki po drugiej stronie drogi (bezpłatny)
Jest również możliwość bliższego podjechania tzw. drogą przeciwpożarową, od drogi prowadzą kamienne schody, do samego budynku od frontu 9+5 stopni.
Kościół oo. pallotynów pw. Matki Bożej Fatimskiej
ul. Krzeptówki. Poświęcony w 1992 roku, stanowi votum dziękczynne za ocalenie papieża Jana Pawła II w zamachu z 1981 roku.
Wejście: do Sanktuarium prowadzi podjazd, ale do wnętrza kościoła 6 stopni.

Stary Cmentarz
Najstarsza nekropolia Zakopanego, założona około 1850 roku.
W 1889 roku pochowano tu dr. Tytusa Chałubińskiego (odkrywcę walorów Zakopanego), co dało początek nowemu etapowi, bo przestał to być zwyczajny cmentarz wiejski, a stał się jedną z najważniejszych polskich nekropoli. Spoczywają tu zasłużeni górale, taternicy, ludzie kultury, osoby zasłużone dla Zakopanego i Polski.

Gastronomia

"Gazdowo Kuźnia"
ul. Krupówki 1, tel. 206 41 11
Oferta: regionalne jedzenie.
Wejście: 2 stopnie (w sezonie ogródek).
Toaleta: wąskie drzwi do kabiny (ok. 60 .cm).

Karczma "Żabi Dwór"
ul. Strążyska 26
tel. 206 28 34.
Menu: regionalne jedzenie (kwaśnica, grule itp.).
Wejście: 6 stopni i niski próg (w sezonie ogródek)
Toaleta: wąskie drzwi (ok. 60 cm).

Restauracja "Chłopskie Jadło"
ul. Zaruskiego 2.
Wejście: 3 stopnie i 4, wysoki próg, wewnątrz również progi; istnieje możliwość wejścia przez hotel "Gazda", do którego prowadzi podjazd, wewnątrz po lewej stronie jest drugi podjazd, po przejściu kolo szatni wchodzimy do "Chłopskiego Jadła".
Toaleta: stopień w dół, toaleta całkowicie przystosowana, uchwyt przy muszli klozetowej, nisko umieszczona umywalka, dużo miejsca.

"Srumny Szałas"
ul. Na Gubalówkę
Wejście: 1 stopień ( w sezonie ogródek)
Toaleta: z tyłu budynku 2 przenośne toalety; niedostępne dla osób na wózkach.

"U Wnuka"
ul. Kościeliska 8
tel. 2066147
Wejście: zejście po dwóch stopniach.
Toaleta: niedostępna, zejście schodami w dół.

"Da Adamo"
ul. Nowotarska 10d
Tel. 201 28 54
Wejście: podjazd
Toaleta: niedostosowana.

"McDonald's"
ul. Krupówki 26
Wejście: poziom zerowy.
Toaleta: calkowicie przystosowana.

"Stek Chałupa"
ul. Krupówki 33
tel. 201 59 18.
Wejście: 2 stopnie i próg (w sezonie ogródek).
Toaleta: wąskie drzwi.

"Cafe Piano"
ul. Krupówki 63.
Wejście: poziom zerowy.
Restauracja w Kuźnicach
tel. 201 56 26
http://www.kuznice.zakopane.pl
Usytuowana tuż przy kolei linowej na Kasprowy Wierch, restauracja całoroczna.
Wejście: 3 stopnie (w sezonie ogródek)
Toaleta: małe kabiny, nie można zamknąć za sobą drzwi (płatna).

Sklepy regionalne

"Zornicka"
ul. Krupówki 1
Wejście: 2 stopnie.
"Gazda"
sklep Cepelia
ul. Zaruskiego 2
tel. 201 2231
Wejście: podjazd.

Koleje Linowe

Polskie Koleje Linowe
ul. Krupówki 48
tel. 201 2841
http://www.pkl.zakopane.pl

Kolej linowa na Kasprowy Wierch
Kuźnice
tel. 201 45 10
Szczyt Kasprowego Wierchu wznosi się na wysokości 1985 m n.p.m. Trasa kolei ma 4391 m długości i dzieli się na dwa odcinki: Kuźnice - Myślenickie Turnie (2001 m dł.) i Myślenickie Turnie - Kasprowy Wierch (2290 m dł.). Kursujące co 10 minut wagoniki zabierają po 30-31 pasażerów. Czas jazdy z przesiadką wynosi 20 minut. Z uwagi na swe centralne położenie Kasprowy Wierch jest jednym z najlepszych punktów widokowych. Dojazd do stacji: zakaz wjazdu na ul. Przewodników Tatrzańskich prowadzącą do Kuźnic dotyczy również pojazdów osób niepełnosprawnych. Zezwolenie na wjazd wydaje Referat Drogownictwa i Transportu (II piętro Urzędu Miasta w Zakopanem); do budynku jest podjazd, ale w środku nie ma windy. Należy złożyć podanie i opłacić 5 zł na znaczek skarbowy. Wejście: do stacji dolnej kolejki (i kasy) trzeba pokonać 9 stopni. Do samego wagonika prowadzą 2 ciągi schodów. Konieczna jest pomoc obsługi technicznej, również w trakcie przesiadki. Na Kasprowym przy wyjściu z wagonika są stopnie. Na Kasprowym Wierchu wyjście z budynku - 8 stopni. Toaleta - zarówno w stacji dolnej kolejki, jak i na Kasprowym toalety niedostosowane, małe kabiny.

Kolej linowo-terenowa na Gubałówkę.
Gubałówka - wzniesienie w południowej części Podhala, wysokość 1120 m. Kolejka została wybudowana w 1938 roku. Zdolność przewozowa 1008 osób na godzinę, wagonik jednorazowo mieści 112 + 1 osób. Wejście: do stacji dolnej kolejki i kas prowadzi podjazd, ale przy wsiadaniu do wagonika niezbędna jest pomoc obsługi ze względu na schody. Środkowe drzwi wyjściowe przeznaczone są dla osób niepełnosprawnych. Toaleta: przy stacji dolnej (przy podjeździe) znajdują się płatne toalety, w tym dla niepełnosprawnych.

Morskie Oko

Największe jezioro w Tatrach Wysokich, leży w Dolinie Rybiego Potoku na wys. 1393 m n.p.m. Na morenie zamykającej wody jeziora stoi schronisko PTTK. Dojazd: przez Poronin, Bukowinę Tatrzańską i Wierch Poroniec. Z Zakopanego droga przez Jaszczurówkę i Zazadnią nazwana Drogą Oswalda Balzera. Parking: na Palenicy Białczańskiej. Obowiązuje zakaz wjazdu samochodem z Palenicy Białczańskiej na drogę do Morskiego Oka, dotyczący również osób niepełnosprawnych. W Wydziale Komunikacji Starostwa Powiatowego w Zakopanem można uzyskać zezwolenie na wjazd od Palenicy Białczańskiej do Włosienicy.

Zespół Zamkowy w Niedzicy

Zamek w Niedzicy pochodzi z początku XIV w. wzniesiony został przez Rykolfa Berzeviczego. Obecnie znajduje się tu muzeum i Dom Pracy Twórczej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Kontakt tel.: 262 94 89, 262 94 89.
Zamek jest niedostępny dla osoby na wózku inwalidzkim (dużo schodów, wąskie przejście). Wejście do zamku wiedzie kamienistą drogą w górę, jest możliwość otwarcia bramy, przy obiekcie płatny parking.
Do zespołu zamkowego w Niedzicy należy drewniany spichlerz muzeum, usytuowany ok. 150 m od zamku, po przeciwnej stronie drogi dojazdowej Wzniesiony został w ostatniej dekadzie XVIII w. Z niewielkimi zmianami przetrwał do dziś. W spichlerzu prezentowana jest stała wystawa etnograficzna, ukazująca kulturę i sztukę dawnych mieszkańców Spisza.
Wejście: 6 stopni i próg.
Poniżej zamku zbudowana została zapora, po której można bezbarierowo spacerować. 

Czorsztyn

Górujące nad sztucznie utworzonym Zalewem Czorsztyńskim zamczysko Czorsztyn, to symbol grodu obronnego, ufortyfikowanego przez Kazimierza Wielkiego w XIV w. przy szlaku handlowym na Węgry. Stanowił siedzibę starostów czorsztyńskich. Około 1795 roku spłonął od pioruna i nigdy nie został odbudowany (obecnie prowadzone są prace konserwatorskie). Istnieje możliwość uzyskania zgody (w kasie biletowej), dla osoby niepełnosprawnej na dojazd samochodem w bezpośrednie sąsiedztwo ruin. Stamtąd pozostaje do pokonania kilkanaście metrów kamienistej drogi w górę. Na dziedziniec zamkowy prowadzą bardzo wysokie prowizoryczne schody (na zdj.), zainstalowane w związku z pracami remontowymi, niemożliwe do samodzielnego pokonania przez osobę na wózku inwalidzkim.