„Koperty” będą niebieskie, a dźwięki na przejściach dla pieszych ujednolicone

7 października 2015 r. wejdą w życie dwa rozporządzenia – jedno dotyczące tabliczki pod niektórymi znakami drogowymi „Dotyczy także osób niepełnosprawnych” oraz drugie o obowiązku malowania miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnością na kolor niebieski i ujednoliceniu sygnałów dźwiękowych na przejściach dla pieszych.

Pierwsze rozporządzenie ministrów infrastruktury i rozwoju oraz spraw wewnętrznych w sprawie znaków i sygnałów drogowych jest realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego (TK) z 4 listopada 2014 r. w sprawie umieszczania pod niektórymi znakami tabliczki „Dotyczy także osób niepełnosprawnych”.

- Ustawa daje przywilej, a jego zakres ustala rozporządzenie – zatem w jednym rozporządzeniu dotyczącym znaków i sygnałów ministerstwo powiedziało, że osoby z niepełnosprawnością mogą się nie stosować do pewnych znaków (B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35, B-37, B-38 i B-39 – przyp. red.), a potem w drugim rozporządzeniu dodano, że jeżeli warunki lokalne to uzasadniają wtedy muszą one stosować się do tych ograniczeń – wyjaśniała w czasie rozprawy w TK Katarzyna Łakoma, dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. – Tak więc w jednym rozporządzeniu doprecyzowano, jakich znaków nie muszą przestrzegać, a w drugim rozporządzeniu minister pozwolił na sytuację, w której władze lokalne mogą uchylić ten przywilej.

Będzie więcej zakazów

Według Rzecznika Praw Obywatelskich ten stan rzeczy był niezgodny z Konstytucją, jak również niewłaściwe było umocowanie obu tych zapisów – jeden dający przywilej niestosowania się do niektórych znaków – w rozporządzeniu, a drugi znoszący go – w załączniku do rozporządzenia.

Obecne rozporządzenie jest rozszerzone o zapis: „Umieszczona pod znakami, o których mowa w ust. 2, tabliczka z napisem „Dotyczy także” i symbolem osoby niepełnosprawnej, określonym na tabliczce T-29, wskazuje, że znaki te obowiązują również osoby, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy”.

Oznacza to, że tabliczka „dotyczy także niepełnosprawnych” może być stosowana pod znakami B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35, B-37, B-38 i B-39, do których do tej pory nie musiały się stosować posiadacze kart parkingowych. Chodzi głównie o znaki zakazu wjazdu lub postoju. Rozporządzenie nie określa, w jakich sytuacjach można taką tabliczkę stosować.

Określa to dopiero drugie z rozporządzeń, które wejdzie w życie 7 października 2015 r., wydane przez ministra infrastruktury i rozwoju, które zmienia rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach.

Jest tam mowa o tym, że tabliczkę informującą, iż wspomniane znaki zakazu „Dotyczą także osób niepełnosprawnych”, można umieścić „w przypadku stwierdzenia występowania zagrożenia bezpieczeństwa” posiadaczy kart parkingowych.

Miejsca parkingowe będą niebieskie

Drugie z nowelizowanych rozporządzeń reguluje też kwestię koloru nawierzchni miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnością. Powinny być one niebieskie, co ma zapewnić osobom uprawnionym do parkowania na nich łatwiejsze ich lokalizowanie. Jest to wynik dezyderatu, wystosowanego przez sejmową Komisję Polityki Społecznej i Rodziny w 2013 r. do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.

Jaki będzie koszt tych zmian? Oznakowanie jednego stanowiska postojowego, bez kosztów wykonania, ma kosztować ok. 110-200 zł lub 650-1200 zł – w zależności od tego, czy użyjemy farby drogowej czy masy chemoutwardzalnej.

„Mając na uwadze, że zgodnie z art. 12a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, (który wszedł w życie 1 września 2014 r.), stanowiska postojowe dla pojazdów osób niepełnosprawnych w miejscu przeznaczonym na postój pojazdów wyznacza się w liczbie nie mniejszej niż 4% ogólnej liczby stanowisk, jeżeli ogólna liczba stanowisk wynosi więcej niż 100 – czytamy w uzasadnieniu do zmian. – Przyjmując np. że na danej drodze wyznaczono 300 stanowisk postojowych, koszt oznakowania stanowisk postojowych dla pojazdów osób niepełnosprawnych w liczbie 12 (4% z 300) będzie wynosić od 1320 do 14400 zł (w zależności od powierzchni i sposobu wykonania oznakowania)”.

Głośniejsze sygnalizatory

Rozporządzenie reguluje także kwestię ujednolicenia dźwięków sygnalizacji na przejściach dla pieszych, co wynikło, tak jak wyżej, z dezyderatu sejmowej Komisji. Jednak większość uwag zgłoszonych do projektu tego rozporządzenia przez Polski Związek Niewidomych (PZN) nie została uwzględniona.

PZN chciał, aby w sygnalizatorach na przejściach zainstalować dźwięki wypracowane w trakcie badań uniwersyteckich w Poznaniu. Przepisy powinny, wg PZN, zawierać szczegółowe techniczne opisy dźwięków, wypracowane przez poznański Instytut Akustyki. Jednak w ocenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju nie jest możliwe zapisanie w przepisach rozporządzenia jednolitego dźwięku sygnalizatora.

Projektodawca częściowo uwzględnił jedynie uwagę PZN, dotyczącą regulacji poziomu głośności sygnalizatora, która powinna być w granicach 50-90 dB (obecnie jest 50-85 dB), acz powinna być dostosowana do hałasu ulicznego w danym miejscu. W żadnym punkcie przejścia dla pieszych stosunek sygnału dźwiękowego z sygnalizatora nie może być mniejszy niż 20 dB względem poziomu hałasu ulicznego.

Zapisy rozporządzenia zalecają także ostrzeganie pieszych z dysfunkcją wzroku o awarii sygnalizacji słownym komunikatem, np. „sygnalizacja wyłączona”, „sygnalizacja uszkodzona lub „awaria sygnalizacji”.

Na zmiany trzeba będzie trochę poczekać. Na dostosowanie sygnalizacji dźwiękowej do nowych przepisów zarządcy dróg mają czas do 30 czerwca 2017 r.