Mieszkania chronione - dobra nieosiągalne?

Pod takim tytułem 13 września odbył się panel dyskusyjny zorganizowany w ramach tygodnia obywatelskiego V Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych.

Mieszkania chronione to forma wsparcia kierowana do osób, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu i jednocześnie nie wymagają umieszczenia w jednostce całodobowej opieki.

Jest to forma pomocy społecznej, przygotowująca do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępująca pobyt w placówce zapewniającej całodobową opiekę. W pierwszym przypadku chodzi głownie o osoby opuszczające domy dziecka, więzienia czy szpitale psychiatryczne. Dla tych osób pobyt w mieszkaniu chronionym może być okresem adaptacji, po którym mogą one w pełni normalnie funkcjonować w środowisku.

W przypadku osób starszych, osób z upośledzeniem umysłowym bądź w przypadku części osób z chorobami psychicznymi mieszkania chronione mogły by być alternatywą dla umieszczania ich w Domach Pomocy Społecznej.

Mieszkańcy lokali chronionych powinni – adekwatnie do swoich potrzeb - zostać otoczeni opieką terapeutów, pracowników socjalnych i rehabilitantów, którzy wesprą ich w utrzymaniu i gospodarowaniu lokalem, codziennych czynnościach domowych, planowaniu wydatków czy w znalezieniu pracy. Wielką korzyścią takiego rozwiązania jest też to, że osoby niepełnosprawne prowadzą normalne, codzienne życie, spotykają sąsiadów, robią zakupy – funkcjonują w społecznościach.

Niestety, choć prowadzenie mieszkań chronionych jest obowiązkiem własnym gmin, nadal tego rodzaju lokali jest bardzo mało.

Miastem które w najbardziej kompleksowy sposób rozwiązało problem mieszkań chronionych jest Stargard Szczeciński. W trakcie panelu opowiadał o tym Piotr Mync, prezes Starogardzkiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. W przypadku Starogardu udało się stworzyć bloki z lokalami dla osób z upośledzeniem umysłowym, młodzieży opuszczającej domy dziecka i seniorów.

Takimi sukcesami nie może się poszczycić żadne inne miasto. Dla przykładu: w Warszawie znajduje się tylko jeden lokal chroniony. Na terenie Targówka od 10 lat funkcjonuje rotacyjny lokal dla osób opuszczających szpitale psychiatryczne.

O trudnościach z tworzeniem mieszkania chronionego opowiadała Alicja Wituszyńska, dyrektor OPS Targówek, gdzie dużym problemem była niechęć mieszkańców kamienicy. Obawiali się oni bowiem problemów ze strony osób po przebytych chorobach psychicznych.

Marek Zawiślak, dyrektor departamentu strategii budownictwa i mieszkalnictwa w Ministerstwie Infrastruktury, przedstawił informacje o możliwościach finansowania mieszkań chronionych oraz o planowanych zmianach przepisów, które to zmiany będą miały na celu zachęcenie gmin do tworzenia tego rodzaju lokali.