Zatrudnienie rośnie, ale bez dofinansowań

Wzrosło zatrudnienie osób z niepełnosprawnością – wskazują dane prowadzonego przez GUS Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Tymczasem dane z Systemu Dofinansowań i Rehabilitacji mówią coś zupełnie przeciwnego.

Według BAEL, w porównaniu do pierwszego kwartału 2014 r., w miesiącach styczeń-marzec 2015 r. współczynnik aktywności zawodowej dla osób w wieku 15 lat i więcej wzrósł o 1,9 pkt proc., a wskaźnik zatrudnienia o 2,1 pkt proc. W pierwszym kwartale bieżącego roku współczynnik aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością wyniósł 18,2 proc., a wskaźnik ich zatrudnienia 15,6 proc. dla osób w wieku 15 lat i więcej. Dla osób w wieku produkcyjnym było to odpowiednio 28,8 proc. i 24,5 proc.

Pracuje więc w Polsce niemal co czwarta osoba z niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym.

„Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, że zmiany sytuacji na rynku pracy charakteryzują się sezonowością, a wartości współczynnika aktywności zawodowej i wskaźnika zatrudniania z I kwartału są zazwyczaj najniższe w porównaniu do danych z pozostałych kwartałów, można przypuszczać, że w kolejnych kwartałach 2015 r. będą obserwowane dalsze pozytywne zmiany” – komentuje na swojej stronie Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Jest wzrost, jest i spadek

Z kolei najnowsze dane z Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR) PFRON z 2 lipca br. wskazują, że ogółem w maju br. zatrudnionych było 237,9 tys. osób z niepełnosprawnością, których pensje były dofinansowywane. Tymczasem w maju 2014 r. było ich 243,4 tys. Jest to więc wyraźny spadek rok do roku.

Dlaczego jedne dane mówią o wzroście zatrudnienia, a drugie o spadku?

Warto zwrócić uwagę na metodologię badania BAEL, przeprowadzanego co kwartał przez Główny Urząd Statystyczny. Opiera się ono na reprezentatywnej grupie osób w wieku 15 lat i więcej. W badaniu tym uznaje się za osobę pracującą tę, która w badanym tygodniu co najmniej przez 1 godzinę wykonywała pracę zarobkową, jak np. własna działalność gospodarcza albo pomagała w prowadzeniu rodzinnej działalności.

Z kolei SODiR ujmuje wszystkich pracowników z niepełnosprawnością, do pensji których pracodawca otrzymuje dofinansowanie z PFRON. Nie znajdziemy więc tam osób zatrudnionych np. na umowę zlecenie czy o dzieło. System nie ujmuje także tych, o dofinansowanie do pensji których nie wystąpił pracodawca.

Komentarz: SODiR ważniejszy

Według Edyty Sieradzkiej, wiceprezes Organizacji Ogólnopolska Baza Pracodawców Osób Niepełnosprawnych OBPON.PL, dane z BAEL nie odzwierciedlają stanu zatrudnienia osób z niepełnosprawnością.

- Jest to tylko i wyłącznie jakiś odsetek ankietowanych i jeśli ktoś pracował np. dwa dni w miesiącu, jest to uznawane za zatrudnienie – tłumaczy. – Dane z BAEL nie dzielą także pracowników na zatrudnionych na umowę o pracę, zlecenie czy dzieło, jego wyniki są więc nie do końca adekwatne. Dla mnie bardziej znaczące są dane z SODiR.

Przyznaje jednak, że i one mają swoje słabości, bo np. nie są w nich ujęci pracownicy w stopniu umiarkowanym i lekkim z prawem do emerytury czy ci, którzy nie mają umów o pracę, a jedynie zlecenia czy są samozatrudnieni.

Jedno jest pewne – sytuacja na rynku pracy się zmienia. Także wśród osób z niepełnosprawnością.