Ustawa o świadczeniach rodzinnych: protesty i dyskusje

Przedstawiony przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS) projekt zmiany ustawy o świadczeniach rodzinnych wzbudził ogromne kontrowersje. Próby mediacji podjęła się Kancelaria Prezydenta. Jednak nie wszyscy zainteresowani wzięli w nich udział.

Przypomnijmy: przedstawiony przez MPiPS projekt zmiany ustawy o świadczeniach rodzinnych zakłada m.in. wprowadzenie jednolitego świadczenia dla opiekunów osób z niepełnosprawnością. Świadczenie to miałoby wynosić 1200 zł dla opiekujących się dziećmi i 800 zł dla opiekunów osób dorosłych, bez różnicowania na to, kiedy powstała niepełnosprawność. Ponadto ta forma wsparcia miałaby być obwarowana kryterium dochodowym w wysokości 1000 zł. Te propozycje wzbudziły sprzeciw opiekunów dzieci z niepełnosprawnością. Ich ostatni protest odbył się w Warszawie 5 maja 2015 r. – w Europejskim Dniu Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych.

O ustawie z opiekunami

Właśnie tego dnia odbyło się też spotkanie minister Ireny Wóycickiej, sekretarz stanu ds. społecznych w Kancelarii Prezydenta, z częścią przedstawicieli środowiska opiekunów osób z niepełnosprawnością.

- Kancelaria Prezydenta zaprosiła na to spotkanie zarówno organizacje, które organizują dzisiejszy protest, jak i te, które uczestniczą w rozmowach w Ministerstwie Pracy, dotyczących rozwiązania problemów związanych z opieką nad osobami z niepełnosprawnością w ramach tzw. okrągłego stołu. Wszystkie zaproszone organizacje, oprócz jednej, przybyły lub wydelegowały swoich przedstawicieli na to spotkanie – mówiła minister Wóycicka podczas briefingu prasowego tuż po spotkaniu. – Rozmawialiśmy o problemach dotyczących tego środowiska, przede wszystkim związanych z przygotowywaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ustawą o świadczeniach rodzinnych.

Minister Wóycicka podkreśliła, że ustawa o świadczeniach rodzinnych jest w tej chwili na etapie konsultacji i nie jest projektem rządowym, tylko ministerialnym.

- Projekt ten budzi wiele kontrowersji i wątpliwości osób, które tutaj z nami rozmawiały. Przy tym nasi rozmówcy i rozmówczynie podkreślali, że jest jeszcze czas i że będą dokładać starań, by rozmawiać z Ministerstwem w celu przygotowania tej ustawy w taki sposób, by była ona bardziej satysfakcjonująca – komentowała Irena Wóycicka.

Uczestnicy spotkania zwrócili jej uwagę na to, że proponowane przez Ministerstwo zapisy mogą być sprzeczne z Konstytucją.

- Mogę powiedzieć, że po tej rozmowie obecny projekt przeanalizujemy pod kątem jej zgodności z Konstytucją, bo takie są kompetencje Prezydenta RP – zapowiedziała minister Irena Wóycicka. – Po drugie, jeżeli ustawa, która jest jeszcze na wstępnym etapie prac, trafi na biurko prezydenta i będzie budzić nadal istotne zastrzeżenia środowiska opiekunów osób z niepełnosprawnością, to na pewno Kancelaria przeprowadzi stosowną konsultację przed podjęciem przez prezydenta decyzji o jej podpisaniu.

Bez protestujących

Tuż po zakończeniu spotkania w Kancelarii Prezydenta RP rozpoczął się kolejny już protest rodziców dzieci z niepełnosprawnością. Jak się okazało, jego organizatorzy nie wzięli udziału w spotkaniu z minister Wóycicką.

- Cztery dni temu dostałam zaproszenie na to spotkanie i przez cztery dni prosiłam Kancelarię Prezydenta o przeniesienie tego spotkania na późniejszą godzinę, gdyż w momencie, gdy ona się odbywała, byliśmy w autobusach – mówiła Iwona Hartwich, główna organizatorka protestów.

Nie kryła rozczarowania postawą przedstawicieli Kancelarii, którzy jej zdaniem zlekceważyli protestujących rodziców.

- Nikt z Kancelarii Prezydenta nawet nie wyszedł do nas, by odebrać od nas petycję – mówiła.

Iwona Hartwich przyznała, że nie wie, kto uczestniczył w spotkaniu w Kancelarii. Jej zdaniem środowisko rodziców dzieci z niepełnosprawnością nie było właściwie reprezentowane.

Ciekawe spotkanie bez mocy sprawczej

W spotkaniu brał za to udział Rafał Bakalarczyk, socjolog, zaangażowany w działania na rzecz opiekunów osób dorosłych.

- Podczas spotkania w z minister Wóycicką w Kancelarii obecni byli przedstawiciele kilku organizacji zrzeszających opiekunów osób z niepełnosprawnością – zarówno dorosłych, jak i dzieci, m.in. Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Opiekunów „Nadzieja” czy Niepełnosprawni, Opiekunowie i Rodzice – „Jeden front” – mówił nam Rafał Bakalarczyk. – Strona społeczna przedstawiła swoje zastrzeżenia wobec obecnie funkcjonujących przepisów, jak i wobec projektu ustawy, przedstawionego przez Ministerstwo. Minister Wóycicka wysłuchała argumentów. Było dosyć dużo czasu na rozmowę i sądzę, że udało się wyartykułować większość zastrzeżeń, które pojawiają się w środowisku – dodał socjolog.

Rafał Bakalarczyk wyraził nadzieję, że przedstawione postulaty będą wysłuchane. Jako pozytywny aspekt wskazał to, że podczas spotkania w Kancelarii Prezydenta przedstawione zostało też pismo pracujących rodziców dzieci z niepełnosprawnością, którzy do tej pory byli niemal nieobecni w dyskusji na temat zmian systemowych.