Pamiętaj o swoim zdrowiu psychicznym

Co roku 10 października obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Z tej okazji Warszawa przypomina o miejskiej ofercie wsparcia w tym zakresie dla mieszkanek i mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży.

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego został zapoczątkowany w 1992 roku przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (World Federation for Mental Health). Ideą obchodów jest przede wszystkim promowanie zdrowia psychicznego i zwiększanie świadomości społecznej oraz edukacja na temat rodzajów i objawów zaburzeń psychicznych i sposobów radzenia sobie z nimi.

Czym jest zdrowie psychiczne?

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia, zdrowie psychiczne nie oznacza jedynie brak zaburzeń czy choroby, ale obejmuje również potencjał psychiczny człowieka, który m.in. umożliwia zaspokojenie własnych potrzeb, osiąganie sukcesów, czerpanie radości i satysfakcji z życia, sprzyja nawiązywaniu i utrzymywaniu dobrych relacji z innymi ludźmi oraz aktywnemu udziałowi w życiu społecznym. Dobre zdrowie psychiczne ma kluczowe znaczenie dla naszego ogólnego zdrowia.*

- Jak alarmują eksperci, kryzysy i zaburzenia psychiczne w ciągu najbliższych lat staną się jednym z głównych problemów zdrowotnych na świecie, a już obecnie mierzy się z nimi coraz więcej młodych ludzi. Tylko w tym roku w miejskich poradniach i szpitalach specjaliści udzielili ponad 45 tys. porad w tym zakresie dla dzieci i młodzieży. Dlatego jednym z najważniejszych obszarów, którym zajmujemy się w Warszawie, jest w szczególności pomoc dla młodych osób w kryzysie psychicznym – podkreśla Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy. 

- W tym celu stworzyliśmy największy w Polsce miejski system wsparcia dla dzieci, młodzieży oraz ich rodziców i opiekunów. To m.in. sieć poradni psychologiczno-pedagogicznych, opieka dla młodych pacjentów w poradniach zdrowia psychicznego oraz miejskich szpitalach. W tym roku uruchomiliśmy również kolejne programy dla warszawskich uczennic i uczniów. Potrzeby są jednak ogromne i zależy nam na dotarciu do jak największej liczby młodych, którzy potrzebują pomocy – dodaje.

Warszawa dla młodych w kryzysie

Miejska oferta wsparcia dzieci i nastolatków w kryzysie psychicznym jest systematycznie rozszerzana. W trosce o dzieci i młodzież w każdej miejskiej szkole zapewniony jest dostęp do psychologów i/lub pedagogów szkolnych, a miasto kontynuuje program wsparcia psychicznego dla uczniów i ich bliskich oraz dla kadry szkolnej.

W Warszawie działa również sieć 28 miejskich poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym 4 specjalistyczne.

W ramach opieki psychiatrycznej dla dzieci i nastolatków, w Polsce funkcjonuje system oparty o 3 poziomy referencyjne. Pierwszy poziom to ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży, w których świadczenia udzielane są w trybie ambulatoryjnym przez psychologów, psychoterapeutów oraz terapeutów środowiskowych. Ośrodki oferują m.in. porady psychologiczne i diagnostyczne, sesje psychoterapii (indywidualnej, rodzinnej, grupowej), wizyty i porady. Przeznaczone są dla osób, które nie wymagają diagnozy psychiatrycznej lub farmakoterapii. Funkcjonują w każdej dzielnicy Warszawy - łącznie działa ich 32, z czego 9 w miejskich podmiotach leczniczych.

Gdzie zadbać o zdrowie psychiczne młodych?

Drugi poziom opieki psychiatrycznej obejmuje funkcjonowanie centrum zdrowia psychicznego, gdzie młodzi pacjenci mają dostęp do szerszego zakresu świadczeń niż w ośrodkach opieki psychologicznej. Ośrodki drugiego poziomu zapewniają dostęp do świadczeń realizowanych przez psychiatrę oraz oddział dzienny. Takich ośrodków działa w Warszawie 9, z czego 2 w miejskich podmiotach leczniczych.

Najbardziej specjalistyczną pomoc w zakresie wsparcia zdrowia psychicznego (III poziom referencyjny) udzielają wysokospecjalistyczne placówki, do których wymagane jest skierowanie.

Adresy podmiotów znajdują się na stronie: nfz.gov.pl.

Nowe programy dla dzieci i młodzieży

Z myślą o zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży, Warszawa uruchomiła w tym roku kolejną ofertę wsparcia dla młodych, szkolenia dla kadry nauczycielskiej oraz spotkania dla rodziców i opiekunów wzmacniające umiejętności wychowawcze.

- We współpracy z ekspertkami i ekspertami z miejskich podmiotów leczniczych przygotowaliśmy ofertę łącznie blisko tysiąca godzin spotkań, szkoleń i warsztatów. Spotkania dotyczą profilaktyki i zapobiegania nawrotom kryzysów zdrowia psychicznego. Co najważniejsze, udział we wszystkich programach jest całkowicie bezpłatny – podkreśla Renata Kaznowska, zastępczyni prezydenta ms.t. Warszawy odpowiedzialna w mieście m.in. za obszar zdrowia.

W ramach programu „Wawa TUS-y” w miejskich przychodniach organizowane są zajęcia psychoedukacyjne treningu umiejętności społecznych, przygotowane dla dzieci i nastolatków, które doświadczają różnych trudności emocjonalnych i psychologicznych. TUS, czyli trening umiejętności społecznych to jedna z metod, które pomagają młodym ludziom radzić sobie w trudnych sytuacjach. Jest to również forma zajęć polecana dzieciom i młodzieży ze spektrum autyzmu i ADHD.

W projekcie „Wawa TUS-y” odbywają się zajęcia grupowe dla uczniów i uczennic szkół podstawowych z terenu Warszawy w miejskich poradniach zdrowia psychicznego:

• przy ul. Kochowskiego 4
• ul. Szlenkierów 10
• plac Czerwca 1976 nr 1
• ul. Szczęśliwicka 36
• ul. Styrska 44
• Błękitna 36.

Program otrzymał 100 tys. dofinansowania ze środków samorządu województwa mazowieckiego, łączny koszt projektu to ponad 150 tys. zł.

Dla uczniów i uczennic z warszawskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych organizowane są również warsztaty wzmacniające odporność psychiczną oraz radzenie sobie ze stresem. W ramach projektu profilaktyki zdrowia psychicznego młodych osób, przygotowano również warsztaty dla rodziców m.in. nt. zaburzeń lękowych i nastroju, spektrum autyzmu i ADHD. Kolejny pakiet zajęć warsztatowych został opracowany z myślą o kadrze nauczycielskiej i osobach pracujących na co dzień z dziećmi i młodzieżą.

Aby pomóc młodym osobom, który doświadczyły w swoim życiu kryzysu psychicznego przed nawrotami problemów, odbywają się również np. warsztaty socjoterapeutyczne dla dzieci i młodzieży oraz zajęcia dotyczące kryzysów psychicznych oraz trening kontroli złości dla dzieci.

W ramach projektu organizowane są również warsztaty dla rodziców i opiekunów, których dzieci zmagają się z kryzysami psychicznymi, mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub diagnozę (m.in. spektrum autyzmu ADHD). Realizowany jest również program dotyczący zapobiegania nawrotom kryzysów psychicznych wśród dzieci i młodzieży.

Co istotne, programy zostały przygotowana we współpracy ze specjalistami ze Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży, które działa przy Szpitalu Wolskim. Podkreślają oni, jak istotną rolę poza wzmacnianiem odporności psychicznej młodych osób, ma budowanie wielopoziomowego wsparcia, w tym rozwijanie bezpiecznych i przyjaznych relacji w szkole, tworzenie bliższych więzi z rodziną, wyposażanie kadry pedagogicznej w najnowszą wiedzę naukową.

*za pacjent.gov.pl