MRPiPS pracuje nad przepisami, które mają usprawnić proces orzekania o niepełnosprawności

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano w poniedziałek projekt nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jego celem jest m.in. usprawnienie pracy zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności.

 

Regulacja zakłada skrócenie okresu przechowywania akt postępowań orzeczniczych, w tym danych osobowych przetwarzanych przez zespoły orzekające o niepełnosprawności z 50 lat do 20 lat. Po tym okresie - jak czytamy - dokumentacja powinna zostać przekazana do archiwum państwowego.

 

Projekt zakłada także wyłączenie reguł Prawa zamówień publicznych przy powoływaniu specjalistów do zespołów orzeczniczych. W rządowej informacji wskazano, że obowiązujące przepisy nakazujące stosowanie Prawa zamówień publicznych znacznie utrudniają zatrudnianie specjalistów (np. lekarzy, psychologów, fizjoterapeutów) i wydłużają całą procedurę związaną z wydawaniem orzeczeń.

W projekcie doprecyzowano dotychczasowe zasady postępowania orzeczniczego m.in. w zakresie terminów na rozpatrzenie sprawy w I i II instancji. Wprowadzano maksymalny 3-miesięczny termin na rozpatrywanie wniosku składanego przez osobę zainteresowaną w I instancji oraz maksymalny 2-miesięczny termin na rozpatrzenie odwołania w II instancji.

 

Ponadto projekt rozszerza na 2025 r. możliwość ustalania poziomu potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku. W obowiązujących przepisach taka możliwość została określona jedynie na 2024 r. Zmiana ma umożliwić uzyskanie świadczenia wspierającego za okres od dnia złożenia wniosku, a nie od momentu wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.

 

W projekcie zrezygnowano z przepisu, który przewiduje zachowanie ważności dotychczasowej decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do czasu wydania kolejnej ostatecznej decyzji w tej sprawie, jednak nie dłużej niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność (pod warunkiem złożenia wniosku o wydanie kolejnej decyzji).

 

- Wprowadzona regulacja jest niewykonalna z uwagi na niedostosowanie systemów informatycznych – czytamy w rządowej informacji. Zapowiedziano, że zmiana może być wprowadzona w kolejnej nowelizacji.

Projekt ustawy przewiduje także przedłużenie ważności karty parkingowej w związku z wydłużonym zachowaniem ważności dotychczasowych orzeczeń. Przepis ten jednak będzie miał zastosowanie dopiero po uruchomieniu centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych, która umożliwi weryfikację (np. przez straż miejską, policję) ważności orzeczeń przez posiadaczy kart parkingowych.

 

Regulacja porządkuje też zagadnienie związane z posiadaniem przez osoby niepełnosprawne kilku różnych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z projektem w przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności uwzględniającego zmianę stanu zdrowia powiatowy zespół powinien uchylać poprzednio wydane orzeczenie.

 

Projekt rozszerza też miejsca, w których możliwy jest wstęp osobie niepełnosprawnej z psem asystującym. Dodano miejsca "zamieszkania zbiorowego", czyli m.in. pensjonaty i ośrodki wypoczynkowe. Obecne brzmienie przepisów ustawy o rehabilitacji obejmuje obiekty użyteczności publicznej, jednak definicja ta nie zawiera np. pensjonatów i ośrodków wypoczynkowych. Tym samym psy asystujące formalnie nie mają prawa wstępu do pensjonatów i domów wypoczynkowych np. na turnusach rehabilitacyjnych.

 

Osobą odpowiedzialną za opracowanie projektu jest wiceminister rodziny, pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

 

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to IV kwartał 2024 r.