Self-adwokaci walczą o swoją godność

Idea selfadwokatury, jako sposobu na aktywizację i wspieranie godności osób z niepełnosprawnością intelektualną, rozwija się. Taki wniosek płynie z konferencji zorganizowanej przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym.

Selfadwokatura to nic innego jak samodzielne walczenie o swoje prawa. W ramach tzw. platform self-adwokatów osoby niepełnosprawne intelektualnie spotykają się ze sobą, rozmawiają, a następnie reprezentują swoje wspólne interesy na zewnątrz. Próbują samodzielnie dbać o swoje potrzeby, sprawdzać się w różnych rolach społecznych, podejmować pracę i wpływać na instytucje społeczne. Idea ta rozwija się w Polsce od ponad roku.

Podczas konferencji sami self-adwokaci opowiedzieli o swoich dokonaniach i walce o godność. Wszyscy zwracali uwagę przede wszystkim na konieczność uświadamiania pełnosprawnym osobom, że ludzie niepełnosprawni intelektualnie zasługują na równe traktowanie.
– Najważniejsze jest to, aby być otwartym i bardzo dużo rozmawiać z pełnosprawnymi. Wtedy wreszcie nas zrozumieją – wyjaśniał Krzysztof Wiśniewski, self-adwokat z Tomaszowa Lubelskiego.

Self-adwokaci przeszli w ciągu ostatniego roku szereg szkoleń, które pozwoliły im zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne do samodzielnej walki o swoje prawa.

- Walka o samodzielność osób niepełnosprawnych intelektualnie jest naszym najważniejszym celem – podkreślała honorowa Prezes Stowarzyszenia, Krystyna Mrugalska.

Jednak aby ta walka mogła być skuteczna, potrzebna jest pomoc państwa, zwłaszcza w zakresie przepisów regulujących ubezwłasnowolnienie.
- Dopiero od niedawna my, prawnicy, zaczęliśmy sobie uświadamiać, że godność ludzka jest pojęciem prawnym. Pierwszym polskim przepisem w którym pojawiła się zasada godności ludzkiej jest uchwalona w 1997 roku Konstytucja – wyjaśniał prezes Trybunału Konstytucyjnego, Jerzy Stępień.

W ubiegłym roku Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie, w myśl którego osoba wcześniej ubezwłasnowolniona ma prawo sama ubiegać się o przywrócenie jej pełni praw.

- Ta zmiana to wielki sukces. W przyszłości chcemy walczyć jeszcze o zmianę przepisu, wymuszającego ubezwłasnowolnianie osób, które mają się stać pensjonariuszami domów pomocy społecznej. Bardzo ważna jest też walka o program mieszkań chronionych, który pozwoliłby osobom niepełnosprawnym intelektualnie prowadzić bardziej samodzielne i satysfakcjonujące życie – podkreśliła Prezes Mrugalska.

Fot. Filip Miłuński