Ustawa o rencie wdowiej podpisana. Wiemy, co zakłada

Wdowy i wdowcy będą mogli pobierać swoją emeryturę i rentę rodzinną po zmarłym małżonku – zakłada podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Drugie świadczenie będzie wypłacane od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15 proc., a od 1 stycznia 2027 r. w wysokości 25 proc. – zakłada nowelizacja.

Uprawnieni do renty wdowiej mają być wdowy i wdowcy, którzy byli we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka i osiągnęli powszechny wiek emerytalny. Kolejnym warunkiem jest, aby śmierć małżonka nie nastąpiła wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Limit sumy obu świadczeń ustalono na trzykrotność minimalnej emerytury.

Renta wdowia z myślą o poprawie sytuacji finansowej osób starszych

- Celem przedmiotowej nowelizacji jest wprowadzenie w systemie powszechnym, rolniczym oraz mundurowym nowych reguł zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych wskazanych w ustawie świadczeń emerytalno-rentowych. W przypadku zbiegu prawa do wskazanych świadczeń z rentą rodzinną, jedno - wybrane świadczenie - będzie wypłacane w całości, a drugie w wysokości 25%" – podała Kancelaria Prezydenta

Nowelizacja ma poprawić sytuację ekonomiczną osoby starszej po śmierci małżonka. Obecnie w razie zbiegu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych można pobierać tylko jedno z nich. Oznacza to, że wdowcy mogą zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.

Kto będzie uprawniony do pobierania renty wdowiej?

Osoba uprawniona ma prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na "nowych" zasadach w przypadku:

- osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

- pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;

- nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Założenia projektu obywatelskiego w sprawie renty wdowiej

Pierwotnie projekt obywatelski zakładał, że wdowcy mogliby zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub – jeśli taki wariant byłby korzystniejszy – pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 proc. swojego świadczenia. Autorzy projektu obywatelskiego chcieli też, aby kwota pobieranych świadczeń nie była wyższa niż trzykrotność wartości przeciętnej emerytury w Polsce.

Zobowiązania ZUS-u w procesie przyznawania renty wdowiej

Ustawa przewiduje, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie odpowiedzialny za prowadzenie i udostępnienie właściwym organom emerytalno-rentowym systemu teleinformatycznego służącego do wymiany danych pomiędzy tymi organami w zakresie niezbędnym do ustalania prawa i wysokości oraz wypłaty świadczeń obsługiwanych przez te organy, rozliczeń z tytułu tych świadczeń pomiędzy tymi organami oraz do ustalenia zbiegu świadczeń, o których mowa w uchwalonej ustawie.

Osoby, które spełniają warunki do wypłaty świadczeń na zasadach określonych w ustawie, mogą składać wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń, od dnia 1 stycznia 2025 r.

Pod projektem obywatelskim podpisało się ponad 200 tys. osób.