Bezpieczeństwo Dzieci na Pierwszym Miejscu: Tydzień Standardów Ochrony Dzieci

Zgodnie z Ustawą o ochronie małoletnich od 15 lutego 2024 roku każda instytucja pracująca z dziećmi ma obowiązek posiadać Standardy Ochrony Małoletnich. Celem wprowadzenia tych zasad jest przeciwdziałanie krzywdzeniu dzieci i wzmacnianie placówek w dążeniu do zapewnienia im bezpieczeństwa. Kluczowe jest dostosowanie standardów do specyfiki podmiotów oraz potrzeb opiekunów i dzieci, żeby stały się realnym narzędziem wsparcia. W ramach Tygodnia Standardów Ochrony Dzieci, w dniach 8-12 kwietnia, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS) przygotowała debaty i webinary skierowane zarówno do młodych ludzi, rodziców jak i opiekunów, które mają na celu budowanie świadomości, czym są standardy i jak realnie zmieniają otoczenie dzieci na bezpieczniejsze.

Prawie codziennie w przestrzeni medialnej dowiadujemy się o przypadkach krzywdzenia dzieci, zarówno w ich rodzinach, jak i instytucjach związanych z opieką nad małoletnimi. Jak się okazuję, często brakuje działań zapobiegawczych, dzięki czemu można byłoby uniknąć eskalacji przemocy. Wyniki badań przeprowadzonych w 2023 r. na ogólnopolskiej grupie nastolatków w wieku 11–17 lat przez FDDS są wstrząsające. Wyniki wskazują, że aż 79% dzieci i młodzieży doświadczyło w swoim życiu choć raz przemocy lub zaniedbania. Odpowiedzią na to wyzwanie są standardy ochrony małoletnich, które mają na celu ochronę dzieci przed przemocą poprzez działanie prewencyjne. Wprowadzenie standardów rozszerza odpowiedzialność za dobro dzieci, angażując już nie tylko państwowe i samorządowe podmioty, ale również całe społeczeństwo w budowanie bezpieczniejszego świata dla dzieci.

- Jako Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, jesteśmy głęboko przekonani, że dla każdej instytucji kierującej działania do dzieci nadrzędną wartością jest dobro najmłodszych. Co oznacza, że wprowadzenie Standardów Ochrony Małoletnich oraz wszystkich związanych z nimi obowiązków staje się dla nich naturalnym i oczywistym krokiem. Standardy powinny być zbiorem zasad dopasowanym do specyfiki danej placówki, tak aby zapewniały dzieciom bezpieczeństwo, a opiekunom dostarczyły konkretnych i realnych narzędzi oraz poczucia sprawczości. Wierzymy, że konsekwentne wdrażanie standardów daje szansę na uniknięcie krzywdy wielu dzieci, a gdy dojdzie do sytuacji przemocy, pozwala jak najwcześniej ją zatrzymać. – powiedziała Marta Skierkowska, wice-prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Standardy Ochrony Małoletnich

Zgodnie z Ustawa o ochronie małoletnich (tzw. Ustawą Kamilkową) organy zarządzające placówkami związanymi z dziećmi zobowiązane są do wdrożenia dokumentu zawierającego standardy ochrony małoletnich. Przepisy powinny być dopasowane do charakteru i rodzaju podmiotu i prowadzonej działalności. Obowiązek ten dotyczy placówek medycznych, edukacyjnych, oświatowych, sportowych, prowadzających działalność rekreacyjną, miejsc zbiorowego zakwaterowania oraz placówek związanych z rozwojem zainteresowań dzieci. Wprowadzenie standardów wymaga ustalenia procedur wewnętrznych, które obejmują m.in. edukację personelu w umiejętnym rozpoznawaniu symptomów krzywdzenia dzieci, interwencję w przypadku stwierdzenia krzywdzenia dziecka (zarówno ze strony pracownika instytucji, rodziny dziecka, jak i przemocy rówieśniczej), promowanie tych procedur oraz opracowanie kodeksu bezpiecznych relacji personel-dziecko i dziecko-dziecko.

Uwzględnienie głosu dzieci

Inicjatorom Standardów Ochrony Małoletnich zależy na tym, aby wprowadzana Polityka Ochrony Małoletnich była w organizacjach "dokumentem żywym", co oznacza, powołanie koordynatora standardów w danej instytucji, uwzględnienie głosu samych dzieci podczas tworzenia dokumentu oraz szeroką dostępność dla wszystkich grup, w tym pracowników, ale także rodziców. Opisane procedury powinny podlegać monitorowaniu działań i ewentualnej zmianie. Standardy obejmują zarówno działania profilaktyczne, jak i interwencyjne.

- W tym tygodniu chcemy edukować i pokazywać, czym są standardy ochrony dzieci i dlaczego są one tak istotne dla nas wszystkich. Uważamy, że obowiązkiem nas, dorosłych i odpowiedzialnością moralną jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom w różnych instytucjach, niezależnie od ich charakteru. Zachęcamy także samych rodziców o dopytywanie się o standardy w placówkach, do których codziennie wysyłamy nasze dzieci. - przekonuje Agata Sotomska, koordynatorka programu Standardy Ochrony Dzieci w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Materiały edukacyjne

W ramach tego wyjątkowego tygodnia Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę przygotowała szereg webinarów, aby dogłębnie pokazać opinii publicznej, czym w praktyce są standardy i czemu mają służyć. Eksperci FDDS będą debatować na temat narzędzi zwiększających bezpieczeństwo dzieci.  Fundacja zwraca także uwagę na partycypację dzieci w dyskursie społecznym na temat bezpieczeństwa i przeciwdziałania przemocy. 

Fundacja zaprasza wszystkich rodziców i osoby prowadzące instytucje zobowiązane wprowadzeniem procedur na stronę standardy.fdds.pl. Na stronie internetowej można znaleźć narzędzia w postaci podręczników, webinarów oraz podcastów.

Materiały edukacyjne są bezpłatne.