Jak rodzi się dostępność w Polskich gabinetach ginekologicznych?

W Centrum Kreatywności Targowa w Warszawie, 21 września 2023 r. odbyła się II edycja Konferencji „Dostępna Ginekologia”. W tym roku o organizatorzy postanowili nadać jej charakter naukowy oraz hasło „Jak rodzi się dostępność?”. Podczas wydarzenia poruszono tematy związane z dostępnością usług ginekologiczno – położniczych dla kobiet z różnymi niepełnosprawnościami i neuroróżnorodnością.

Dostępna ginekologia - słowem wprowadzenia

Organizatorem wydarzenia była Fundacja Kulawa Warszawa, która jest twórczynią projektu Dostępna Ginekologia. W wydarzeniu uczestniczyli eksperci systemu ochrony zdrowia, badacze i badaczki społeczni, aktywiści oraz osoby, które z usług ginekologiczno-położniczych korzystają.

Partnerami Konferencji byli: firma Gedeon Richter Polska, Samorząd Województwa Mazowieckiego, Fundacja Centrum Edukacji Niewidzialna i studio fotograficzne Dom Pandy.

Matronat honorowy nad konferencją objęło Stowarzyszenie Dobre Doule oraz Warszawska Rada Kobiet, natomiast patronatem honorowym Konferencję objęli Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Marszałek Województwa Mazowieckiego. Patronami medialnymi wydarzenia byli: portal Medycyna Praktyczna, niepelnosprawni.pl oraz magazyn Integracja. Dostępność wydarzenia została dofinansowana w ramach minigrantu Funduszu Feministycznego „Femfund”.

W Konferencji gościnnie udział wzięli wiceprezydent m.st. Warszawy Aldona Machnowska-Góra, doradczyni prezydenta RP Paulina Malinowska-Kowalczyk, pełnomocniczka prezydenta Warszawy ds. dostępności Donata Kończyk oraz przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia.

Harmonogram konferencji

Konferencja składała się z trzech sesji: społecznej, ginekologicznej oraz położniczej. Każda z nich zakończona była możliwością zadawania pytań, a całość wydarzenia podsumował panel dyskusyjny, w którym udział wzięły przedstawicielki badaczy, pacjentek oraz personelu medycznego.

Wydarzenie otworzyła Izabela Sopalska – Rybak, prezeska Fundacji Kulawa Warszawa. Wykład wprowadzający przeprowadziła Wiktoria Boryca, studentka APS, badaczka społeczna i młodsza specjalistka w Fundacji Kulawa Warszawa. Pani Wiktoria próbowała odpowiedzieć na pytanie: Jak dostępność rodzi się w Polsce? w oparciu o statystyki największej wyszukiwarki dostępnych gabinetów ginekologicznych w Polsce, dostepnaginekologia.pl. Następnie krótką przemowę wygłosił Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Paweł Wdówik. Podczas wystąpienia Pan Minister podkreślił wpływ działań Fundacji Kulawa Warszawa, w tym kampanii „Chemy równoWagi”, na powstanie modułu D programu Dostępna Przestrzeń Publiczna, umożliwiającego dofinansowanie zakupu wyposażenia placówek medycznych.

Jako pierwszej w sesji społecznej, głosu udzielono dr n. ekon. Joannie Soworce – Wojniak, która dokonała prezentacji zagadnień związanych z potrzebami i oczekiwaniami kobiet po urazie rdzenia kręgowego względem systemu opieki zdrowotnej. Prelegentka przedstawiła zarówno zagadnienia medyczne, jak i własne doświadczenia, w których różne elementy obiektywne i subiektywne wpływały na ocenę stanu dostępności podczas opieki ginekologiczno-położniczej. Kolejna Prelegentka, Julia Borkowska z Fundacji Federa, w bardzo ciekawym wykładzie, przedstawiła zarówno parametry dostępu do opieki ginekologicznej z uwzględnieniem wykluczenia lokalizacyjnego, jak i aspekty relacyjne między personelem medycznym, a osobą pacjencką, wpływające na poczucie sprawczości i decyzje pacjentek związane z profilaktyką zdrowotną.

Panel społeczny zakończył się wystąpieniem mgr inż. arch. Katarzyny Cimoch na temat parametrów dostępności gabinetów ginekologicznych zawartych w ankiecie projektu Dostępna Ginekologia.

Sesję ginekologiczną rozpoczęła dr Barbara Mazurkiewicz z referatem na temat „ Ginekolog – przyjaciel czy wróg”, podczas którego Prelegentka odniosła się do wystąpienia poprzedniczek i podkreśliła narzędzia i zasoby, jakimi dysponują pacjentki, aby zwiększyć sprawczości w relacji z pracownikami systemu ochrony zdrowia. Prelegentka zwróciła także uwagę na brak decyzyjności lekarza przy dysponowaniu środkami finansowymi oraz czasem przeznaczonym na pacjenta zgodnie z kontraktami z NFZ.

Następnie głosu udzielono Pani Annie Banach – Zdziarskiej specjalistce z PFRON – u, która przedstawiła założenia Programu „Dostępna Przestrzeni Publiczna”, a także poinformowała o możliwości zdobycia środków na realizowanie różnych aspektów dostępności, przy wsparciu programów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wystąpienie skomentował pan Michał Mazur, przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia, wskazując również na dodatkowe możliwości korzystania z programu Dostępność Plus dla Zdrowia, realizowanego przez Ministerstwo. Informacje o różnorodnych formach dofinansowania spotkały się z olbrzymim zainteresowaniem publiczności.

Po przerwie lunchowej Renata Orłowska, znana jako „ Zaniczka”, w bardzo osobistym i budzącym emocje wykładzie, opowiedziała o traumatycznych doświadczeniach kobiet z niepełnosprawnościami w gabinetach ginekologicznych, ich wpływie na zdrowie kobiet oraz o tym, jak na ich potrzeby odpowiedziała firma Gedeon Richter Polska organizując cykliczne kampanie „W Kobiecym Interesie”.

Sesję III położniczą otworzyła Izabela Sopalska – Rybak, która opowiedziała o opiece położniczej i prowadzeniu ciąży z perspektywy własnej, jako kobiety z nsp ruchu . Wystąpienie zakończyła także opisem wpływu tych doświadczeń na działania Fundacji Kulawa Warszawa, w tym kampanię „Chcemy równowagi” i plany Fundacji na przyszłość. Panel zakończył się wystąpieniem Katarzyny Cimoch, na temat wpływu trudności z rozpoznawaniem informacji płynących z ciała u kobiety w spektrum oraz ich wpływu na ocenę przebiegu porodu. W prezentacji opisała ona studium przypadku porodu zwiększonego ryzyka u kobiety w spektrum oraz na jego podstawie omówiła sposoby wsparcia i przygotowanie pacjentek neuroróżnorodnych do porodu.

Podsumowaniem wydarzenia była debata prowadzona przez Małgorzatę Szumowska, w której udział w wzięły: Wiktoria Boryca, Renata Orłowska oraz Małgorzata Ochal. Po żarliwej dyskusji i pytaniach do panelistek dokonano podsumowania i zakończono konferencję.

Podczas Konferencji nie tylko mówiono o dostępności, lecz również pokazano dobre przykłady dbania o indywidualne potrzeby różnych uczestników. Całość przestrzeni była oznakowana, na ekranie w holu widniał plan rozkładu pomieszczeń, a uczestnikom wsparcia udzielali wolontariusze. W czasie wydarzenia możliwe było skorzystanie z przewijalni dla dorosłych i dziec, pokoju wyciszenia oraz kącika zabaw. Wydarzenie tłumaczone było na Polski Język Migowy, przez Marlenę Florczyk i Annę Borycką z Fundacji Kultury Bez Barier. W rejestracji oraz na sali dostępne były pętle indukcyjne. Na uczestników czekały przekąski i lunch w wersji tradycyjnej oraz wegańskiej.