RPO: Osoby z niepełnosprawnością mogą stracić świadczenia

Konsekwencją projektu nowelizacji przepisów o przeciwdziałaniu przemocy , nad którym pracuje obecnie Sejm, byłaby konieczność składania przez osoby z niepełnosprawnościami nowych wniosków o orzeczenia o niepełnosprawności. Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk interweniuje w tej sprawie u przewodniczących senackich komisji: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji; Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Ustawodawczej.

Zgodnie z art. 15 h specustawy kowidowej z 2 marca 2020 r. orzeczenie o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności - którego ważność upłynęła w terminie do 90 dni przed dniem wejścia w życie ustawy pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia albo upływa w terminie od dnia wejścia w życie ustawy - zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.Ogłoszony od 16 maja 2022 r. do odwołania stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 nadal obowiązuje.

Orzeczenia stracą ważność

Tymczasem w trakcie prac sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny nad projektem nowelizacji przepisów o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wprowadzono art. 13, który z dniem 1 czerwca 2023 r. uchyla art. 15h specustawy. W konsekwencji  osoby, których ważność orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności została przedłużona, będą musiały złożyć wnioski o wydanie nowego orzeczenia w celu zachowania prawa do ulg i uprawnień. Osoby, które ich nie złożą, stracą 1 czerwca 2023 r. prawo do świadczeń opiekuńczych, kart parkingowych oraz świadczeń na podstawie przepisów o pomocy społecznej.

Jak wskazuje Biuro Rzecznika, do czasu uzyskania nowego orzeczenia - co wiążę się z koniecznością przygotowania dokumentacji medycznej i oczekiwania na termin posiedzenia zespołu orzekającego o niepełnosprawności – osoby te zostaną pozbawione pomocy, co dramatycznie wpłynie na pogorszenie ich sytuacji życiowej.

Dlatego też Rzecznik Praw Obywatelskich prosi zatem przewodniczących komisji Senatu o przeanalizowanie tych uwag w aspekcie możliwości ich uwzględnienia w trakcie prac połączonych Komisji nad ustawą o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw.