Wiceminister Socha: pracujemy nad kolejną nowelizacją ustawy o pieczy zastępczej

1 lutego wchodzi w życie nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która zakłada m.in. wzrost wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka, przepisy służące rozwojowi rodzinnych form pieczy zastępczej, czy poprawę organizacji procedur adopcyjnych.

Nowelizacja ustawy

Wiceminister Barbara Socha poinformowała PAP, że to nie koniec zmian w obszarze pieczy zastępczej. Resort przygotowuje kolejną nowelizację ustawy.

- Przed nami jeszcze dwa obszary związane z pieczą zastępczą, nad którymi obecnie pracujemy – przekazała wiceszefowa MRiPS.

- Projekt kolejnej nowelizacji ustawy o pieczy zastępczej będzie dotyczył asystentów rodziny, czyli obszaru profilaktycznego, który ma zapobiec temu, żeby dzieci w ogóle trafiały do pieczy –powiedziała Socha.

Rola asystenta rodziny

Rolą asystenta rodziny jest wspieranie rodzin, które z różnych powodów nie są w stanie samodzielnie i prawidłowo opiekować się własnymi dziećmi i je wychowywać. Asystenci wspierają rodziny w prowadzeniu gospodarstwa domowego, mogą też pomóc np. w poszukiwaniu pracy, w załatwieniu spraw w urzędzie czy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych.

Wiceminister zapowiedziała, że resort chce się także pochylić nad sytuacją dzieci z niepełnosprawnościami.

Jak wyjaśniła, chodzi m.in. o uregulowanie sytuacji dzieci, które kończą okres przebywania w pieczy zastępczej i trafiają do domów pomocy społecznej. "Rozszerzymy samorządom możliwość zaopiekowania się tymi osobami w rodzinnych formach pieczy. Chcemy się też przyjrzeć standardom w placówkach terapeutycznych, w których przebywają dzieci z niepełnosprawnościami" - podkreśliła.

Piecza zastępcza 

Zdaniem wiceminister Sochy nowe przepisy spełnią wszystkie postulaty środowisk związanych z pieczą zastępczą. "Projekt jest już gotowy i niedługo będzie wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu" - poinformowała wiceszefowa resortu. Wyraziła nadzieję, że uda się go przeprocedować jeszcze w tej kadencji parlamentu.

Według danych MRiPS w 2021 r. w pieczy zastępczej umieszczonych było 72 941 dzieci. 56 656 dzieci przebywało w pieczy rodzinnej, a 16 285 dzieci w pieczy instytucjonalnej.

Do pieczy zastępczej trafiają dzieci, których rodzice nie są w stanie należycie wypełniać swoich obowiązków. Celem pieczy zastępczej jest zapewnienie dziecku czasowej opieki i wychowania. Powinno tam przebywać, dopóki nie będzie możliwości jego powrotu do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie adopcyjnej (w 2021 r. przysposobiono 2710 dzieci - według danych MRiPS).

Formy pieczy zastępczej

Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: rodzina zastępcza - spokrewniona, niezawodowa lub zawodowa; rodzinny dom dziecka.

Rodzina zastępcza spokrewniona to taka, która jest tworzona przez rodzeństwo dziecka lub wstępnych dziecka (dziadków, pradziadków).

Zawodowe rodziny zastępcze to rodziny, które z tytułu wykonywanej pracy otrzymują wynagrodzenie. W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej, co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów, np. wynagrodzenie za pracę, emeryturę.

W rodzinach zawodowych i niezawodowych może przebywać nie więcej, niż troje dzieci, wyjątek stanowi konieczność umieszczenia w rodzinie rodzeństwa. Więcej dzieci może przebywać w rodzinnych domach dziecka - nie więcej, niż ośmioro dzieci (chyba, że istnieje konieczność umieszczenia rodzeństwa).

Rodziny zawodowe mogą m.in. pełnić funkcję pogotowia rodzinnego lub być rodziną specjalistyczną dla dziecka o szczególnych potrzebach.

Instytucjonalne formy opieki zastępczej to placówki takie jak domy dziecka, placówki typu socjalizacyjnego, interwencyjnego, specjalistyczno-terapeutycznego.