Jak u „Dziadka” Lisieckiego zadbano o dostepność budynków i przestrzeni?

20.03.2022

Autor: aut. i fot. Mateusz Różański
Źródło: Integracja 1/2022

drewniany dom z białymi okiennicami, przy którym obniżono poziom i zrobiono poniżej domu pomieszczenie ze szklanymi oknami. Do domu i pomieszczenia niżej prowadzą podjazdy

Wszystko zaczęło się w latach 30. XX w. od pięknej wizji warszawskich społeczników. Ich dzieło trwa i służy mieszkającym w stolicy dzieciom. Budynek przy ul. Środkowej 9 może dziś jeszcze lepiej odpowiadać na ich potrzeby, zwłaszcza dzieci z ograniczoną możliwością poruszania się.

Placówka przy ul. Środkowej 9 na stałe wpisana jest w historię i krajobraz Warszawy. Właśnie tutaj w 1933 r. otwarto pierwsze samodzielne Ognisko Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy, którego współzałożycielem był charyzmatyczny pedagog Kazimierz Lisiecki.

Towarzystwo powstało w listopadzie 1928 r., z inicjatywy grona społeczników. Jego celem od początku było roztoczenie opieki nad młodzieżą i dziećmi ulicy, w szczególności nad sprzedawcami i roznosicielami gazet. Organizacja działała głównie przez tzw. Ogniska. Pierwsze z nich powstało w udostępnionych lokalach przy ul. Hipotecznej i Senatorskiej. Po kilku latach dołączyło do nich Ognisko funkcjonujące do dziś na warszawskiej Pradze.

Historyczna placówka

W niewielkim drewnianym budynku swój azyl znaleźli chłopcy pracujący na ulicach Warszawy – często bezdomni i pozbawieni opieki. Dla nich Kazimierz Lisiecki stworzył oryginalny, nowatorski system pedagogiczny, oparty na zasadzie podmiotowości dziecka. Plac za domem służył jako miejsce zabaw na świeżym powietrzu. Ta placówka przygotowana przez Kazimierza Lisieckiego, serdecznie nazywanego przez podopiecznych „Dziadkiem”, stała się ważnym punktem na mapie Warszawy i wzorem tego, jak walczono wówczas z wykluczeniem społecznym. W Ognisku schronienie i pomoc otrzymywało w latach 30. nawet 160–170 dzieci, na początku tylko chłopców. Natomiast w hoteliku na poddaszu ciepły kąt znalazło kilkadziesięcioro dzieci.

Dziś praska placówka jest częścią sieci Ognisk działających w ramach Centrum Wspierania Rodzin „Rodzinna Warszawa”. Celem Zespołu Ognisk Wychowawczych jest zajmowanie się dziećmi i młodzieżą z rodzin potrzebujących pomocy ze względu na trudną sytuację życiową. Ogniska wspierają ich w rozwiązywaniu problemów i przygotowują do świadomego funkcjonowania w społeczeństwie.

Na murze malunek twarzy Kazimierza Lisieckiego wraz z jego cytatem: Dzieciom trzeba dać to, co się im należy, a będą dobre

Tradycja i nowoczesność

- Ognisko Praga przy ul. Środkowej 9 w Warszawie, mieszczące się w zabytkowym drewnianym budynku, przeszło w latach 2017–2021 gruntowny remont ze względu na zły stan techniczny. Przeprowadzono go z wielką starannością i dbałością o szczegóły. Obecnie organizowane są tu zajęcia socjoterapeutyczne, psychoedukacyjne, plastyczne, muzyczne, teatralne oraz komputerowe dla dzieci i ich rodzin – tłumaczy Katarzyna Boszko, starszy instruktor ds. kulturalno-oświatowych z Działu Komunikacji i Projektów w Centrum Wspierania Rodzin „Rodzinna Warszawa”.

Jak informował Urząd Miasta, dzięki staraniom Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków podczas remontu udało się zachować elementy oryginalnej więźby dachowej i je wyeksponować. Nowoczesne rozwiązania uczyniły zaś budynek bardziej przestronnym.

W trakcie remontu, który był sfinansowany ze środków Miasta Stołecznego Warszawy, starano się też spełnić wymogi dostępności architektonicznej dla osób ze szczególnymi potrzebami, w tym dzieci z niepełnoprawnością. Zdecydowano się na instalację specjalnej windy schodowej umieszczonej we wnętrzu budynku, co zapewnia komfortowe i bezpieczne warunki komunikacji między kondygnacjami.

- Po gruntownym remoncie i instalacji windy nasza placówka przy ul. Środkowej 9 wreszcie jest w pełni dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Staramy się prowadzić nasze działania tak, by odpowiadać na indywidualne potrzeby dzieci. Teraz będziemy mogli rozszerzyć ofertę i uwzględniać udział w zajęciach dzieci z niepełnosprawnością ruchową – podkreśla Monika Szyduk, starszy wychowawca, koordynator Centrum Wspierania Rodzin „Rodzinna Warszawa”.

Niewidoczna, a wygodna

Platformę dla osób z niepełnosprawnością w budynku przy ul. Środkowej 9 zainstalowała Global Lift Polska. To jedna z czołowych w kraju firm zajmujących się budową i instalowaniem wind i platform dla osób z niepełnosprawnością. Firma dzięki 22-letniemu doświadczeniu na rynku jest w stanie dobrać odpowiednie urządzenie do różnorodnych przestrzeni. Doboru właściwego urządzenia dokonał Jacek Sobolewski, konsultant techniczny firmy, który z jej szerokiej oferty przedstawił model odpowiadający potrzebom placówki. W zabytkowym budynku przy ul. Środkowej 9 trzeba było pogodzić potrzeby użytkowników i niepowtarzalny charakter miejsca. Dlatego zdecydowano się na instalację nowoczesnej windy schodowej wyłaniającej się z podłogi. Jest widoczna tylko wtedy, gdy się z niej korzysta.

Winda schodowa wyłaniająca się z podłogi

Jak zwraca uwagę Paulina Lech-Stelmach z biura promocji Global Lift Polska jest to optymalne rozwiązanie w budynkach prestiżowych, gdzie nie chce się postawić nieeleganckiej platformy zaburzającej przestrzeń.

- Naszej firmie chodzi przede wszystkim o likwidację barier i dlatego oferujemy urządzenia, które w miarę szybko są gotowe do użycia, a osoba z niepełnosprawnością nie musi nigdzie dzwonić ani tłumaczyć się, żeby rozłożono dla niej platformę. To urządzenie jest do tego idealne – podkreśla Magdalena Taras, Członek Zarządu.

Winda zainstalowana budynku przy ul. Środkowej 9 podnosi na wysokość 80 cm i wysuwa się do 1 metra. Tyle wystarczy, aby osoby poruszające się na wózkach mogły bez problemu wejść do budynku i z niego wyjść. Dzięki napędowi umieszczonemu w szafie sterowej winda może udźwignąć do 350 kg. Ten model idealnie sprawdza się w niewielkich budynkach, z których korzysta dużo osób. Winda jest bardzo wydajna, ułatwia funkcjonowanie placówki i przemieszczanie się osób z ograniczoną możliwością poruszania się, a przy tym nie zajmuje miejsca i nie zaburza przestrzeni budynku. Gdy nie jest używana, pozostaje niewidoczna, co jest szczególnie istotne w budynkach zabytkowych, w których oprócz wygody użytkowników ważna jest też opinia i zgoda konserwatora zabytków. Wyłaniająca się z podłogi winda schodowa jest rozwiązaniem optymalnym, jej instalacja nie wymaga nadmiernej ingerencji w konstrukcję budynku, a przy tym spełnia wszelkie wymogi techniczne.

Atrakcyjna jest również cena tego rozwiązania. Waha się (wraz z montażem) między 11 a 13 tys. euro netto (w wykonaniu wewnętrznym), a koszt w wersji z barierką wynosi 13 tys. euro netto.

Modernizacja placówki na warszawskiej Pradze to dowód na to, że nowoczesne rozwiązania zapewniające dostępność wszystkim użytkownikom mogą funkcjonować również w przestrzeniach zabytkowych, bez zmiany ich architektonicznego charakteru.