Światowy Dzień Świadomości Autyzmu - choroby współistniejące z autyzmem

2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, którego celem jest szerzenie wiedzy na jego temat oraz solidaryzowanie się z osobami dotkniętymi autyzmem i ich rodzinami. Przy okazji tej ważnej daty warto uwagę poświęcić chorobom współistniejącym z autyzmem lub chorób, które są przyczyną zachowań autystycznych. Zgodnie z obowiązującą linią w psychiatrii „autyzmu się nie leczy”, medycyna jednak zna wiele przypadków gdzie interwencja medyczna w takich przypadkach przynosi pacjentom autystycznym sporą poprawę jakości życia.

Czas zatrzymać ukryte cierpienie

Autyzm jest uznawany za jedno z najcięższych zaburzeń rozwojowych u dzieci. Liczba osób zdiagnozowanych z tego typu zaburzeniem zwiększa się w bardzo szybkim tempie.

Mimo, iż autyzm określany jest nie jako choroba, tylko jako zaburzenie, istnieje wiele medycznych czynników, które mogą wpływać na jego rozwój i na jego przebieg.

Właściwa identyfikacja i leczenie podłoża medycznego może doskonale uzupełniać rehabilitację i terapię, które są podstawą postępowania z dzieckiem autystycznym. Wspomniane przekonanie, iż autyzmu się nie leczy, bardzo często prowadzi do zaniedbań w udzielaniu pomocy medycznej dzieciom z autyzmem, gdyż łatwo przeoczyć symptomy chorobowe. Pamiętać zatem należy, że stwierdzenie iż „autyzm to nie choroba” nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem, iż każde dziecko autystyczne jest fizycznie zdrowe. Właściwa identyfikacja i leczenie podłoża medycznego może doskonale uzupełniać rehabilitację i terapie, które są podstawą postępowania z dzieckiem autystycznym.

- W 2011 roku Amerykańska Akademia Pediatrii wydała konsensus odnośnie diagnostyki i leczenia chorób przewodu pokarmowego u dzieci autystycznych, zwracając uwagę na niebezpieczny i powszechny fakt, iż dzieci autystyczne mają znacząco gorszy dostęp do diagnostyki i leczenia - znacząca ilość dzieci z autyzmem cierpi na zaburzenia żołądkowo-jelitowe, które są w tej grupie dużo częstsze niż w populacji zdrowej – mówi dr. n. med. Magdalena Cubała-Kucharska, specjalista medycyny integracyjnej.

Leczenie daje efekty

Do najczęstszych zaburzeń żołądkowo-jelitowych u autystów zaliczane są m.in. dysbioza jelitowa, nietolerancje pokarmowe, infekcje ogólnoustrojowe, niedobory odporności, choroby autoimmunologiczne, niedobory witaminowe i aminokwasowe, zaburzenia odżywiania – zwłaszcza jadłowstręt, wybiórczość żywieniowa oraz epilepsja.

Objawy gastroenterologiczne wg metaanaliz występują u dzieci z autyzmem nawet 4-krotonie częściej niż w ogólnej populacji. W tych przypadkach w których u dzieci z autyzmem współistnieją problemy żołądkowo-jelitowe (biegunki, zaparcia, cuchnące stolce, cuchnące wiatry, oraz inne objawy sugerujące zapalenie jelit jak np. nagłe napady nieuzasadnionej agresji lub przybieranie specjalnej postawy czyli tzw. posturing) należy również zdiagnozować a następnie przeleczyć jelito przeciwzapalnie i wyeliminować chorobotwórcze bakterie i grzyby. Warto również wprowadzić indywidualnie dobrane diety eliminacyjne. Jedną z „najmodniejszych” diet w autyzmie jest dieta bezglutenowa. Zawsze przed wprowadzeniem diety bezglutenowej należy wykluczyć, czy pacjent nie cierpi na ciężką, autoimmunologiczną chorobę ogólnoustrojową, jaką jest celiakia. Wprowadzenie diety bezglutenowej na własną rękę może tę diagnozę uniemożliwić.

- Choroby współistniejące z autyzmem - to choroby, które pogarszają stan dziecka dotkniętego autyzmem, choć ich związek przyczynowo-skutkowy z autyzmem jest jeszcze nie do końca poznany. Wiemy jednak, że ich leczenie może poprawić funkcjonowanie dziecka - na przykład, leczenie jelit może zmniejszyć dolegliwości brzuszne, przyczynić się do poprawy snu i koncentracji – dodaje dr. n. med. Magdalena Cubała-Kucharska.

W przypadku diagnozy chorób współistniejących z autyzmem lub chorób przebiegających pod maską autyzmu, za każdym razem interwencję medyczną powinny poprzedzać dokładne badania diagnostyczne. Badania laboratoryjne w autyzmie dobiera się na podstawie pogłębionego wywiadu i w uzasadnionych przypadkach. Są one niezbędne, by pomóc pacjentom w poprawie ich samopoczucia i funkcjonowania.