Brak wiedzy blokuje dostęp do rynku pracy

Pracodawcy chcą zatrudniać przede wszystkim osoby zdrowe. Fałszywie interpretują termin „niepełnosprawność”, a problemy osób niepełnosprawnych są im obce. Takie niewesołe wyniki przyniosły badania focusowe, przeprowadzone przez Grupę Trenerską Mentor dla organizatora kampanii społecznej „W pełni zaradni” – Grupy Eskadra.

Badania przeprowadzono w trzech grupach: osób niepełnosprawnych, pracodawców oraz społeczności lokalnych. Celem było określenie postaw wobec zatrudniania osób niepełnosprawnych. Jak wynika z badań, osoby zdrowe mają tendencję do generalizowania – wszystkie osoby niepełnosprawne pakowane są do jednego worka, niezależnie od rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Może to wynikać z braku lub sporadycznego z nimi kontaktu.

Badani pracodawcy mieli wiele argumentów przeciwko zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, m.in.: prawo do dłuższego urlopu, dłuższej przerwy w czasie pracy, częstsze absencje chorobowe czy trudności w kontaktach interpersonalnych. Swoje obawy pracodawcy argumentują troską o konkurencyjność własnych firm. Twierdzą, że mając do wyboru osobę niepełnosprawną i sprawną o zbliżonych kwalifikacjach, wybiorą tę drugą.

Z drugiej jednak strony ci pracodawcy, którzy zatrudniali już niepełnosprawnych, chwalili ich jako „bardzo dobrych, oddanych, zaangażowanych i lojalnych”. To ich zdaniem dobrzy fachowcy, wdzięczni pracownicy, którzy po przeszkoleniu nie uciekną za granicę. Pracodawcy przyznali, że nie mają wiedzy o ewentualnych korzyściach dla firmy płynących z zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Niespecjalnie mają też motywację do jej zdobywania.

Dużo więcej wiedzą o możliwościach zatrudnienia sami niepełnosprawni. Nie są jednak optymistami. Poruszają wątek dyskryminacji oraz fakt, że pracodawcy, instytucje i urzędy pracy nie dostrzegają, że osoby niepełnosprawne mają takie same prawa jak inni potencjalni pracownicy. Obawa przed brakiem tolerancji zmusza do zachowań nieetycznych. Zdarza się zatajanie swojej niepełnosprawności.

– Jak pokazują badania, problem w negatywnym postrzeganiu niepełnosprawności leży nadal po pierwsze w mentalności społeczeństwa, a po drugie wynika po prostu z niewiedzy. Szczególnie niepokojąca jest ocena osób niepełnosprawnych w oczach potencjalnych pracodawców. Tym bardziej trzeba ich edukować i przekonywać, że osoby niepełnosprawne mogą być równie dobrymi i zaangażowanymi pracownikami jak osoby zdrowe – podsumowała badania Henryka Bochniarz, Prezydent Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan.

***

Artykuł powstał w ramach projektu "Integracja - Praca. Wydawnicza kampania informacyjno-promocyjna"
współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich.