Raport „Time to Act” o barierach dostępu do sztuki dla artystów i odbiorców z niepełnosprawnościami

06.12.2021

Autor: Autorzy On the Move, fot. Tilo Stengel

Time_wydarzenie performatywne autorstwa Rosera Lópeza Espinosy, dwoje ludzi tworzy figurę z użyciem wózka

„Czas działać” („Time to Act") to raport zamówiony przez British Council w kontekście projektu Europe Beyond Access, współfinansowany przez program UE Kreatywna Europa. Obejmuje on 42 kraje i bada bariery, jakie napotykają osoby z niepełnosprawnością w dostępie do sztuki. Stara się odpowiedzieć na pytanie: jak brak wiedzy w sektorze kultury tworzy bariery dla artystów i odbiorców z niepełnosprawnością.

Autorami badania są eksperci należący do On the Move, Cultural Mobility Network. Ich raport jest przełomowy – dostarcza pierwszych ponadnarodowych dowodów na to, że brak wiedzy w głównym nurcie kultury jest kluczową barierą uniemożliwiającą artystom i przedstawicielom sztuki z niepełnosprawnością równy udział w kulturze europejskiej. Jego pełna wersja jest dostępna tutaj.

Jeden z głównych wniosków jest taki, że profesjonalistom z sektora kultury potrzebna jest lepsza wiedza o tym, jak pracować z artystami z niepełnosprawnością. Ponad połowa respondentów oceniła swoją wiedzę w tej kwestii jako słabą albo bardzo słabą. Około jedna z badanych osób na sześć w ostatnich dwóch latach nie widziała ani jednej produkcji autorstwa artysty albo artystki z niepełnosprawnością. Oczywiste jest, że jest to znaczna przeszkoda we wspieraniu i kuratorowaniu większej ilości prac autorstwa artystów i artystek z niepełnosprawnościami.

Jednocześnie raport wykazał, że zwiększyło się zaangażowanie instytucji na rzecz lepszego dostępu dla odbiorców sztuki z niepełnosprawnościami. Tylko 39% badanych nie ma wiedzy o dostępności programów artystycznych dla takiej publiczności. Różnie jednak bywa z realizacją takiego dostępu, zwłaszcza jeśli chodzi o wydarzenia online. Tylko 19% wydarzeń artystycznych badanych w raporcie oferowało dostępną stronę internetową, a tylko 12% dostępny proces rezerwacji. Badanie wykazało również, że mimo iż największe organizacje artystyczne podkreślają swoją otwartość i umiejętność rozpoznawania potrzeb związanych z dostępnością, sami artyści z niepełnosprawnościami mają często poczucie, że ich potrzeby nie są dobrze rozumiane.

W raporcie znajdują się też dokładniejsze informacje i dane liczbowe, na przykład:

Ile europejskich festiwali aktywnie poszukuje dzieł stworzonych przez artystów z niepełnosprawnością?
Jakiego typu bariery utrudniają dostęp do głównych instytucji kultury?
Kto według europejskich menedżerów kultury powinien udzielać wskazówek i wsparcia w kwestii zwiększania dostępności dla profesjonalistów z niepełnosprawnością działających w obszarze kultury i sztuki?

Głównymi partnerami projektu są: British Council, Holland Dance Festival (Holandia), Kampnagel (Niemcy), Onassis Stegi (Grecja), Oriente Occidente (Włochy), Per.Art (Serbia) oraz Skånes Dansteater (Szwecja).

Współautorami raportu są: