Przestrzeń dla wszystkich. Politechnika Warszawska będzie promować i rozwijać projektowanie uniwersalne

Projektowanie uniwersalne to nie tworzenie rozwiązań dla konkretnych grup – na przykład osób z niepełnosprawnością i seniorów, ale takich rozwiązań, które służyć będą jednakowo wszystkim. Promocji tej idei wśród obecnych i przyszłych inżynierów i naukowców służyć ma powołane do życia w tym roku Centrum Projektowania Uniwersalnego Politechniki Warszawskiej.

- Jest to instytucja, która ma nie tylko poprawić Politechnikę i zmienić świadomość wykładowców i studentów, ale też zmieniać na lepsze życie osób z niepełnosprawnościami. I chodzi tu nie tylko o dostępność architektoniczną, ale też dostępność produktów, usług – mówiła podczas uroczystego otwarcia prof. Krystyna Solarek z Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. – Chcemy kreować innowacje - rozwiązania, które inżynierowie z Politechniki mogą tworzyć, by poprawić jakość życia – podkreśliła.

Centrum ma łączyć pracę specjalistów wszystkich dziedzin wykładanych na Politechnice – informatyków, elektroników, architektów.

- Eksperci różnych dziedzin mogą wspólnie opracowywać rozwiązania, służące tworzeniu modelowego środowiska zamieszkania np. domu jednorodzinnego. To wymaga współpracy specjalistów różnych dziedzin. Zwłaszcza jeśli przeniesiemy to na skalę miasta – zaznacza prof. Solarek.

Kataloński przykład

Jednym z uczestników konferencji inaugurującej działanie Centrum był Francesc Aragall z Fundacji Design For All.

- Różni ludzie mają różne możliwości i różne potrzeby. Ale w projektowaniu uniwersalnym nie chodzi o to, że osoby niewidome potrzebują takich rozwiązań, a głusi innych, a osoby na wózkach jeszcze innych. Każdy człowiek jest unikatowy. Dlatego optymalne rozwiązania to takie, które uwzględniają potrzeby wszystkich, ale też każdego z osobna – mówił gość z Katalonii.

Wskazał on na to, że rozwiązania uniwersalne to takie, które są wkomponowane w przestrzeń, a ta – jeśli jest właściwie zaprojektowana – jest wygodna i bezpieczna dla wszystkich użytkowników.

- Nie chodzi tyle o to, by wprowadzać rozwiązania „szpitalne”, które często są postrzegane jako nieestetyczne. Ale o to, by projektować przestrzeń w sposób dostępny od podstaw – powiedział Francesc Ragall.

Zaprezentował on zdjęcia, na których z jednej strony widać było wejście z dobudowanym podjazdem i toaletę wyposażoną w dodatkowe uchwyty, a z drugiej – wejście i toaletę zaprojektowane tak, że nie trzeba do nich nic dodawać, gdyż skorzysta z nich bez problemu i osoba pełnosprawna i na przykład wózkowicz.

W swoim wykładzie Katalończyk poruszył też kwestię tego, że projektowanie uniwersalne to nie wydatek, ale inwestycja, która się zwraca. Podał przykład swojego miasta Barcelony, gdzie w latach 1996-2006 przeprowadzono intensywną modernizację całej tkanki miejskiej – właśnie w myśl projektowania uniwersalnego. Dzięki temu dziś mieszkańcy katalońskiej stolicy i odwiedzający ją turyści cieszą się przyjaznym dla wszystkich, nowoczesnym miastem.

Dostępność to ludzie

Uczestnikami konferencji byli przede wszystkim naukowcy, którzy w swojej pracy korzystają z badań takich jak te prowadzone m.in. przez Integrację w ramach Integracja LAB.

- Kluczowe jest poznanie użytkownika, żeby stworzyć przestrzeń, która będzie rzeczywiście dla niego dostępna, a nie taka jak nam się wydaje, że będzie najbardziej optymalna – mówił szef działu Integracja LAB, Kamil Kowalski.

Kamil Kowalski podał przykład kin znajdujących się w multipleksach. Osoby poruszające się na wózku najczęściej nie mogą wchodzić do nich głównym wejściem, ale są prowadzone bocznymi korytarzami i windą towarową. Wskazuje on, że dostępność to nie zbiór odpowiednich przepisów, ale działania konkretnych ludzi, które prowadzą do tego, że nam wszystkim – niezależnie od stopnia sprawności, żyje się lepiej.

Dziedzictwo Piotra Pawłowskiego

- To Piotr Pawłowski był prawdziwym inicjatorem powstania Centrum. Gdy podjęłam współpracę z Piotrem Pawłowskim jako przedstawicielka Towarzystwa Urbanistów Polskich, to on dosłownie zaraził mnie ideą dostępności i sprawił, że uważam za swoją etyczną powinność, by tam, gdzie jest to możliwe, starać się działać na rzecz osób ze szczególnymi potrzebami – powiedziała prof. Krystyna Solarek.

Dla niej i innych ekspertów, zrzeszonych wokół Centrum, najważniejsze jest właśnie takie zarażanie ideą projektowania uniwersalnego kolejnych pokoleń studentów i absolwentów Politechniki.