Ekosystem, a nie zakład pracy

FAJNA Spółdzielnia Socjalna z Górnego Śląska zatrudnia obecnie 12 osób. Jak mówi współzałożyciel spółdzielni Bogusław Kamiński, FAJNA to nie zakład pracy, a swego rodzaju ekosystem: „Nasi pracownicy to osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności ruchowej i intelektualnej. Mają różne wykształcenie, pochodzą z różnych środowisk, są w różnym wieku, ale łączy ich pasja, potencjał i chęć rozwijania swoich umiejętności i predyspozycji”.

Postacią niemal legendarną w Spółdzielni jest Pan Adam.

- Adam to prawie półwiecze historii życia budowlańca - mówi Bogusław Kamiński. - Kiedy po 50-tce doznał urazu kręgosłupa, stracił pracę i popadł w długi, pojawiła się szansa na pracę w FAJNEJ. Zaczął się angażować w rozwijanie spółdzielni i szybko dorobił się uznania wśród pozostałych spółdzielców. Okazało się, że Adam ma zawsze dobre pomysły. A to maszynę do cięcia mydła, a to wygładzarkę. W końcu opracował autorską produkcję innowacyjnego taniego materiału kompozytowego na bazie mineralnej, wyglądem przypominającego marmur. Wiedzę i patent przekazał Spółdzielni pod warunkiem, że zostanie wykorzystany na rzecz pomocy osobom niepełnosprawnym, a szczególnie byłym budowlańcom.

Realna szansa

FAJNA Spółdzielnia Socjalna to jedna z organizacji biorących udział w Otwartym Konkursie na biznesplan dla przedsiębiorstw społecznych, organizowanym przez fundacje NESst Polska i J.P. Morgan Chase, który wystartował w marcu 2014 r. Spółdzielnia dopracowała swój projekt formalnie i zgłosiła go do Konkursu NESsT. W konkursie nadano mu projektową nazwę MARMURO i jest bardzo realna szansa na wdrożenie tego pomysłu.

Konkurs NESsT to przykład działania filantropii zaangażowanej w praktyce. Skierowany jest zarówno do organizacji non-profit, jak i tych działających dla zysku, a jego celem jest wsparcie rozwoju przedsiębiorczości społecznej w Polsce w oparciu o obowiązujące w biznesie zasady dyscypliny finansowej i nowoczesnego zarządzania.

Wśród 12 organizacji, które po pierwszym etapie konkursu znalazły się w fazie planowania biznesplanu, są m.in. spółdzielnie socjalne, fundacje, stowarzyszenia oraz osoby indywidualne, które tworzą miejsca pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Każda z tych organizacji to historie, które mogłyby zapełnić liczącą setki stron książkę.

Potencjał „Siedliska”

Kolejną z nich jest Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Siedlisko”, które zgłosiło się do konkursu z projektem „Kompleks Siedlisko”. Stanie się on miejscem pracy dla 26 osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym. To ośrodek, który będzie prowadził aktywizację zawodową opartą na zasadach przedsiębiorczości. W skład Kompleksu wejdzie Niepubliczny Zakład Opiekuńczo-Leczniczego (NZOL) dla osób starszych i przewlekle chorych oraz gastronomia.

Podopieczni „Siedliska” pod okiem instruktorów będą opiekować się osobami przewlekle chorymi, głównie asystując im w codziennych obowiązkach. Ponadto, Stowarzyszenie zamierza produkować tanią, zdrową, ale przede wszystkim smaczną żywność dla mieszkańców i okolicznych przedsiębiorstw oraz instytucji. Część młodzieży z niepełnosprawnością znajdzie zatrudnienie w sekcji porządkowej (ogród, pralnia etc.).

„Siedlisko”  działa od ośmiu lat i, jak mówi Teresa Truch, zastępca prezesa Stowarzyszenia, misją organizacji jest podejmowanie takich działań wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną, aby ich życie miało osobisty i społeczny sens.

- Podejmujemy działania, które zmierzają do wprowadzenia nowych perspektyw zapobiegających wykluczeniu i marginalizowaniu potrzeb społeczno–zawodowych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Wiemy bowiem, że mają one ogromny potencjał i mogą wiele zaoferować od siebie innym – dodaje Teresa Truch.

Nagrody czekają

FAJNA i „Siedlisko” to dwa z sześciu przedsiębiorstw społecznych działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami. NESst uwierzył w ich ogromny potencjał przedsiębiorczy i zakwalifikował do pierwszego w Polsce konkursu na profesjonalny biznesplan, w ramach którego wybrane przedsięwzięcia otrzymują wsparcie merytoryczne (szkolenia, konsultacje), niezbędne do stworzenia i rozwoju firmy. W ciągu półrocznego programu uczestnicy zdobędą umiejętności w zakresie badania i analizy rynku, marketingu i tworzenia marki, zarządzania, w tym finansami, ryzykiem, a także planowania strategii wpływu społecznego.

Cykl warsztatów i konsultacji zakończy się stworzeniem przez uczestników ich własnego, kompleksowego biznesplanu. Ponadto trzy lub cztery najlepsze pomysły otrzymają nagrody po 15 tys. dolarów. Środki te zwycięzcy będą mogli zainwestować w stworzenie lub wzmocnienie własnego przedsiębiorstwa społecznego, oferując tym samym zatrudnienie i trwały dochód osobom pochodzącym z grup zagrożonych wykluczeniem.

NESst jest organizacją międzynarodową, która od 1997 roku rozwija i inwestuje w zrównoważone przedsiębiorstwa społeczne, działające w celu rozwiązania najpilniejszych problemów społecznych w krajach rynków wschodzących. Od początku istnienia organizacja przeszkoliła oraz wzmocniła potencjał ponad 4,5 tys. przedsiębiorstw i organizacji w Europie Środkowo-Wschodniej oraz w Ameryce Łacińskiej, a także uruchomiła 150 przedsiębiorstw społecznych, które przyniosły pozytywną zmianę w życiu ponad 340 tys. osób zagrożonych wykluczeniem.

Jak mówi Agnieszka Orzechowska, dyrektor NESst Polska, definicja przedsiębiorczości społecznej, którą ta organizacja stosuje, jest szersza, niż ta, którą używa się u nas, szczególnie przy programach operacyjnych.

- Uważamy, że przedsiębiorczość społeczna może być prowadzona również dla zysku. Najważniejsze jest, że problemy społeczne rozwiązywane są za pomocą instrumentów ekonomicznych – dodaje.

A uczestnicy zgodnie twierdzą, że wsparcie, jakie dostają w ramach warsztatów, jest bezcenne i pozwala efektywniej planować rozwój działalności, a tym samym stwarzać nowe szanse dla tych, którzy pomimo licznych życiowych zakrętów i ograniczeń potrafią te szanse wykorzystać.