PCPR nie chciało przyznać dofinansowania na turnus. Skuteczna interwencja RPO

43-letniej osobie z niepełnosprawnością odmówiono dofinansowania turnusu rehabilitacyjnego z funduszy PFRON. W tej sprawie skutecznie zainterweniował RPO – nie tylko przyznano dofinansowanie, ale też zmieniono zasady jego przyznawania.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych – nawet znaczny niedobór środków z PFRON nie może stanowić całkowitej odmowy dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego osobom spełniającym kryteria jego otrzymania. Wszystkie osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do dofinansowania na tego typu cel, o ile spełniają kryteria określone ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jednak okazuje się, że niektóre powiaty mają odmienny pogląd na ten temat.

Za stary na turnus

W kwietniu 2021 r. do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęła skarga na Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR). 43-letniemu mężczyźnie z niepełnosprawnością odmówiono dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego ze środków PFRON.

Z przedstawionego przez PCPR pisma wynikało, że przyczyną było przyjęcie zasady przyznawania dofinansowań dzieciom z niepełnosprawnościami do 16. roku życia, osobom z niepełnosprawnościami do 24. roku życia, uczącym się i niepracującym – bez względu na stopień niepełnosprawności.

Gdzie jest podstawa prawna?

RPO poprosił PCPR o wskazanie podstaw prawnych tej regulacji. W ocenie Rzecznika nie ma ona podstaw w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z prawem, dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych jest zadaniem powiatu, a powiat dysponuje również środkami własnymi na te zadania. Nie ma też – co podkreśla RPO – podstaw prawnych do wyłączenia jakiejś grupy osób z niepełnosprawnościami z prawa do dofinansowania, o ile taka osoba spełnia kryteria określone prawem. Ponadto rada powiatu nie ma kompetencji do określania kryteriów przyznania dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych.

PCPR zmienia zdanie

Mimo że PCPR akcentowało niedobór środków z PFRON, to jednocześnie poinformowało, że w maju 2021 r. udzielono jednak dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego mężczyźnie i jego opiekunowi.

Potwierdziło to zasadność skargi skierowanej do Rzecznika, ponieważ doszło do dyskryminacji z uwagi na wiek. Przyznanie dofinansowania po interwencji Rzecznika oznacza, że w chwili odmowy zainteresowany spełniał kryteria do uzyskania dofinansowania. Samo Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie pokazało, że powodem, dla którego wcześniej nie przyznano dofinansowania, była zasada nieznajdująca podstaw w przepisach prawa.

PCPR wykreśliło zakwestionowane przez RPO postanowienia i wprowadziło nowe, zgodne z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie turnusów rehabilitacyjnych.