Tabliczka "Dotyczy także niepełnosprawnych" bezprawna?

Przepisy wprowadzone przez ministra infrastruktury, które ograniczają przywilej niestosowania się do niektórych znaków zakazu ruchu lub postoju przez posiadaczy karty parkingowej, są według rzecznika praw obywatelskich (RPO) niezgodne z konstytucją i ustawą Prawo o ruchu drogowym. 19 marca br. RPO zaskarżył je do Trybunału Konstytucyjnego (TK).

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi osób z niepełnosprawnością, które dysponując ważną kartą parkingową, mogą nie stosować się do następujących znaków drogowych:
• B-1 zakaz ruchu w obu kierunkach
• B-3 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych
• B-3a zakaz wjazdu autobusów
• B-4 zakaz wjazdu motocykli
• B-10 zakaz wjazdu motorowerów
• B-35 zakaz postoju
• B-37 zakaz postoju w dni nieparzyste
• B-38 zakaz postoju w dni parzyste
• B-39 strefa ograniczonego postoju

Z ich doświadczenia wynika, że coraz częściej do powyższych znaków stosowana jest tabliczka „Dotyczy także niepełnosprawnych”. Dzieje się tak na podstawie załącznika do rozporządzenia ministra infrastruktury z 2003 r. Chodzi dokładnie o artykuł o treści: "Jeżeli warunki lokalne uzasadniają ujęcie zakazami wynikającymi z tych znaków również uprawnione osoby niepełnosprawne o obniżonej sprawności ruchowej, to pod znakiem należy umieścić tabliczkę z napisem: "Dotyczy także niepełnosprawnych".

Mł. insp. Marek Konkolewski z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji podkreśla, że w praktyce, pomimo że podróżuje bardzo dużo, nie spotkał się z taką tabliczką. – Prawo musi być jasne, przejrzyste, konkretne, natomiast tworzenie przepisów prawa nie lubi pośpiechu, więc jeśli RPO zauważył kolizję przepisów prawa w tym zakresie, to myślę, że tę sytuację należy zmienić, poprawić, znowelizować regulacje. Podkreślam jednak, że najważniejszym, nadrzędnym punktem, do którego musimy wszyscy się stosować, niezależnie od tego, czy posiadam kartę parkingową, czy nie, jest nasze bezpieczeństwo – mówi Konkolewski.

Uzasadnienie prawne i etyczne

Według RPO rozporządzenie nie może w dowolny sposób uzupełniać ani modyfikować treści ustawy i minister infrastruktury, wydając taki załącznik do rozporządzenia, wykroczył poza granice upoważnienia ustawowego. Prof. Lipowicz uzasadnia w piśmie do TK, że rozporządzenie to wydane zostało niezgodnie z warunkami, które określa konstytucja. RPO wskazuje również, że wśród wzorów tabliczek, określonych w rozporządzeniu ministrów infrastruktury oraz spraw wewnętrznych i administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych, brak jest tablicy z napisem „Dotyczy także niepełnosprawnych”.

"Przepisy rozporządzenia określające zasady stosowania przedmiotowej tabliczki są więc sprzeczne z konstytucją, bowiem wprowadzają możliwość ograniczania prawa obywateli do korzystania z dobra publicznego, jakim jest droga, za pomocą znaku, który nie jest znakiem drogowym obowiązującym w ruchu drogowym" – uzasadnia rzecznik. 

- Ułatwienia w ruchu drogowym dla osób, które legitymują się kartą parkingową, bądź też osób, które przewożą osoby z niepełnosprawnością, mają uzasadnienie nie tylko prawne, ale przede wszystkim etyczne; moim zdaniem, nie powinny być w żaden sposób ograniczane, chyba że przemawiają za tym względy ruchu bezpieczeństwa drogowego, bo życie i zdrowie są wartościami nadrzędnymi – konkluduje Konkolewski.