Warszawa: inauguracja „Kultury bez barier” – blisko 20 mln zł dla instytucji kultury

- Zapewnienie dostępności zasobów kultury osobom z niepełnosprawnościami jest ważnym wyzwaniem oraz naszą odpowiedzialnością – powiedział w czwartek, 10 czerwca, podczas inauguracji programu „Kultura bez barier” sekretarz stanu w MKDNiS Jarosław Sellin. W ramach programu instytucje kultury z całej Polski będą mogły otrzymać granty na łączną kwotę blisko 20 mln zł.

W czwartek 10 czerwca na Dziedzińcu Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie odbyła się konferencja prasowa inaugurująca program „Kultura bez barier”.

- Doświadczanie kultury i czynny udział w jej tworzeniu to jedne z najistotniejszych potrzeb człowieka. Ich zaspokojenie jest nie tylko źródłem przyjemności czy rozrywki, lecz przede wszystkim fundamentalną formą udziału w życiu wspólnoty i kluczowym budulcem tożsamości. Dlatego zapewnienie dostępności zasobów kultury i wydarzeń kulturalnych osobom z niepełnosprawnościami jest ważnym wyzwaniem oraz naszą odpowiedzialnością. Naszym celem jest umożliwienie partycypacji w kulturze grupie niestety często z niej wykluczonej – powiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Jarosław Sellin.

Dostępność na równych zasadach

Sekretarz Sellin poinformował, że w ramach programu „Kultura bez barier” wsparcie finansowe otrzyma około 100 instytucji kultury, które podejmą wyzwanie lepszego dostosowania swojej oferty do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

- Łączna kwota przyznawanych w trybie konkursowym grantów wyniesie niemal 20 mln zł – przekazał. – Jestem przekonany, że projekt „Kultura bez barier” przyniesie doskonałe rezultaty i otworzy drogę do realizacji kolejnych tego rodzaju inicjatyw z wykorzystaniem środków europejskich, również w następnej perspektywie budżetowej. Zdaję sobie sprawę, ile pracy jest jeszcze przed nami. Pragnę, aby nasze działania umożliwiały coraz pełniejsze korzystanie z oferty kulturalnej przez osoby ze szczególnymi potrzebami oraz urzeczywistniły ideę kultury bez jakichkolwiek barier – podkreślił wiceminister Sellin.

- Dzięki realizacji tego projektu krok po kroku będziemy zmieniać obiekty, instytucje, tak, aby były one dostępne dla każdego z nas na równych zasadach. Tak, aby każdy z nas mógł poczuć to, co pełnosprawna osoba widzi i dotyka – mówiła rzewodnicząca Rady Dostępności Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

Przekazała, że projekt jest współfinansowany ze środków europejskich, przy udziale środków budżetu państwa.

- Chcemy, aby wypracować taki modelowy projekt, modelowe drogowskazy dla obiektów i instytucji kultury, które mają być dostępne, które mają otwierać się na każdą osobę – dodała.

Odpowiedź na realne potrzeby

- Od człowieka dostępność się zaczyna i na człowieku się kończy. Od człowieka, który ma potrzeby i od człowieka, który może odpowiedzieć na te potrzeby, a potem dochodzi do spotkania i jeżeli te potrzeby zostają w jakiś sposób zaspokojone to wszystko jest genialnie. Wizyta w instytucji kultury, uczestnictwo w wydarzeniu kultury, sięgnięcie po tekst kultury stają się przeżyciami satysfakcjonującymi i odbywamy je, ja też jestem niewidomy, w takim poczuciu, że wszystko się zgadza, że mamy informacje, że jesteśmy kompetentni, że jesteśmy samodzielni, tacy absolutnie niepodlegli w tym, co możemy wybrać i z czego możemy skorzystać – mówił wiceprezes zarządu Fundacji Kultury bez Barier Robert Więckowski.

Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu jako strategiczny partner krajowy programu „Kultura bez barier”, będzie go realizować we współpracy z liderem projektu – PFRON, krajowym partnerem pozarządowym – Fundacją Kultury bez Barier oraz partnerem ponadnarodowym – Kompetenzzentrum für Kulturelle Bildung im Alter und Inklusion.

Projekt „Kultura bez barier” finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020. Granty, na łączną kwotę niemal 20 mln zł, zostaną przekazane instytucjom kultury z całej Polski, wyłonionym w konkursie wniosków.

Nabór na początku 2022 r.

Beneficjenci programu zrealizują projekty, w których planowanie i realizację włączani będą przedstawiciele organizacji zrzeszających osoby z niepełnosprawnościami i społeczności lokalnych, dzięki czemu nie tylko będą one odpowiadały na ich realne potrzeby, lecz także pozwolą na tworzenie schematów współpracy i sieci kontaktów na przyszłość. Przyczyni się to także do wzrostu kompetencji oraz świadomości potrzeb osób z niepełnosprawnościami wśród pracowników instytucji kultury.

Środki z programu będą mogły zostać wykorzystane przez instytucje kultury na szereg działań i rozwiązań umożliwiających szersze udostępnienie oferty kulturalnej osobom z niepełnosprawnościami, jak np. organizację warsztatów edukacyjnych, przygotowanie specjalnych ścieżek zwiedzania, audiodeskrypcje obiektów i przedstawień, obecność przewodników oprowadzających w Polskim Języku Migowym, dotykowe tyflografiki, modele 3D, opisy obiektów w języku uproszczonym czy wdrażanie projektowania uniwersalnego w przestrzeni instytucji. Program nie obejmie natomiast dostępności architektonicznej budynków. Regulamin konkursu powstanie z udziałem środowiskowych ekspertów w zakresie dostępności kultury. Nabór wniosków o granty planowany jest na początek 2022 r.

Trwałym efektem programu „Kultura bez barier” będzie również model organizowania wydarzeń kulturalnych w taki sposób, by były one dostępne dla jak najszerszej publiczności. Model będzie mógł być wdrażany w polskich bibliotekach, domach kultury, teatrach, galeriach, muzeach i innych instytucjach kultury – także tych, które nie wezmą udziału w programie.